Zaterdag een oefenmatch tegen de Amerikanen, en dan volgende woensdag de zesde match in de EK-voorronde tegen Cyprus : het gelijkspel in Sevilla blies opnieuw leven in de Rode Duivels. “We hebben meer talent dan iedereen denkt, ” zegt Franky Vercauteren.
ZE mogen ons nog tienduizend frank geven : de naam Sanchez Pizjuan krijgen wij niet over onze lippen. Het blijft wringen met bepaalde onderdelen van onze opvoeding. Pizjuan, geef nu toe : dat kan je toch niet uitspreken zonder in lachen uit te barsten. Istvan Pissont, de Hongaar van Charleroi, is nog zo een naam. Zelfs op zijn Frans uitgesproken. Gelukkig is die hier maar tijdelijk op uitleenbasis.
Sanchez Pizjuan, wij zeggen het sinds 29 maart elke dag twintig keer, het went nooit. En het is dus dààr, in het stadion van Sevilla, dat de Rode Duivels hun wedergeboorte zouden beleefd hebben ? De heropstanding in Sanchez Pizjuan ? Nee, dat klinkt niet. Die match was trouwens niet om aan te zien, laten we wel wezen. We geraakten één keer in de buurt van de Spaanse keeper. Prachtige goal van Marc Degryse. Gezien de match waarin, het moment waarop en de manier waarop hij scoorde, was dit een doelpunt van wereldklasse. Veel meer dan dat van Guerrero één minuutje vroeger.
Goed voetbal speelden de Rode Duivels in Sevilla niet, maar omdat heel België in een mentaal dal leek weggezakt, betekende het gelijkspel tegen het veel sterkere Spanje een opsteker van formaat. Of daarmee echt de heropstanding van de Rode Duivels is ingezet, weten we volgende week. De wedstrijden tegen de Verenigde Staten en Cyprus, twee teams met een verschillende speelstijl, vormen daartoe een uitstekende test. En het Edmond Machtens- en Constant Vanden Stockstadion zijn tenminste namen die een welgemanierd mens kan uitspreken zonder dat hij gegeneerd de andere kant moet opkijken.
Volgens ex-internationaal Franky Vercauteren (63 caps) telde in Sevilla alleen het resultaat. Vercauteren maakte tien jaar geleden voor de Rode Duivels de meest geslaagde WK-campagne ooit mogelijk. Dat deed hij door in de heenmatch van de dubbele testwedstrijd tegen Nederland die het laatste ticket voor het WK in Mexico moest toewijzen , Willem Kieft al na vijf minuten een rode kaart aan te smeren en daarna te tekenen voor de enige goal van de match. Zo legde hij de basis van de kwalifikatie, die de Belgen in Rotterdam afdwongen dankzij het “doelpunt buitenshuis” van Georges Grün. Kieft is nu kollega-kommentator bij Film Net.
– FRANKY VERCAUTEREN : In Sevilla is het belangrijkste geschied : niet verloren. Natuurlijk, over de manier waarop kan je blijven napraten, maar dat is bijkomstig. In dit geval was het resultaat heilig.
– En was dat resultaat te danken aan de Belgische ploeg of te wijten aan de Spaanse, die traag speelde ?
– VERCAUTEREN : Je speelt zoals de tegenstander het toelaat. Dat is een cliché, maar het is daarom niet minder waar. Ik beweer dat de Belgen de Spanjaarden niet in hun spel lieten komen. Ze stoorden goed en ontnamen hen de ruimte om aan te vallen zoals ze dat in Brussel deden. Dat is toch een groot pluspunt.
– Maar na 25 minuten komt de eerste Spaanse tempoverhoging en het is meteen 1-0.
– VERCAUTEREN : Dat is juist, en ons grote geluk was toen dat Degryse onmiddellijk gelijk maakte. Anders was het gevaarlijk geworden. Nu, de Spanjaarden staan verder dan wij. Daar is weinig diskussie over. Maar in interlands en Europacupwedstrijden telt alleen de vorm van de dag. Dat de Spanjaarden geen superdag hadden, daar gaan we toch niet bij blijven stil staan ?
