JA

‘Bij therapeutisch klonen maakt men een embryo vanuit een eicel, waaruit de kern is weggenomen. Die werd vervangen door de kern van een cel van een persoon, namelijk de patiënt die behandeld moet worden met stamceltherapie. Er vindt dus geen bevruchting plaats, maar wel een zogenoemde ‘somatische celnucleaire-transplantatie’.

In het Verenigd Koninkrijk willen de onderzoekers deze techniek gebruiken om onderzoek te doen naar de behandeling van neurologische aandoeningen en suikerziekte. Ik vind dat het doel, namelijk de medische zoektocht naar genezing, het klonen rechtvaardigt. Ook in België zullen binnen enkele jaren zulke projecten worden opgestart.

De embryonale stamcellen, die gemaakt worden van vijf dagen oude embryo’s, worden toegediend aan parkinson- of diabetespatiënten. Men wil een effectieve transplantatietherapie ontwikkelen. Nu is het probleem van stamceltherapie dat patiënten de vreemde cellen soms afstoten. Dat zou niet het geval zijn bij cellen die gemaakt zijn met de kern van een cel van de patiënt en een eicel. De stamcellen die hieruit ontwikkeld worden, zijn niet lichaamsvreemd en worden dus niet afgestoten.

Het is vooral belangrijk dat klonen gebeurt om onderzoek naar medische therapieën te doen. Reproductief klonen is voor mij persoonlijk nog steeds uit den boze. Bovendien moet je ook rekening houden met het ethische, wettelijke kader. Zo is therapeutisch klonen in België toegelaten, maar reproductief klonen niet. Onderzoek met embryo’s moet volgens de wetgeving bovendien altijd op een ethisch verantwoorde manier gebeuren. Dat betekent dat bijvoorbeeld enkel eicellen die vrijwillig afgestaan zijn voor wetenschappelijk onderzoek, in aanmerking komen voor therapeutische klonering. Eiceldonoren mogen nooit onder druk staan en ze moeten altijd ingelicht zijn over het doel van het onderzoek.’

NEE

‘Bij het therapeutisch klonen is er altijd een ethisch waardeconflict. Het klonen belooft enorme medische vooruitgang, maar het houdt tegelijk in dat er geëxperimenteerd wordt met menselijke embryo’s die achteraf vernietigd worden. Daarom moeten we het problematische statuut van het embryo binnen de medische context plaatsen. Een religieuze of filosofische discussie over de waarde van het embryo op zich leidt immers veelal tot een impasse.

De creatie van menselijke embryo’s door klonen is in de huidige medische context moeilijk te verantwoorden. De medische wereld creëert te grote verwachtingen over de resultaten op het vlak van therapieën en genezing. Therapeutisch klonen werkt momenteel enkel met hypotheses, en moet dus op die hypothetische waarde afgerekend worden.

Uit respect voor de menselijke embryo’s moeten eerst meer dierenproeven gebeuren. Ook de zoektocht naar alternatieve behandelingsmethodes, die meer zekerheid bieden, wordt nu al te vlug opgegeven. Naast klonen zijn er minder ingrijpende alternatieven binnen het stamcelonderzoek, zoals het gebruik van volwassen stamcellen, navelstrengbloed of van embryonale stamcellen van overtallige embryo’s, die nu in grote aantallen bewaard worden in fertiliteitscentra.

De creatie van nieuwe embryo’s vergt een serieuze emotionele en menselijke kostprijs. Vrouwen zouden vrijwillig eicellen moeten afstaan voor onderzoek dat nog in zijn kinderschoenen staat. Dat betekent dat ze een zware hormonenbehandeling moeten ondergaan voor experimenten die misschien op niets uitdraaien.

Ik stel me ook vragen bij het vooropgestelde doel van de experimenten met therapeutische klonen. Stamcelonderzoek gaat vaak over de bestrijding van ouderdomsziektes. In hoeverre weegt een ingrijpende techniek als klonen op tegen zo’n medisch doel? We beschikken maar over een beperkt aantal middelen in de gezondheidszorg en de verdeling ervan geeft nu al aanleiding tot discussie. Klonen is zeer duur. Ik denk niet dat er in België al een maatschappelijk draagvlak is om die kostprijs op te vangen.’

Opgetekend door Emilie Lachaert

‘De medische zoektocht naar genezing rechtvaardigt het klonen.’

‘De medische wereld creëert te grote verwachtingen op het vlak van genezing.’

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content