Ingrid Van Daele
Ingrid Van Daele Ingrid Van Daele is redacteur bij Knack

Steeds meer bedrijven beslissen om eigen aandelen in te kopen, wat beleggers de kans geeft om mooie winsten op te strijken. Tenzij het om een kunstgreep gaat, en een bedrijf zijn beurskoers alleen kunstmatig probeert op te smukken.

Drie jaar geleden kon het nog niet. Sinds 1998 komt het in navolging van de Verenigde Staten steeds vaker voor. Bedrijven die hun eigen aandelen inkopen in de plaats van nieuwe fabrieken te bouwen, omdat ze dat als een efficiëntere aanwending van hun kapitaal zien. De aandelen worden vernietigd, de winst per aandeel stijgt omdat het aantal wordt gereduceerd. Bedrijven die slechts weinig investeringsmogelijkheden kennen, bijvoorbeeld in de tabakssector, kopen geregeld eigen aandelen in. ‘Voor ons is het een signaal dat ze met de rendabiliteit van hun activiteiten en het gebruik van hun eigen kapitaal begaan zijn’, verdedigt fondsenbeheerder Ludo Geris het KBC Equity Fund Buyback Europe, dat uitsluitend in buybacks belegt. ‘Als ze in de plaats hun winsten in bestaande activiteiten zouden herinvesteren, zou dat op termijn tot een daling van de rendabiliteit kunnen leiden.’

Ondergewaardeerde aandelen komen het vaakst voor in cyclische sectoren: chemie, kapitaal, olie, gas. ‘Als er veel winst wordt gemaakt, wordt die te vaak onmiddellijk geherinvesteerd. Als de conjunctuur dan keert – op het dieptepunt van de cyclus -, blijkt dat de productiecapaciteit te groot is en moeten fabrieken sluiten. Die cyclus, van opbouw van productiecapaciteit, kapitaalvernietiging en dalende rendabiliteit, kan een bedrijf doorbreken door eigen aandelen in te kopen.’

Een onderneming kan ook aandelen inkopen wanneer ze vindt dat haar liquiditeit niet volstaat. De aandelen blijven bestaan en worden eventueel later opnieuw op de markt gegooid, wanneer de koers is opgeveerd of er weer vraag is van de beleggers.

Ook bedrijven die optieprogramma’s lanceren, die met andere woorden opties aan hun medewerkers of aan het management toekennen, kopen soms eigen aandelen in. Omdat ze opties tegen een vaste uitgifteprijs uitgeven of over een lange periode, en de waarde van het aandeel sterk kan stijgen, dekken ze het risico op die manier in. Ze creëren echter geen meerwaarde ten aanzien van de bestaande aandeelhouders en worden dan ook niet in de gespecialiseerde fondsen opgenomen.

Beleggers die vaststellen dat een bedrijf eigen aandelen inkoopt, moeten dus niet onverhoeds beginnen te kopen. In de eerste plaats moeten ze nagaan wat de verklaring van de top van het bedrijf is. Die kan eigen aandelen inkopen omdat ze ondergewaardeerd zijn, wat een positief signaal is voor de belegger. In het slechtste geval is het een laatste verdedigingsmiddel om de rendabiliteit op te krikken. ‘Bedrijven met een slecht trackrecord slagen er niet altijd in om de aandeelhouders van een buyback te overtuigen en worden dikwijls, na een vijandig overnamebod, opgekocht.’

In ieder geval neemt het aantal bedrijven dat eigen aandelen inkoopt, almaar toe. Terwijl er in 1997 in Europa slechts voor 14 miljard dollar eigen aandelen werd gekocht, was dat cijfer in 1998 al tot 60 miljard dollar opgelopen, en in 1999 tot 78 miljard dollar. Of een procent van de totale marktkapitalisatie van de Europese aandelenmarkt. Geris: ‘Eén procent gaat dus gewoon uit de markt, wat de koersen ondersteunt.’

De meeste van die bedrijven vallen onder de oude economie, en behoren tot de cyclische of defensieve sectoren: chemie, kapitaal, olie, gas of voeding en distributie, media en diensten. De farmasector is minder betrokken: de rendabiliteit is er al heel erg hoog en er wordt veel in R&D geïnvesteerd. In de telecomsector komt buyback bijna niet voor, omdat de bedrijven zelf heel wat geld nodig hebben. Enerzijds om hun leningen af te betalen voor de steeds weer nieuwe infrastructuur, anderzijds door de hoge kosten bij de UMTS-veilingen. Ook geen buyback in de IT-sector, behalve dan voor optieplannen. De koerswinstverhouding van IT-aandelen is daarvoor over het algemeen te hoog. Niemand koopt graag dure aandelen, zeker niet het bedrijf zelf.

Ingrid Van Daele

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content