Patrick Demarchelier, bij leven een van de best betaalde en meest notoire (mode)fotografen ter wereld, overleed op 78-jarige leeftijd op Saint-Barthélemy, een klomp sun & sea van de Franse Antillen. Patrick wordt geboren in Parijs in augustus 1943, op het ogenblik dat de geallieerden Italië heroveren. Zijn vader baat een mobiele bioscoop uit. Het gezin verhuist naar Le Havre omdat ze denken dat in Normandië meer te verdienen valt. Het blijkt geen warm nest voor de vijf zonen. De moeder, half Brits en half Frans, ziet geregeld de huisraad door de kamers vliegen. Wanneer Patrick acht wordt, verdwijnt zijn vader ergens in de Afrikaanse donkerte.
De modewereld heeft het geheugen van een goudvis.
Zijn moeder regelt een echtscheiding en hertrouwt. Voor zijn zeventiende verjaardag krijgt hij van zijn stiefvader een fototoestel cadeau: een Kodak. Op school mag hij dan geen hoogvlieger zijn, de technische aspecten van fotografie hebben al gauw geen geheimen meer voor de jonge Patrick. Hij werkt nog heel even als zeepverkoper, maar daarna begint hij de kost te verdienen als fotograaf van trouw- en pasfoto’s. Zijn droom is om het in Parijs tot topfotograaf te schoppen. Ondertussen werkt hij in een fotolabo, waar hij leert filmrolletjes te ontwikkelen en te retoucheren. Het duurt niet lang voor hij de sprong waagt. Op zijn twintigste trekt hij naar de Franse hoofdstad.
Demarchelier versiert er een stage bij een filmtijdschrift en raakt later binnen in een reclameagentschap annex boekingskantoor voor modellen. Daar mag hij de portfolio’s van de beginnende mannequins maken. Tegelijkertijd probeert hij zijn eigen werk te slijten aan de Parijse modebladen. Zonder veel succes. Bij Vogue krijgt hij te horen dat hij maar beter een andere branche kan kiezen. Een autodidact met een Normandisch accent, daar zitten de Parijse salons niet op te wachten.
Overrijpe camembert
Zijn werk valt niet te vergelijken met wat zijn collega’s afleveren. Demarchelier blijft zweren bij zwart-wit – iets wat hij al zijn leven lang doet. Hij vraagt modellen om niet langer in studio’s maar op terrassen, op straat, op het strand, in de keuken of in de auto plaats te nemen. Soms met twee, drie tegelijk. En ze mogen lachen. Of verwonderd kijken. Gedaan met die stijve ernst of gekunstelde poses. Zijn foto’s vormen bijna – technisch perfect uitgevoerde – snapshots.
Zijn leven krijgt een nieuwe wending wanneer hij aan de slag mag als assistent van de Zwitserse modefotograaf Hans Feurer. Die introduceert hem bij alle Parijse modebladen, wellicht vooral omdat de Zwitser zelf liever in Londen werkt. Feurer verkoopt zijn helper als avant-garde en welke Parijse parvenu wil daar niet mee in zee? Eindelijk begint Demarchelier beter betaalde opdrachten binnen te rijven voor vooraanstaande modemagazines.
Midden jaren zeventig leert hij het Zweedse model Mia Skoog kennen. Wanneer zij op aandringen van haar agent naar New York trekt, verhuist Demarchelier met haar mee. Het koppel trouwt en zal drie zonen krijgen, waarvan de jongste, Victor, zijn vader zal opvolgen. Patrick opent een klein kantoor in de Big Apple en tot zijn verbazing sluit de Amerikaanse modewereld hem bijna meteen in de armen.
Wat de Amerikanen zo appreciëren? Dat de Fransman niets van bullshit moet weten. ‘Patrick kreeg dingen op een halve dag voor elkaar waar anderen dagen voor nodig hadden’, zegt Linda Wells, oprichter van het maandblad Allure.
Petra en Madonna
In de jaren tachtig, wanneer supermodellen hun eigen merk worden, groeit Patrick Demarchelier uit tot een vedette. Hij tekent een exclusief contract met uitgever Condé Nast, maakt campagnes voor Dior, Chanel of Armani, verdient hopen geld en vooral: hij leert prinses Diana kennen. Zij is onder de indruk van de foto’s van zijn zoon Victor en de Fransman wordt de eerste buitenlandse fotograaf aan het Engelse hof. Hij maakt iconische beelden van Diana en Demarcheliers parallelle carrière als societyfotograaf schiet uit de startblokken. Platenhoezen voor Madonna of Janet Jackson, fotoshoots van beroemdheden, tentoonstellingen, exclusieve kunstboeken, Pirelli-kalenders… Dankzij exclusieve opdrachten als de huwelijken van Petra Ecclestone, dochter van de Tony Soprano van de Formule 1 of prins Albert van Monaco belandt hij weer waar hij begonnen is: op trouwfeesten.
In 2018 – Demarchelier heeft zich grotendeels teruggetrokken op de Antillen – komt een klap. The Boston Globe beschuldigt hem samen met andere heren van rang en stand uit de modebranche van grensoverschrijdend gedrag. Handtastelijkheden bij medewerksters, schrijft de krant, genoeg voor Condé Nast om hem stante pede te desavoueren. Het komt nooit tot een proces. Demarchelier ontkent alles luchthartig en beweert kleintjes dat hij het helemaal gehad heeft met de modewereld: ‘Dingen veranderen. En komen
weer terug. Iedereen roept ‘fantastique’ over iets wat je tien jaar geleden al hebt gezien. Ach, de modewereld heeft het geheugen van een goudvis.’