– Neen, maar het pessimisme was vooraf zo groot dat er misschien wat al te positief over dat resultaat in Sevilla wordt gesproken, terwijl er niet één Belgisch schot op doel was. Als De Saedeleer in de Spaanse goal staat in plaats van Zubizaretta is het ook 1-1.
– VERCAUTEREN : Rik had Degryse gelegd (lacht). Maar ik ga akkoord : er wordt niet genuanceerd genoeg geoordeeld over de matchen van de Rode Duivels. De voorbije maanden was de reaktie naar mijn mening veel te negatief, en nu misschien iets te positief. We moeten gewoon met de beide voeten op de grond blijven. We hebben helemaal geen slechte ploeg, zoals sommigen beweren, maar we hebben natuurlijk ook geen wereldploeg.
– Welke positieve punten onthou je van het spel van de Belgen in Sevilla ?
– VERCAUTEREN : De organizatie, inzet en discipline waren uitstekend. Dat lijkt misschien vanzelfsprekend, maar nog niet zo lang geleden waren er wedstrijden, waarin dat alles ontbrak. Ik heb het dan over de tweede helft thuis tegen Spanje, maar ook over de wereldbeker in Amerika. Veel hangt natuurlijk af van het scoreverloop. Als je twee goals achter staat, valt de organizatie vanzelf uiteen. We zijn in Sevilla nooit onder de voet gelopen. Terwijl sommige wedstrijden in Amerika… sorry hoor. De match tegen Duitsland, dat was soms bangelijk. Er was die niet gefloten penalty en het werd nog 3-2, maar iedereen vergeet dat de Duitsers voordien vier keer alleen voor Michel Preud’homme verschenen. Op dat moment werden we weggespeeld. De Spanjaarden domineerden in Sevilla negentig minuten, maar het gevaar kwam vanop afstand. Uitgespeelde kansen kregen ze ook niet veel.
– Maar de Belgen staken weinig of geen mooie akties ineen. Individueel werkten een paar spelers uitstekend, maar konstruktief is er niet gevoetbald. De bal wegtrappen en de tribune injagen, daarmee kan je een punt pakken maar kan je je nooit kwalificeren. Er zal meer voetballend talent nodig zijn, om te beginnen tegen Cyprus.
– VERCAUTEREN : Niet akkoord. We moeten beseffen dat we voetballend beperkt zijn als we Grün, Albert en Scifo missen, maar dat is geen reden om aan de klaagmuur te gaan staan. En je hoeft niet altijd de op papier beste voetballers te nemen om een goede nationale ploeg te hebben. Dat doet de Spaanse coach Clemente ook niet.
– Maar die kan uit veertig man kiezen.
– VERCAUTEREN : Ja, maar hij neemt de reserve-keeper van Real Madrid. Of hij pakt mannen van Barcelona die van Cruijff niet mogen meedoen. Ik vind dat je moet kiezen voor een min of meer vaste kern en daarmee verder werken.
– Wat Van Himst het voorbije jaar niet heeft gedaan. Altijd maar wisselen en wisselen.
– VERCAUTEREN : Hij kon ook niet anders natuurlijk, met al die blessures. Het ideale is werken met een eigen selektie die het vertrouwen krijgt. Je moet die geregeld aanvullen, maar er moet kontinuïteit zijn.
– Haakte Franky Van der Elst niet te vroeg af ? Een speler van dat niveau niet opstellen, kunnen we ons toch niet veroorloven. Zou Van Himst hem niet moeten overhalen om op zijn beslissing terug te komen ?
