Er komt maar geen onderzoek naar het Centre Islamique Belge.

Minister van Justitie Laurette Onkelinx (PS) heeft recentelijk het federale parket gevraagd om een onderzoek te starten naar het Centre Islamique Belge (CIB). Dat centrum werd in 1997 opgericht door de tot de islam bekeerde Belg Jean-François Bastin, alias sjeik Abdullah Abu Abdulaziz, erg populair bij jongeren in Brussel vanwege zijn radicaal fundamentalistische discours. Bastin werkte samen met de nog strenger in de leer zijnde sjeik Bassam Ayachi.

Het gebeurt zelden dat een minister gebruikmaakt van dit zogenaamde positieve injunctierecht. In principe is het parket altijd autonoom in haar keuze over welke zaken onderzocht worden of niet, maar uitzonderlijk mag ook de minister van Justitie een onderzoek vorderen.

Of hier sprake van is in het geval van het CIB moet nog blijken, want van een onderzoek is tot nog toe niets in huis gekomen. Het probleem: structurele onderbezetting van de gerechtelijke afdelingen (GDA) van de federale politie. Op de speciale ministerraad inzake justitie en veiligheid van 30 en 31 maart beloofde de federale regering extra mankracht voor de GDA van Brussel, Charleroi, Antwerpen en Luik. De regering beloofde bijvoorbeeld dertig extra mensen aan de GDA Brussel, die zich zeer intensief bezighoudt met onderzoek naar terroristische activiteiten. Die belofte is tot dusver nog niet ingelost.

Sterker nog, bij ‘de terreurcel’ van de GDA Brussel viel op 6 mei één speurder weg. Emile H. schoot zich met zijn dienstwapen door het hoofd en overleed ter plekke, in de kantoren van de Brusselse politie. Gerechtelijk directeur Glenn Audenaert verklaarde destijds dat ‘privé-problemen mee aan de basis lagen van deze tragische gebeurtenissen’. Het was immers al de tweede zelfmoord in een week tijd. Maar ook bij het federale parket erkent men dat de politiediensten die zich bezighouden met onderzoek naar terreurnetwerken al veel te lang aan een te hoog tempo moeten werken. ‘Men werkt 20 uur op 24. Het aantal politiemensen met psychische problemen neemt toe’, zo klinkt het. Volgens een woordvoerder bij het federale parket is het bij de terreurcel van het directoraat-generaal van de federale politie hetzelfde verhaal. Daar kreeg een van de speurders recent een hartaanval. De politieman was letterlijk en figuurlijk overbelast. ‘Ook de magistraten vragen om versterking van de onderzoekscapaciteit’, aldus de woordvoerder. Om eraan toe te voegen dat die eind maart ook al door de regering is toegezegd. De politiek spreekt stoere taal over de preventieve bestrijding van terrorisme voor de publieke opinie, maar geeft de mensen op het terrein de middelen niet.

Onkelinx vroeg een onderzoek naar het CIB, waarvan al lang wordt gezegd dat het jongeren ronselt voor de gewapende jihad en hen zelfs opleidt via paramilitaire zomerkampen. Op de website van het CIB stond propaganda voor Al-Qaeda. Bastin verliet het CIB en nam onlangs aan de verkiezingen deel met de moslimpartij Parti Jeunes Musulmans (PJM). Op 12 juni zei hij in een reactie op de arrestatie van enkele verdachten in de zaak rond de Marokkaanse terreurorganisatie GICM – het vermoedelijke brein achter de aanslagen in Madrid – in De Morgen dat hij niet geloofde dat het CIB iets met terroristische activiteiten te maken heeft: ‘Wie terrorist wil worden, moet idealen hebben en bereid zijn daarvoor te sterven, of toch minstens voor een paar jaar achter de tralies te gaan. Dat hebben ze bij het CIB niet. Ze hebben niet voldoende ideologisch gewicht, zelfs niet genoeg intelligentie om terrorist te worden. Ze zijn bourgeois, gesteld op geld en een goed en gemakkelijk leven. Moslimterrorisme leeft niet in die kringen.’

Goed ingelichte bronnen zijn van de laatste stelling nog niet zo zeker. Bovendien zijn het instellingen als het CIB die buitenlandse ‘strijders’ kunnen opvangen en logistiek steunen in de voorbereiding van eventuele acties. Het onderzoek naar dit soort uitzonderlijk fundamentalistische stromingen in België is hoe dan ook nodig, klinkt het. Maar dat verloopt traag door onderbezetting van politie en justitie.

H.v.S.

In een rechtsstaat als België is de vraag naar het lot van de gedetineerden cruciaal.

Ook een kind van dertien werd een jaar lang vastgehouden in Guantanamo.