Het NTG met twee nieuwe producties.
Kort na elkaar gingen bij het Nederlands Toneel Gent (NTG) twee producties in première. In NTG-2 speelt ?Gruis” van Eric De Volder door NTG/ Het Salon en Toneelgroep Ceremonia. In de schouwburg aan het Sint-Baafsplein regisseert Guy Cassiers het tweeluik ?De Amerikaanse droom/Vanachter” van Edward Albee/Sam Shepard.
De Volder noch Cassiers, beiden voor het eerst bij het NTG, slaan nieuwe wegen in. ?Gruis” is zoals verwacht picturaal, grotesk en poëtisch, maar ondanks de veelbelovende proloog van Blanka Heirman heeft De Volder niet veel te vertellen. Een oma denkt na over scheefgegroeide familiesituaties. Die worden fysiek uitvergroot en naar het milieu van arme circusartiesten getransponeerd waar iedereen tussen theater en clownerie balanceert. Maar de ?hersenspinsels” zijn te langdradig. Bovendien grijpt De Volder terug naar vroegere procédés. Wie ?Nachtelijk symposium” zag, blijft nu onbevredigd. Er zijn opflakkeringen, enkele interessante passages en een pakkend slot, maar het is geen coherent geheel met een homogene vertolking.
Ook het aaneenrijgen van Albee’s ?De Amerikaanse droom” en Shepards “Vanachter” leidt niet tot een boeiend geheel. De tekst van ?De Amerikaanse droom” (1960) botst met de gesofistikeerde vormgeving met scèneliften en videofilm ( Walter Verdin), al doet de film de tekst gelukkig vervagen waar deze maniëristisch wordt. De regie aarzelt om het absurde gegeven helemaal realistisch te maken en dient een mengvorm op. Een ?landelijke” oma ( Walter Moeremans) kan dan smeuïg van zich afbijten in een kleurrijk ?Vlaams” bij een grootstedelijk echtpaar dat kraakt van bedrieglijke deftigheid.
?Vanachter” is minder problematisch. Het gegeven is concreter en de personages staan, bijvoorbeeld in hun zoeken naar een identiteit, dichter bij onze tijd en zijn herkenbaar. Dat leidt ook tot sterkere acteerprestaties.
Zowel De Volder als Cassiers willen vormen tegenover elkaar zetten en inhoud laten botsen. Hoewel de producties van de regisseurs ver uit elkaar liggen : zonder af te spreken bespelen ze beiden het motief van het onbevredigd zijn. Ze doen dat met vreemde stukken maar spelen de vervreemding ervan onvoldoende uit, zodat ook de toeschouwer onbevredigd achterblijft.
Roger Arteel
?Gruis” tot 30/3 in NTG-2, Minnemeers. ?De Amerikaanse droom/Vanachter” tot 6/4 in de KNS, Sint-Baafsplein, Gent.
Herman Coessens, Magda Cnudde, Walter Moeremans in Vanachter : het motief van het onbevredigd zijn.
