Welke producten worden vlot over het internet verkocht en welke niet? Over virtuele mannequins, afgedankte trouwringen en salsa uit Texas.
1. BOEKEN EN CD’S
De absolute e-commercetoppers. En dat heeft zo zijn redenen. Boeken en cd’s zijn compact en licht, dus makkelijk in het transport per post. Bovendien willen we ze niet per se betasten vooraleer tot aankoop over te gaan, omdat de inhoud van het product belangrijker is dan de verpakking. Een internetwinkel kan ook een veel groter gamma aanbieden, omdat hij niet gehinderd wordt door de beperkte oppervlakte van een winkel uit baksteen en cement. De cijfers: voor 29 procent van de Belgische surfers was een boek de meest recente on-lineaankoop, voor 17 procent was het een cd. Hoe reageert de traditionele handel? ‘Boeken- en cd-winkels moeten sociale centra worden’, zegt Michel Bauwens van USWeb/CKS, het grootste internetconsultancybedrijf ter wereld. Vandaar dat je er nu ook koffie kunt drinken en een taartje kunt eten. De winkel in de gewone wereld mikt op gezelligheid die het internet niet kan nabootsen. Bauwens: ‘Heel toepasselijk is de Fnac-advertentie waarin een klant wordt beschreven die elke dag de winkel bezoekt, maar nog nooit een boek heeft gekocht. En dat is niet erg, luidt de boodschap van Fnac. Er zijn zelfs boekenwinkels die vrijgezellenavonden organiseren. Je weet dat je er mensen van jouw niveau zal ontmoeten, dus ga erheen.’
2. KLEDING
Een broek kopen zonder ze eerst te passen, dat doe je toch niet? De enorme omzet van een site als boo.com bewijst dat mensen het wél doen. Levi’s sloot enkele maanden geleden zijn on-linewinkel, maar dat had te maken met lacunes in de infrastructuur en niet met een gebrek aan bestellingen. Bauwens: ‘Nike geeft je via zijn website de kans om schoenen te bestellen met je eigen naam erop. Er is nu al een wachttijd van drie maanden, zo’n succes blijkt die actie.’ Om het paskamerprobleem op te lossen, kan een verkoper speciale software in zijn site integreren die je in staat stelt om een virtuele mannequin te maken naar de vormen van je eigen lichaam. Die mannequin trekt de broek aan in jouw plaats. Maar dat blijft omslachtig, een reden waarom de goeie, ouwe kledingzaak niet zal verdwijnen. Niettemin moet hij zijn on-lineaanwezigheid versterken, want kopers blijken almaar vaker inspiratie op te doen op het internet, als ze zichzelf in het nieuw willen steken.
3. SOEP EN PATATTEN
Winkelketen GB neemt het voortouw met zijn Ready-dienst. Fast shopping for busy people. Je vult je virtuele winkelkar en de volgende dag, op weg naar huis (tussen 16 en 21 uur), kom je de inkopen afhalen aan een zogenaamd Ready Point. Dirk Matheussen van USWeb/CKS: ‘Veel twintigers van vandaag werken hard, maken veel overuren en komen pas thuis als de supermarkt dicht is. Er is ook een grote groep vrouwen die geen genoegen meer neemt met het opknappen van huishoudelijke taken en daarom andere vormen van zelfrealisatie zoekt. Dat heeft allemaal tot gevolg dat er weinig tijd overblijft om naar de supermarkt te gaan.’ Door de oudere generatie wordt die moderne afhaaloplossing als onnatuurlijk ervaren, mede omdat ze de supermarkt als een ontmoetingsplaats ziet en winkelen als een sociale bezigheid. Feit blijft, aldus Bauwens, dat mensen op tien jaar tijd twintig procent minder tijd besteden aan inkopen doen.
4. KRUIDEN EN SPECERIJEN
Curry, mosterd, Mexicaanse chili, Texaanse salsa, cajunkruiden uit Louisiana: op het internet vind je winkeltjes die zich specialiseren in één bepaalde specerij. Voor de zogenaamde speciality shops is het nieuwe verkoopkanaal een godsgeschenk: hun publiek is vaak lokaal te beperkt om een fysieke winkel te kunnen verantwoorden, maar wanneer de geografische grenzen wegvallen, kunnen ze een mooi handeltje opbouwen. Bauwens: ‘Een goed voorbeeld: gourmetsites in Frankrijk, met wijnen, kazen, foie gras en dat soort dingen. De Fransen kopen er niet, maar vanuit Amerika komen er enorm veel bestellingen.’