– VERCAUTEREN : Ik denk niet dat Franky dat zal doen. Hij heeft er een streep onder getrokken en daarmee afgelopen. Ik zat tijdens België-Spanje op de tribune en ik vind dat ze dezelfde dag nog met Franky hadden moeten praten. Hij was al aan het twijfelen voordien, het liep niet die avond en bovendien werd hij uitgefloten. Ik heb toen meteen gezegd : dat is het einde van Van der Elst bij de nationale ploeg. Ze hadden hem moeten vervangen, want goed kon het in die match toch niet meer komen. En dan hadden ze meteen op hem moeten inpraten, de avond zelf. Maar iedereen zei : ja, we begrijpen het. Nee verdomme, we begrijpen het niet, want we hebben je nog nodig. Nu begonnen ze pas een week later te zeggen : we kunnen hem nog best gebruiken. Maar toen was het te laat.
– Moet je met de ploeg van Sevilla doorwerken naar 1998 toe, of moet je match per match nemen ?
– VERCAUTEREN : Je moet jongeren hebben met wie je in ’98 de wereldbeker wil spelen, en die hebben we volgens mij. Maar om hen heen moet je de ervaren spelers behouden. Ik ben er absoluut tegen om te zeggen : we nemen elf spelers onder de 25.
– Maar wie zijn die jongeren dan, die over drie jaar de ruggegraat van de Rode Duivels moeten vormen ?
– VERCAUTEREN : Wij hebben veel meer talent dan alle zwartkijkers almaar beweren. Om te beginnen hebben we met De Bilde een spits die nog veel kan groeien en iets kan brengen waarop we al jaren wachten. Dat is al een belangrijk element om vanuit te gaan. De manier waarop hij in zeer ondankbare omstandigheden die twee verdedigers van Barcelona permanent de daver op het lijf joeg, laat het beste hopen. Genaux, Leonard, Renier, Walem plus een paar namen uit de beloftenploeg moeten zeker in staat te zijn om als international door te breken. En dan hebben we nog altijd Albert, Weber, Nilis, Staelens. Plus Degryse en Scifo die toch nog een paar jaar de ploeg kunnen leiden.
– Versavel, Oliveira, Emmers…, als de heren willen natuurlijk.
– VERCAUTEREN : Ik vind dat iedereen moet beschikbaar zijn voor de nationale ploeg. En daaraan moet gewerkt worden. België kan zich niet permitteren om Wilmots, Oliveira en Emmers niet op te roepen. Dat wil niet zeggen dat ze zich niet moeten schikken naar bepaalde richtlijnen. Wie niet meewerkt gooi je buiten, maar ik vind dat je eerst alles in het werk moet stellen om ze in de kern te krijgen. Zoveel overschot hebben we natuurlijk ook niet. Maar met wie we hebben, kunnen we nog altijd tegen iedereen de wapens opnemen. Zo sterk zijn veel andere nationale ploegen nu ook niet. Frankrijk speelt met een paar wereldspelers in de rangen maar gelijk in Israël, waarom zouden wij dan tegen Frankrijk niet kunnen winnen ? Zij hebben Desailly, Deschamps, Cantona, Papin… Ze waren er niet eens bij in Amerika en voor het EK dreigt het opnieuw mis te lopen. Nederland heeft 25 topspelers, maar is hun nationale ploeg zo indrukwekkend ?
– Punt blijft dat we tegen Cyprus aanvallend iets moeten bewijzen. Want die Cyprioten gaan hier spelen zoals de Rode Duivels in Spanje. Het lukte al nauwelijks tegen Armenië, het ging helemaal niet tegen Macedonië. Dat probleem is niet opgelost met die 1-1 in Sevilla.
– VERCAUTEREN : Het spel maken ligt ons veel minder, dat is altijd zo geweest en dat zal altijd zo blijven. Maar dankzij het gelijkspel in Sevilla kwam er opnieuw een perspektief voor een ploeg die uitgeteld op de grond lag. Alle berichten, alle interviews, alle verklaringen over de nationale ploeg, het was telkens weer negatief. Om dan nog gemotiveerd te voetballen, is niet zo simpel. We hebben nu dat hernieuwde geloof in eigen kunnen, dat moet ons in staat stellen om tegen Cyprus met een andere taktiek gevaarlijk te zijn. We gaan veel verder van ons doel spelen dan in Sevilla, en dus kunnen we beter gebruik maken van de kwaliteiten van De Bilde. Hij moet de nodige goals maken.
