‘Er is behoefte aan een Vlaamse uitgeverij’

ROBBERT AMMERLAAN 'Het opdoeken van De Bezige Bij Antwerpen was een historische blunder.' © HH

Uitgever Robbert Ammerlaan is de belangrijkste Nederlandse uitgever van zijn generatie. Na een leven bij Ambo, Anthos en De Bezige Bij stampt hij – amper een jaar na zijn pensioen – Hollands Diep uit de grond.

‘Kijk naar Remco Campert, die man schrijft ook nog steeds heel graag’, zegt Robbert Ammerlaan wanneer we opmerken dat uitgeven blijkbaar sterker is dan hemzelf. ‘In het buitenland ken ik uitgevers die nog veel ouder zijn dan ik, en met plezier iedere dag boeken maken. Ik ben heus geen uitzondering.’

De toekomst van het boek ligt bij kleine, dynamische uitgeverijen, hoor je weleens. De grote zullen sterven door hun logheid. Bent u het daarmee eens?

ROBBERTAMMERLAAN: Ik geloof daar wel in, ja. Al zijn er internationaal voorbeelden die het tegendeel bewijzen. Een paar jaar geleden zijn de twee grootste uitgeefhuizen ter wereld gefuseerd, Random House en Penguin. Het resultaat is een enorm concern dat een optelsom is van kleinere imprints en teams die qua filosofie niet zoveel afwijken van wat ik probeer te doen. Ik wil kleinschaliger en persoonlijker werken dan vroeger, met zo’n twintig à vierentwintig titels per jaar. Zo kan ik nauw bij de boeken betrokken zijn, vanaf het eerste contact met de auteur tot het publiceren en ondersteunen van het boek. Toen ik bij De Bezige Bij wegging, bracht die uitgeverij 175 nieuwe titels per jaar uit. Daardoor was de afstand tussen uitgever en boek helaas te groot.

Waarom is het eerste boek dat u uitbrengt een vertaling, en geen Nederlandse of Vlaamse roman?

AMMERLAAN: Omdat Een meisje is maar half af van Eimear McBride precies uitdrukt wat voor een uitgeverij Hollands Diep wil zijn: ambitieus, oprecht, en dicht op de huid zittend. Het is een semi-autobiografisch verhaal over seksueel misbruik en de psychologische gevolgen ervan, geschreven in een stream of consciousness-stijl. Het is geen makkelijk boek en je hebt een beetje tijd nodig om erin te komen, maar daarna laat het je niet meer los.

Waarom krijgt Hollands Diep zowel in Nederland als in Vlaanderen een lanceringsfeestje?

AMMERLAAN: Ik heb heel lang de ambitie gekoesterd om zowel in Nederland als in Vlaanderen als uitgever actief te zijn. Als uitgever van De Bezige Bij Antwerpen woonde en werkte ik een paar jaar in Vlaanderen, en toen heb ik een stuk van mijn hart aan dit land verloren. Het opdoeken van De Bezige Bij Antwerpen beschouw ik als een historische blunder. Er is niet alleen plaats voor een Vlaamse literaire uitgeverij, er is ook behoefte aan. Maar dan wel aan een uitgeverij die zich behalve in Vlaanderen ook in Nederland manifesteert, en daarbuiten.

Voorlopig zitten er twee Vlamingen in uw fonds: Paul Baeten Gronda en Marnix Peeters. Hoe bent u bij hen terechtgekomen?

AMMERLAAN: Jaren geleden al heb ikPaul Baeten Gronda een contract bij De Bezige Bij aangeboden. Vanaf onze eerste gesprekken was ik overtuigd van zijn literaire kwaliteiten en mogelijkheden. Ik beschouw hem als een van de interessantste en talentrijkste schrijvers van zijn generatie. Ik was erg blij dat hij meteen besloot om met mij mee te gaan naar Hollands Diep. Dat heeft met vriendschap te maken, maar vooral met een gedeelde literaire passie. En dat is grosso modo ook het geval met Peeters. Ik heb aan de wieg mogen staan van zijn heerlijke literaire debuut: De dag dat we Andy zijn arm afzaagden. Bij Hollands Diep verschijnt nu zijn novelle De trapchauffeur, een feest om te lezen, hilarisch, maar met die prachtige navrantie die Peeters in zijn personages weet te leggen.

Hebt u nog tijd om aan uw Mulisch-biografie te werken?

AMMERLAAN: Ik zit regelmatig in zijn werkkamer en neem daar het beruchte archief door. Mijn eerste vingeroefening zal komend najaar verschijnen. Aan de hand van manuscripten, dagboeken, agenda’s en voorwerpen uit zijn werkkamer zal ik een beeld proberen te geven van zijn literaire universum.

En komt dat uit bij Hollands Diep?

AMMERLAAN: Nee, bij De Bezige Bij, de uitgever waar Mulisch altijd heeft willen zijn en nooit had willen weggaan. Daar hoort een boek over hem ook te verschijnen.

Hollands diep wordt op 26/02 voorgesteld in De Roma in Borgerhout, met medewerking van Eimear McBride, Marnix Peeters en Paul Baeten Gronda.

DOOR MARNIX VERPLANCKE

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content