Hubert van Humbeeck

Of het dat nu wil of niet, Europa zal zich tegenover Rusland eensgezinder moeten opstellen. Anders speelt Vladimir Poetin de EU vlotjes uit elkaar.

Het heeft er alle schijn van dat Europa zich moet wapenen voor wat minder vredevolle jaren. Het maakt zich terecht zorgen om de terreurdreiging van extremistische moslims, terwijl ook de krachtmeting met de Russische president Vladimir Poetin nog niet voorbij is. Het bestand in Oost-Oekraïne is nog wankel. Rusland heeft nu een stevige voet tussen de deur in het Donetsbekken, en daarmee heeft het voorlopig wat het wil. Als Oekraïne verder uit elkaar brokkelt, kantelt een goed deel van het land vanzelf in het westerse kamp en dat is precies wat het Kremlin van bij het begin wilde vermijden.

Ondertussen weet Europa zich nog altijd geen raad met Rusland. Strategie botst met economie; de energielevering zit een klare kijk in de weg. Enerzijds tikt het Westen Poetin op de vingers door Rusland sancties op te leggen. Anderzijds kan het niet vermijden dat de Russische president westerse bondgenoten uit elkaar speelt. Eerst ging Poetin op de koffie bij de Hongaarse minister-president Viktor Orban. Vorige week ontving hij zijn Cypriotische collega Nikos Anastasiades in Moskou. Die beloofde daar zowaar dat hij de Europese sanctiepolitiek niet verder steunt.

Cyprus beloofde overigens ook dat Russische oorlogsschepen toegang krijgen tot zijn havens in het strategisch belangrijke oostelijke deel van de Middellandse Zee. Dat vinden de Amerikanen dan weer niet prettig. Washington ziet Turkije langzaam wegglijden uit het westerse kamp en is niet zeker of het kan bouwen op de nieuwe, linkse regering in Griekenland. Cyprus ligt vlak bij de oorlogszone in Syrië, terwijl er uitgerekend in dat deel van de Middellandse Zee recent grote gasvelden zijn ontdekt.

Als het om politieke strategie gaat, heeft Poetin zijn les geleerd. Zoals het Westen het hem voordeed, probeert hij nu op zijn beurt losse stenen uit de muur te wrikken die het andere kamp heeft opgetrokken. Rusland beloofde na de val van de Sovjet-Unie dat het de territoriale integriteit van Oekraïne zou respecteren. Net zoals het Westen beloofde dat het niet zou proberen om nog meer voormalige Sovjetrepublieken bij de NAVO en/of de Europese Unie te betrekken.

Europa moet zich hoe dan ook beraden over zijn houding tegenover Rusland en spreekt daarbij het beste met één stem. Als Cyprus denkt dat het meer kan verwachten van Moskou dan van Brussel, heeft de EU een probleem. Op de vermoorde liberale oppositieleider Boris Nemtsov kan jammer genoeg niet meer worden gerekend om het tij te keren.

Hubert van Humbeeck

Als Cyprus denkt dat het meer kan verwachten van Moskou dan van Brussel, heeft de EU een probleem.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content