– De echte Belgische stijl, zoals we die in Sevilla zagen, werd door Michel Preud’homme aangeprezen als de enig mogelijke. Was je het eens met zijn visie ?
– VERCAUTEREN : Absoluut niet. Ik sta de hele dag tegen mijn jeugdspelertjes te zeggen dat ze moeten positief voetballen, van hun eigen troeven uitgaan, aanvallen, durven dribbelen, kombinaties maken, spektakel brengen. En dan komt Preud’homme, die voor die jonge gastjes een halve god is, het tegendeel beweren. Nu, misschien had Michel het alleen maar over Spanje-België en dan zeg ik : oké, maak daarvoor maar een uitzondering. De nationale ploeg heeft niets met opleiding te maken, dat is puur profvoetbal en commercie. De Rode Duivels moeten resultaten halen en zich kwalificeren voor eindronden. Om dat doel te bereiken mogen de middelen en de princiepen worden aangepast. Maar in het algemeen was ik niet gelukkig met de uitspraken van Preud’homme. Naar de jeugd toe, en naar al wie zich daarmee bezig houdt, was dat eigenlijk een kaakslag. Nogmaals, wij moeten realist blijven. Dus uitgaan van een goede organizatie en een goede discipline. Wat niet wil zeggen dat we alleen maar kunnen verdedigen en geen ambitie mogen hebben. Integendeel. Ik vind dat iedereen die iets met de nationale ploeg te maken heeft, met luide stem moet verkondigen : het EK en het WK, daar moeten wij bij zijn en daar zullen wij bij zijn. Trouwens, mochten we in Spanje offensiever hebben gespeeld : wie zegt dat we niet hadden gewonnen ?
– Met de ploeg die daar stond ? In geen honderd jaar.
– VERCAUTEREN : Maar die ploeg was opgesteld op basis van de verdedigende taktiek. Dat is de optie die de trainers namen. En gezien het entoesiasme waarmee dat ene puntje onthaald is, hadden ze gelijk. Maar als we een andere taktiek hadden gekozen, met een tweede spits naast De Bilde en een verdediger minder, wie zegt dat dat verkeerd was afgelopen ? Er staan toch elf internationals op het veld, dat zijn toch elf mannen die kunnen voetballen.
– Niet noodzakelijk.
– VERCAUTEREN : Maar jawel, kom nu.
– Er liepen er tussen die in hun leven misschien vier keer Europees hebben gevoetbald. En tegen wie dan nog.
– VERCAUTEREN : Dat speelt geen rol. Je merkt vaak dat in een land waar de klubelftallen het goed doen, de nationale ploeg niet uit de verf komt en omgekeerd. Neem het grote Frankrijk van 1982-84. Daar speelde alleen Platini in klubverband Europees topvoetbal. En bekijk Spanje nu. Hun klubs liggen er op Zaragoza na allemaal uit, maar hun nationale ploeg is één van de beste. En wat ons betreft, kom ik terug op de wereldbeker. Toen waren al die ervaren en talentrijke spelers er wel bij. Grün, èn Albert, èn Scifo, èn Van der Elst èn Degryse, èn Nilis, èn Emmers, èn Weber. Was dat zo geweldig, misschien ?
– De Belgen creëerden toen toch veel kansen. Ook tegen Saudi-Arabië. Dat Wilmots ze mist, is niet de schuld van de anderen.
