Nobelprijswinnares Ellen Johnson Sirleaf krijgt straks ook een tweede mandaat als president van Liberia.
Het West-Afrikaanse Liberia kent een ongewone rust. Sinds het einde van de tweede Liberiaanse burgeroorlog in 2003 en de afzetting van Charles Taylor, die nu voor het Internationaal Strafhof in Den Haag terechtstaat, knoopt een van de armste landen ter wereld weer aan met zijn ontstaan. In 1847 werd Liberia de eerste onafhankelijke republiek in Afrika, bevolkt door vrijgelaten slaven uit Noord-Amerika. Het land was arm maar proper, vooral onder de populaire president William Tubman, die regeerde van 1944 tot 1971. Tubman was een handige drommel: een van zijn eerste beleidsdaden was de oorlog verklaren aan nazi-Duitsland. Dat leverde niet alleen direct gewin op – Liberia werd een draaischijf voor de zuidelijke bevoorrading van de geallieerden – maar trok ook na de oorlog enorme investeringen aan.
Twee burgeroorlogen later is daar weinig van over. Tubmans opvolger, de notoire vrijmetselaar William Tolbert, werd in 1980 door put-schist Samuel Doe op zijn bed de darmen uitgesneden. Doe onderging jaren later hetzelfde lot. Voor de camera’s sneden aanhangers van krijgsheer Prince Johnson zijn oren af, terwijl Johnson zelf aan een blikje bier lurkte. Doe werd daarna gedeeltelijk opgegeten. Die wrede geschiedenis herleeft vandaag. De drie belangrijkste kandidaten in de eerste ronde voor de presidentsverkiezingen, vertegenwoordigen verleden, heden en toekomst van Liberia.
De winnaar op 11 oktober werd ontslagnemend presidente Ellen Johnson Sirleaf. Zij werd in 2005 het eerste vrouwelijke staatshoofd in Afrika. Enkele dagen voor de verkiezingen nu, kreeg ze de (gedeelde) Nobelprijs voor de Vrede. ‘Dat vervalst de verkiezingen’, riepen haar tegenstanders in koor uit. Ze haalde 43,9 procent van de stemmen, niet genoeg voor een directe verkiezing. Er komt een tweede ronde op 8 november.
Haar tegenstander wordt Winston Tubman, jawel, een neef van de befaamde William Tubman. Net als Sirleaf is hij een man van Harvard, en hij heeft ook de London School of Economics op zijn curriculum staan. Twee hooggeschoolde kandidaten in een land met tachtig procent werklozen. Tubman geldt als stroman voor oud-voetbalster George Weah – die het in 2005 tegen Sirleaf moest afleggen. Tubman strandde met zijn CDC, het Congres voor Democratische Veran-dering, op 32,7 procent.
Zo wordt de herboren Prince Johnson met zijn 11,6 procent kingmaker. De wrede krijgsheer heeft zich na twaalf jaar ballingschap in Nigeria bekeerd tot het christendom. Hij is nu senator en predikant en heeft zich verzoend met de nazaten van Doe, die toevallig in dezelfde kerkgemeente zaten. Johnson noemt Sirleaf ‘de minste van twee kwalen’. In ruil voor zijn steun eist hij voor zijn NUDP-partij wel 30 procent van alle beleidsposten in regering, diplomatie en overheidsinstellingen. Sirleaf heeft niet nee gezegd.
Het staat dus vrijwel vast dat Sirleaf straks aan haar tweede en laatste ambtstermijn zal beginnen. Maar de ambities van Johnson reiken wel verder dan zijn huidige verzoenende hand. Hij wil zelf president worden, in 2017.
Lukas De Vos
