Nieuwe rolverdeling

KRACHTCENTRALE Elia betaalt relatief veel geld voor snelle capaciteit. © SANCKE JEAN-RENAUD/IMAGE GLOBE
Luc Baltussen
Luc Baltussen Luc Baltussen is redacteur bij Knack.

Elia, beheerder van het elektriciteitsnet, wil ook zelf elektriciteit produceren. Vraag is of dat ook voor de lange termijn een goed idee is.

Een directeur van stroomnetbeheerder Elia is in het parlement gaan uitleggen waarom het bedrijf graag toelating zou krijgen om enkele eigen centrales te bouwen. Elia is verantwoordelijk voor het evenwicht tussen vraag en aanbod op het stroomnet. Met alle producenten lopen afspraken over hoeveel ze wanneer leveren, maar dag in en dag uit is ook veel finetuning nodig. Gasnetbeheerder Fluxys loste een vergelijkbaar probleem op door opslagcapaciteit bij te bouwen, maar stroom kun je nauwelijks opslaan en dus moet Elia het vooral van soepele centrales hebben, die je zo nodig binnen het kwartier, sommige zelfs binnen enkele seconden, aan of uit kunt schakelen. Klaarblijkelijk zijn er niet veel kandidaten om dat soort stroom aan te bieden en betaalt Elia relatief veel geld voor die snelle capa-citeit.

De redenering dat het bouwen van een beperkte eigen capaciteit voor dit soort stroom tot een goedkopere eindfactuur voor de gebruiker zal leiden, vond verrassend snel gehoor bij organisaties die de belangen van de gebruikers heten te verdedigen. De federale regulator van elektriciteit en gas, de CREG, pleit al lang voor een betere inkoop van de sluitstukstroom en is vóór. Ook Kristof Calvo en Olivier Deleuze van de groene partijen vinden het een goed idee. En Test-Aankoop vindt het allemaal prima, als het inderdaad tot goedkopere stroom leidt.

Toch is het een rare zaak. Onder druk van Europa werd in alle landen netbeheer en stroomproductie uit elkaar gehaald. De scherpere concurrentie die daardoor tussen producenten mogelijk moest worden, is natuurlijk helemaal nog geen feit. De productie in ons land wordt nog altijd gedomineerd door Electrabel en Luminus. Maar is het daarom een goed idee om die rolverdeling zo snel weer op de helling te zetten?

Christophe Degrez, ceo van groenestroomproducent Eneco, heeft een dubbel gevoel bij de plannen van Elia. Dat Elia momenteel te veel betaalt om vraag en aanbod in evenwicht te krijgen, gelooft hij meteen: ‘We zitten vandaag níét in een vrije markt. Twee spelers dicteren de prijzen, aan ons én aan Elia.’ Maar de nota die Elia aan het parlement voorlegde, vindt Degrez toch maar een mager beestje. En wat hem vooral dwarszit, is dat het voorstel zich helemaal inschrijft in het typisch Belgische kortetermijndenken: ‘De netbeheerder zou zich vooral het hoofd moeten breken over manieren om het netwerk zelf intelligenter te maken. Meer afgestemd op stroom van wind en zon, die minder voorspelbaar is en uit diverse richtingen kan komen, in plaats van uit slechts enkele kerncentrales.’ De Eneco-topman wijst erop dat tal van nieuwe elektriciteitsproducenten momenteel geen investeringsbeslissingen nemen, zelfs niet voor centrales waarvoor ze al een vergunning op zak hebben, omdat het gebrek aan overheidsbeslissingen het hen onmogelijk maakt om de rentabiliteit van die investeringen over twintig of dertig jaar te berekenen.

Luc Baltussen

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content