– VERCAUTEREN : Moesten we fier zijn op onze match tegen Marokko ? De Duitsers veegden ons een half uur op een hoopje. En hoeveel mirakels verrichtte Preud’homme tegen Nederland ? Ik breek het WK van de nationale ploeg niet af, maar je moet ook over die matchen objektief de waarheid durven zeggen. En toen stond het beste wat we konden opstellen tussen de lijnen. Daarom herhaal ik : wij moeten niet zo klagen over gebrek aan talent.
– Vrees je niet stilaan dat Scifo en Grün hun tijd als Rode Duivel gehad hebben ? Zit Scifo niet in hetzelfde sukkelstraatje als Marco Van Basten ?
– VERCAUTEREN : Dat kan ik niet voorspellen. Hij heeft uiteraard veel te lijden van zijn blessure. Maar het is meer dan dat. Vergeet niet dat hij al elf jaar in de nationale ploeg staat. Hij nadert de dertig. En sportief is het bij Monaco niet zo geweldig. Al twee jaar niet meer in de kijker, vallen en opstaan, weinig volk, geen druk, veel zon, dat zal allemaal zijn invloed hebben op de motivatie en de ambitie. Scifo is geen wissel op de toekomst meer, maar daarover moet je niet blijven treuren. Als hij speelklaar is, gebruik hem dan. En is hij het niet, dan moet het maar zonder hem. Tenslotte zullen we vóór het zomer is, acht interlands op rij hebben afgewerkt zonder Scifo. In voetbal moet vroeg of laat iedereen vervangen worden.
– Zijn die blessures een onvermijdelijk onderdeel van het topvoetbal ? Kijk naar Anderlecht, Milan, Barcelona, Bayern München…
– VERCAUTEREN : Er moeten veel meer wedstrijden met grote inzet gespeeld worden. Vroeger begonnen de zware Europese matchen pas na de winter. Nu heb je meteen die poules, dat zijn zes topmatchen in een paar weken tijd. En als je naar de finale gaat, heb je er in de lente nog eens vijf bij. Plus dan de nationale ploeg. Die matchen vreten aan een voetballer, dat is evident. Je verteert nu veel moeilijker vijftien jaar topvoetbal dan vroeger.
– Hoe zit het met de buitenspelers, die we niet hebben ? Of is dat een cliché ?
– VERCAUTEREN : Nee, dat is een zeer reëel probleem. Ik zie in de jeugdploegen heel wat getalenteerde buitenspelers, maar dat stokt blijkbaar bij de scholieren en de junioren. De vereisten voor een buitenspeler zijn vrij groot. Je moet snel zijn, vinnig, wendbaar, perfekt balgevoel hebben, één tegen één kunnen spelen, een verre voorzet kunnen geven. Je moet dus ruime kwaliteiten hebben. Bij veel jonge voetballertjes zie ik die kwaliteiten allemaal aanwezig. Ik zie niet in waarom je dat niet zou kunnen ontwikkelen. Het kan toch geen toeval zijn dat Nederland wel buitenspelers heeft. Of Engeland. Dat is alleen een kwestie van hard werken, en vooral van zeggen : jij bent spits. Bij ons verplichten ze de buitenspelers vanaf een zekere leeftijd om middenvelder te worden. Ze moeten ook mee gaan verdedigen. Dus heb je een maratonloper nodig in plaats van een sprinter. En als die dan vooraan opduikt, is de frisheid en de precisie weg natuurlijk. Goede buitenspelers zijn essentieel voor mooi voetbal. Ze laten je toe om het veld breed te houden en zorgen op die manier ook voor ruimte in het centrum. Niet makkelijk om tegen te verdedigen.
– Dan heeft de nationale ploeg nog een lange weg af te leggen. De klubs ook ten andere. Onze enige flankspelers zijn de backs.
