De regering-Di Rupo zet haar pensioen-hervormingen door. Met de vakbonden zit het er bovenarms op.
Minister van Pensioenen Vincent Van Quickenborne (Open VLD) jaagt de pensioenafspraken van de nieuwe regering door het parlement. De leeftijd voor vervroegd en brugpensioen gaat omhoog. De minimumloopbaan wordt verlengd, ook voor ambtenaren. In de gelijkgestelde periodes (werkloosheid, ziekte, tijdskrediet, burgpensioen enzovoort) wordt gesnoeid. ‘Pure contractbreuk’, zegt ABVV-voorzitter Rudy De Leeuw.
Was dat niet te vermijden geweest als de sociale partners het Generatiepact tijdig hadden geëvalueerd?
Rudy De Leeuw: Dat verwijt kan niet aan de vak-bonden worden gemaakt. De werkgeversorganisaties hebben die evaluatie geblokkeerd toen duidelijk werd dat er sinds 2005 voor de werkgelegenheid van 50-plussers een substantiële inhaalbeweging is gemaakt.
Over een pensioenhervorming is al veel inkt gevloeid, maar zonder resultaat. De regering zet door omdat ze de hete adem van de ratingbureaus in de nek voelt.
De Leeuw: Leven we in een democratie of in een rating-cratie, misschien? Het kan toch niet dat de regering overgeleverd wordt aan ratingbureaus, die de recessie extra in de hand werken? De kern is: gaat het over een begrotingssanering, of krijgen we een echt sociaal overleg over het vergrijzingsvraagstuk? Meer dan 500 dagen is er voor dat overleg geen tijd geweest, en nu moet er voor 11,3 miljard euro budgettair puin geruimd worden. Dat puin is niet door de mensen veroorzaakt, maar het wordt wel op hen verhaald. Dat is onrechtvaardig.
Vecht u ook aan dat er langer moet worden gewerkt om het pensioensysteem te vrijwaren?
De Leeuw: De babyboom-generatie van na de Tweede Wereldoorlog mondt nu uit in een opaboom. Maar de oplossing is zeker niet eenvoudigweg langer werken, maar vooral werkbaar werk voor jongeren en ouderen. Bovendien wordt de helft van de meeruitgaven voor de vergrijzing gedaan in de gezondheidszorg.
Het is niet onze vraag dat oudere werknemers voortijdig worden afgedankt of met brugpensioen worden gestuurd. Integendeel, we willen dat werkgevers zich meer inspannen om 200.000 oudere werklozen eveneens een kans te geven. Onze prioriteit is een geloofwaardig wettelijk pensioen. Daarom willen we samen met de werkgevers en de politiek bekijken hoe het minimumpensioen kan worden verhoogd, hoe de pensioenen welvaartsvast kunnen blijven, en hoe de berekeningsplafonds kunnen worden opgetrokken. Dat kan als we de bijdragen van werkgevers en werknemers verhogen en als we de middelen daarvoor onttrekken aan de huidige fiscale aanmoediging van het pensioensparen.
U beschuldigt minister Van Quickenborne van ‘contractbreuk’. Hij zegt dat ‘verworven rechten’ gerespecteerd worden.
De Leeuw: Bij de verhoging van de pensioenleeftijd voor vrouwen tot 65 jaar is destijds afgesproken dat niet geraakt zou worden aan de gelijkgestelde periodes voor de pensioen-berekening. Dat doet de nieuwe regering wél, ook voor de mensen die al te kennen hebben gegeven dat ze bijvoorbeeld tijdskrediet willen opnemen of met brug-pensioen willen gaan. Vooral werknemers met een beperkte en onvolledige loopbaan – dat zijn op de eerste plaats vrouwen – zijn de dupe. De teksten van Van Quickenborne liegen er niet om. Dat is niet alleen contractbreuk, het is ook een vertrouwens- breuk met de mensen.
U verwacht niet dat overleg met de regering nog corrigerende overgangsmaatregelen kan opleveren?
De Leeuw: Als een regering eerst alles zonder overleg beslist, kan er moeilijk een draagvlak voor de uitvoering zijn. Van Quickenborne onderschat hoe contraproductief zijn tactiek van voldongen feiten is. Een bij-sturing voor een of andere groep zal alvast niet volstaan. We willen een degelijk afsprakenkader met de regering.
Dan legt Van Quickenborne mogelijk ook zijn ambitie op tafel om te komen tot één geharmoniseerd pensioenstelsel voor werknemers, zelfstandigen en ambtenaren?
De Leeuw: Als hij wil dat er binnenkort geen treinen meer rijden, geen post meer bedeeld wordt en andere openbare diensten stilvallen, dan moet hij zo blijven provoceren.
Patrick Martens
