De diensten van de Belgische luchtmacht worden in Oost-Afrika niet langer op prijs gesteld. Een rare zaak.

Sinds begin juli is café “Den Zoeten Inval” op de luchthaven van Lokichokio in Noord-Kenya gesloten. De C-130 van de Belgische luchtmacht, die in betere tijden op kosten van de European Community Humanitarian Office (Echo) tot vier keer per dag hulpgoederen boven Zuid-Sudan dropte, staat op non-aktief. “Jammer, ” zegt Trevor Harvey van Operatie Levenslijn Sudan, “want de Belgen waren de meest professionele mensen met wie we vlogen. En ze integreerden zich goed in onze hulpverlenersgemeenschap. Maar de Sudanese regering wil niet langer dat ze hulpgoederen droppen, tenzij ze de lading kan kontroleren. “

Dat vormt een probleem. “Als we voor we gaan droppen, moeten landen op een vliegveld dat de Sudanese regering kontroleert, kunnen we maximaal vijf ton hulpgoederen laden, omdat we veel extra-brandstof moeten meenemen, ” verduidelijkt kommandant-vlieger Jan Lemmens van de Belgische luchtmacht. “Zo vermindert de efficiëntie van onze hulpverlening gevoelig. Ik kan mij niet van de indruk ontdoen dat de Sudanese regering ons wil kortwieken. “

Sean Culligan van Echo deelt deze mening : “Eerst stelden de Sudanezen dat ze niet langer wilden dat er een grijze C-130 boven hun territorium hangt, omdat ze berichten hadden gekregen dat zo’n toestel voor rekening van de rebellen bombardementen uitvoerde. Maar toen we voorstelden om onze C-130 wit, of zelfs geel te schilderen, bleek dat niet voldoende. Er moet dus meer meespelen. De Sudanese vluchtelingen voelen ondertussen dat de hulp niet meer zo vlot doorkomt. Ze trekken daarom in de richting van de grens met Kenya en Uganda, en dat bezorgt de regeringstroepen voordelen. Het op non-aktief stellen van de Belgische C-130 zou in dat opzicht een strategische zet kunnen vertegenwoordigen. “

Helemaal sluitend is deze redenering niet. De Sudanezen zien er namelijk geen graten in dat een C-130 van een Zuidafrikaans privé-bedrijf wél voedselhulp gooit. Hier en daar wordt gefluisterd dat Sudan de Belgische bijdrage weert als gevolg van de aktiviteiten van kardinaal Godfried Danneels. Die bezocht vorig jaar de rebellen in Zuid-Sudan. Onlangs weigerde het regime in Khartum Danneels, als voorzitter van het gehate Pax Christi, een visum. De Belgen worden verdacht van te aktieve steun aan de kristelijke rebellen.

VERLIEFD.

Merkwaardig genoeg werd de Belgische C-130 vorige maand korte tijd op Somalië ingezet, tot ook die vluchten werden opgeschort, hoewel Echo voor dit jaar nog meer dan duizend vlieguren had voorzien én betaald. Het leger vliegt bovendien goedkoper dan de ingehuurde privé-maatschappijen. Toch koos Culligan ervoor om de Somalische steden met “minder in het oog springende” toestellen te bevoorraden.

Dat doet vragen rijzen, onder meer bij de vijftiende wing zelf. Er werd geopperd dat Culligan onder druk zou staan van privé-maatschappijtjes die veel geld verdienen met de lukratieve hulpverleningsaktiviteiten in de hoorn van Afrika, en die goedkope en efficiënte konkurrentie kunnen missen als kiespijn.

“Voor de vijftiende wing valt dat te betreuren, ” vindt kommandant-vlieger Jules De Smet. “Hulpverleningsaktiviteiten zijn een goede manier om ervaring op te doen in krisisomstandigheden, zonder dat de luchtmacht voor de kosten moet opdraaien. Wij hopen dat we vlug weer zullen worden ingeschakeld. Misschien moet de Belgische overheid wel overwegen om de gelden die ze eventueel uitbesteedt voor humanitaire aktiviteiten, te koppelen aan een samenwerking met de vijftiende wing voor het transport. Iedereen zou daar wel bij varen, van de belastingbetaler die zijn centen efficiënter aangewend ziet, tot de hulpverlener, die met de meest professionele mensen kan werken. “

De vijftiende wing lijkt overigens wel verliefd op Afrika. Toen de laatste bemanning vernam dat ze vroeger dan voorzien naar huis moest, kreeg de C-130 ineens af te rekenen met een “zeldzaam defekt” : een panne in een van de weinige stukken die niet in reserve beschikbaar waren. Het duurde twee dagen om uit België een wisselstuk in te vliegen. De extra hotelkosten zijn voor de Europese Gemeenschap.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content