– VERCAUTEREN : Dat is juist. En het veronderstelt dat je met vijf verdedigers speelt. Ik noem dat ouderwets voetbal. Ik ging naar de wereldbeker, ik zie de Europese topklubs geregeld aan het werk, die spelen met vier achteraan. Italië tegen Brazilië op de wereldbeker, tegen Romario en Bebeto : man tegen man, Baresi en Maldini. Dat is het moderne voetbal. Het geeft je in een andere lijn een man op overschot waardoor je het verschil kan maken. Ik vind dat de Belgische ploegen ook dat lef moeten hebben. Maar ja, wie durft ?
– Club Brugge, Standard.
– VERCAUTEREN : Die doen dat in de eigen kompetitie, ja. En Anderlecht probeert het ook, dat zag ik al een paar keer. Maar zo een omschakeling vraagt uiteraard veel werk.
– En vooral uitstekend voetballende verdedigers.
– VERCAUTEREN : Juist, en dat wil ik ze van in de jeugdreeksen aanleren. Ik moet geen verdedigers hebben die de bal buiten schoppen. Die haal ik eraf. Er moet al voetballend een oplossing worden gezocht. De risicoloze laterale pas wil ik al evenmin zien. Aan de andere kant wil ik ze ook de discipline bijbrengen. Want als je man tegen man speelt, moet je ook de dekking verzorgen. Dus zeker niet zonder omzien mee oprukken.
– De nationale ploeg gaat toch een heel andere richting uit. De verdediging met vier kende daar nog niet te veel sukses.
– VERCAUTEREN : Ik herhaal : voor de nationale ploeg gelden andere normen. Daar moet je je taktiek absoluut aanpassen aan het materiaal dat voorradig is. Resultaten gaan daar voor alles. Maar wij, in de jeugd, moeten zorgen dat we betere voetballers kweken, die wel kunnen verdedigen zonder libero. En als die spelers klaar zijn voor het A-elftal, kan ook de nationale ploeg een andere taktiek gaan toepassen.
– Jij hebt de leiding over de jeugdwerking van KV Mechelen. Zijn de alarmerende berichten over de fysieke en sportieve konditie van de jeugd terecht ?
– VERCAUTEREN : Zeer zeker. De jongeren bewegen te weinig, dat ziet iedereen die met hen bezig is. Er is te weinig sport op school, ze worden overal met de auto heen gebracht, noem het allemaal maar op. De studies en het transport, dat zijn de twee grote bezwaren waarmee wij gekonfronteerd worden. Want de tijd dat de jeugdspelers van rond de toren kwamen, is voorbij. Ze komen nu uit de hele provincie en vaak nog van daarbuiten. Welke ouders hebben de tijd om hun kinderen vijf keer per week met de auto te brengen, twee uur te wachten tot de training of de match voorbij is en dan terug te rijden ? En we moeten in de sportklubs vandaag veel harder met de jongeren werken dan vroeger. Het “huiswerk” dat wij deden door een hele dag met onze fiets te crossen of achter een bal aan te lopen, is weggevallen. Hoe kan je spieren ontwikkelen als je de hele dag op de Nintendo zit te tokkelen of voor de tv ligt ? Ik vind het tegelijk onbegrijpelijk en schandalig dat ze daar vanuit het onderwijs niets aan doen. Hoeveel rapporten moeten ze nu nog hebben ? Het aantal uren lichamelijke opvoeding op school moet drastisch worden opgetrokken, en wel meteen. Geen palaberen meer, het is vijf over twaalf.
Herman Jacquemyns
Koen Meulenaere
Marc Degryse is in Spanje op weg naar een doelpunt van wereldklasse. “Hij kan deze ploeg nog een paar jaar leiden, ” zegt Franky Vercauteren.
Franky Vercauteren geeft kommentaar : “De nationale ploeg is profsport en commercie. Daar telt alleen het resultaat. “
Gilles De Bilde houdt een Spaans verdediger aan de klap. “Hij heeft waarop we al jaren wachten. “
Van links naar rechts bundelen Walem (in de achtergrond), Karagiannis en Genaux de krachten. “Precies aan organizatie, inzet en discipline ontbrak het in de vorige wedstrijden van de nationale ploeg. “
