De Belgen speelden in Istanbul een bescheiden rol, maar Guy Verhofstadt viel toch op.

Topontmoetingen liggen premier Guy Verhofstadt (VLD) wel. Hij leert er belangrijk volk kennen, knoopt relaties aan en komt even op adem van de binnenlandse heisa. In Istanbul haalde Verhofstadt de wereldpers, want hij stond naast Clinton op de officiële foto.

De Turkse veiligheidsdienst verzorgde Verhofstadt extra. Hij kreeg een speciale escorte van acht tot de tanden gewapende rambo’s. Allemaal omdat het gerucht de ronde deed dat linkse activisten het op de Belgische premier gemunt hadden. Ze zijn boos omdat België overweegt drie van hun kompanen, die recentelijk in ons land werden aangehouden, uit te leveren.

Verhofstadt kwam ook niet met lege handen naar huis. Vrijwel zeker zal België in de toekomst beduidend minder aan de OVSE bijdragen dan de huidige circa 250 miljoen frank.

Minister van Buitenlandse Zaken Louis Michel (PRL) werkte een tiental bilaterale ontmoetingen af en werd op haar verzoek ontvangen door zijn Amerikaanse collega Madeleine Albright. Ze wou wat meer over de Belgische Afrika-plannen horen en had ook goede raad mee. Net zoals van Clinton kreeg Michel van Albright te horen dat Turkije absoluut bij de Europese Unie moet.

Of de minister deze Amerikaanse lessen apprecieert? “Ze kunnen het zich veroorloven, want ze zijn de enige supermacht. Of dat een goede zaak is, kun je echter betwijfelen. Daarom zijn de institutionele hervormingen zo ontzettend belangrijk, want als die mislukken, kan de Unie nooit een tegengewicht vormen. Dat de Amerikanen ons voortdurend lessen geven, stoort me niet alleen, het choqueert me. Daarom heb ik zoveel bedenkingen bij de Europese volgzaamheid tegenover de VS. We doen automatisch wat ze vragen. We moeten ons eindelijk ervan bewust worden dat het bestaan van één enkele supermacht vreselijke gevolgen voor de Unie kan hebben. Trouwens, wie zou er voordeel hebben bij een mislukking van de institutionele hervorming? De Amerikaanse supermacht en het grootste Europese land, Duitsland. Uiteindelijk zou Duitsland dan wel eens de geprivilegieerde gesprekspartner van de Amerikanen kunnen worden. Als de Unie zonder een degelijke verdieping verruimt, zou Duitsland daarmee wel eens gediend kunnen zijn. Er is dus reden om bijzonder waakzaam te zijn.”

Beseft Louis Michel dat er ook in Afrika niets mogelijk is zonder de Amerikanen? “Maar zonder de Amerikanen kun je nergens iets ondernemen. Hoewel ze onze geprivilegieerde partner zijn, is het nodig dat we eindelijk op eigen benen leren staan.”

Dat het in Instanbul tot een confrontatie maar geen breuk met de Russen kwam, stemde Michel tevreden. “Ik ben geen fan van Clinton, maar vind wel dat hij zich tijdens de top heel intelligent en diplomatisch opstelde. Hij hoedde zich voor een frontale botsing met de Russen, want daarbij heeft momenteel niemand iets te winnen.”

paul Goossens