5. AUTO’S
General Motors wil al zijn auto’s via het internet verkopen. Dat levert een aanzienlijke kostenbesparing op en laat een efficiënte distributie toe, aldus de directie. Bij een pilootproject rond internetverkoop in Groot-Brittannië verkocht de producent amper tweehonderd wagens, maar grote baas Richard Wagoner verliest er de moed niet bij. Hij gelooft dat on-linehandel in wagens spectaculair zal toenemen vanaf het moment dat de jonge internetgeneratie volwaardig deelneemt aan het economisch leven. En wat moet er met de dealers gebeuren? Die worden niet aan de kant geschoven. Ze spelen een kleinere rol bij de eigenlijke verkoop, maar kunnen (en moeten) zich meer toeleggen op bijkomende service. Via softwarematige product configurators kan de koper op het internet de kleur van de zetels kiezen, het volume van de kofferbak, het type velgen, noem maar op. Hij stelt zijn ideale wagen samen en als hij bij de dealer aankomt, is de verkoop eigenlijk al rond. Matheussen: ‘Het internet dient niet als direct verkoopkanaal, maar wordt een belangrijk kanaal waarlangs kopers zich informeren.’
6. IMMOBILIEN
Geen enkele sector in Amerika vertegenwoordigt zo’n hoge omzet via on-linehandel als immobiliën. Een beetje misleidend, omdat het bij de verkoop van huizen meteen over hoge bedragen gaat, maar toch. Meer nog als betaalkanaal bewijst het internet zijn diensten als voorbereidend medium op de eigenlijke koop. Het Belgische Immoweb vermeldt niet alleen prijzen, maar plaatst ook foto’s van te koop/te huur aangeboden woningen op zijn website. Leuk voor de koper/huurder, die zich een beeld kan vormen van de panden. Leuk voor de verkoper/verhuurder, die geen bezoekers krijgt die iets anders in gedachten hadden. De volgende stap, een virtuele tour met camera in het huis/appartement, is in België nog niet gezet. ‘Nochtans vereist zoiets geen zware technologie’, aldus Dirk Matheussen. Misschien kunnen eigenaars niet met een digitale camera overweg. Immobiliënkantoren van hun kant schuwen een uitgebouwde internetdienst uit vrees dat koper en verkoper de zaakjes onder elkaar regelen. Wellicht zorgt net die terughoudendheid ervoor dat zoiets zal gebeuren.
7. JUWELEN
‘Ik ben teruggekomen van de stelling dat bepaalde producten niet verkoopbaar zijn op het internet’, vertelt Michel Bauwens. Waarna hij verwijst naar een grote diamanthandelaar die 30 miljoen dollar per maand omzet via on-lineverkoop. ‘Op veilingsite eBay is zelfs een handel ontstaan van mensen die hun diamanten zelf verkopen. We spreken hier over miljoenen dollars per maand. Zulke veilingverkoop van juwelen is iets nieuws, dat bestond vroeger niet.’ Wat moet je met die trouwring als na drie jaar je huwelijk op de klippen loopt? Op het internet ermee, inclusief certificaat van authenticiteit.
8. REIZEN
Hoe kiezen we onze vakantiebestemming? We laten ons leiden door mond-tot-mondreclame en door wat we in reisbrochures zien. Zulke brochures krijgen op het internet een geheel nieuwe dimensie: ze kunnen méér foto’s bevatten, méér bijkomende informatie en zelfs een virtuele rondleiding in de hotelkamer of stad die je voor ogen hebt. Extra service dus, en de reisorganisator bespaart op de hoge drukkosten van een papieren catalogus. Kleine reisbureaus, die eigenlijk niet meer doen dan de administratie regelen, moeten voor hun toekomst vrezen. In de Verenigde Staten is ruim vijftien procent van de traditionele reisbureaus verdwenen als gevolg van de bloeiende internetverkoop. Na immobiliën vormen reizen er de tweede grootste e-commercesector.
9. KANTOORBENODIGDHEDEN
De aankoop van papier, omslagen, pennen en potloden: het moet gebeuren, maar geen enkel bedrijf wil er zijn tijd mee verliezen. Dus is er behoefte aan een vlotte afhandeling van die kleine aankopen. Grote bedrijven met kantoren verspreid over verschillende locaties, kopen vaak via lokale leveranciers, waardoor ze kortingen op grote hoeveelheden mislopen. Dus is er een centraal beheer nodig. De oplossing voor beide problemen: het internet. Niet verwonderlijk dat er een bloeiende handel ontstaat in deze on-linemarkt. De verkoop aan bedrijven (business-to-business) genereert algemeen bekeken beduidend meer inkomsten dan de verkoop aan de thuisgebruiker (business-to-consumer). Dat heeft te maken met puur economische factoren én met de schroom van de consument tegenover betalingen via het internet.
10. MEDICIJNEN
Farmaketen Walgreen’s haalt in Amerika schitterende cijfers met de verkoop via het internet, bij ons is de on-linehandel in medicijnen zo goed als onbestaand. Het gaat nochtans om een lucratieve markt, want iedereen wil pilletjes, zeker als die met de post worden opgestuurd en je met je verkoudheid niet naar buiten moet. Bovendien zijn medicijnen door hun compactheid, net als boeken en cd’s, makkelijk in het transport. Dat ze niet via virtuele weg worden verhandeld, is vooral een politieke kwestie. Op het internet kan iedere kwakzalver zijn ‘wondermiddeltjes’ aanbieden, en wie controleert of de zalfjes en poedertjes echt helpen?
Bart Vandormael
