Piet Piryns
Piet Piryns Piet Piryns is redacteur bij Knack.

President Nicolas Sarkozy wil nu ook de parlementsverkiezingen winnen.

Een joggende president in korte broek op de trappen van het Elysée – dat hadden ze in Frankrijk nog niet eerder meegemaakt. Maar ook de manier waarop Nicolas Sarkozy campagne voert voor de parlementsverkiezingen is tamelijk ongewoon: de president van de Franse Republiek wordt geacht boven de partijen te staan. ‘Hij wil van de eerste ronde van de parlementsverkiezingen de derde ronde van de presidentsverkiezingen maken’, klagen zijn tegenstanders.

Bij de Franse socialisten zit de schrik er goed in. Na drie nederlagen op rij in de presidentsverkiezingen (1995, 2002, 2007) heeft de Parti Socialiste veel weg van een olifantenkerkhof. De ‘olifanten’ zijn in het socialistische taalgebruik de kopstukken van de partij. Een van de rivalen van Ségolène Royal bij de voorverkiezingen, de voormalige minister van Economie en Financiën Dominique Strauss-Kahn, publiceerde vorige week een manifest waarin hij pleitte voor een radicale vernieuwing van de PS: ‘Onze nederlaag is het gevolg van onze weigering om de partij te hervormen. Wij moeten het durven te zeggen: onze maatschappijanalyse, die alle vormen van ongelijkheid terugvoert tot de klassenstrijd en de klassieke tegenstelling tussen arbeid en kapitaal, is compleet achterhaald.’

Vooral partijleider François Hollande is de kop van Jut. De voornaamste kandidaat om hem in het najaar op te volgen is zijn levensgezellin Ségolène Royal, maar ook de populaire burgemeester van Parijs, Bertrand Delanoë, heeft zich al gemeld. Terwijl de socialisten vechtend over het tapijt rollen, voorspellen de peilingen intussen een monsteroverwinning van Sarkozy’s regeringspartij UMP (Union pour un Mouvement Populaire) in de parlementsverkiezingen van 10 en 17 juni.

Die verkiezingen verlopen volgens een districtenstelsel. De 577 afgevaardigden in de Assemblée Nationale worden gekozen in evenveel kiesomschrijvingen. Als in de eerste ronde niemand de absolute meerderheid haalt, volgt een tweede ronde tussen de kandidaten die de kiesdrempel van 12,5 procent hebben overschreden. In die tweede ronde volstaat een gewone meerderheid.

Dit systeem leidde in het verleden altijd tot afspraken tussen partijen. In een aantal districten trok de socialistische kandidaat zich dan na de eerste ronde terug ten voordele van de communistische kandidaat – of omgekeerd. Hetzelfde scenario werd gevolgd ter rechterzijde, waar de gaullisten en de liberalen elkaar een aantal districten gunden. Maar sinds de voorbije presidentsverkiezingen is het politieke landschap in Frankrijk grondig gewijzigd. De extreemlinkse en groene partijen zijn gedecimeerd en spelen geen rol van betekenis meer. De centrumkandidaat François Bayrou haalde in de eerste ronde van de presidentsverkiezingen weliswaar een opmerkelijk resultaat (18,5 procent), maar zijn uitspraak dat hij in de tweede ronde in ieder geval niet op Sarkozy zou stemmen, zal hem in de parlementsverkiezingen zuur opbreken. Op cadeaus van Sarkozy’s UMP hoeft Bayrous MoDem (Mouvement Démocratique) niet te rekenen.

Volgens de laatste peilingen haalt MoDem amper twee zetels, de UMP krijgt er 410 tot 440, de PS tussen de 100 en de 140. Het extreemrechtse Front National van Jean-Marie Le Pen zou uit de Assemblée verdwijnen en nog maar 4 procent van de stemmen halen – de laagste score sinds het begin van de jaren tachtig.

Piet Piryns

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content