De Nieuwpoortse gemeenteraad bespreekt weldra een vraag tot gewestplanwijziging. De betwisting overstijgt de lokale politiek.

DE DRUK op de Lenspolder, bezuiden Nieuwpoort-bad, is niet nieuw. Hij nam de voorbije maanden wel toe. Het gaat uiteindelijk om een goede 100 hektaren wei- en akkerland, aan drie van de vier zijden afgezoomd door een ?voor het duingebied belangrijk landbouwgebied”, waarin het duinendekreet eind 1993 een bouwverbod oplegde. Zo werden bouwplannen doorkruist ; zo kunnen het Sun Aqua Park van de familie Van Moerkerke en Ysermonde het neerpoten van bijkomende vakantiehuisjes definitief vergeten. Zo moeten ook camping Florizoone en de vakantietempel Ter Duinen van de Christelijke Mutualiteiten inbinden. En zo kan ook de Nieuwpoortse burgemeester Roland Crabbe (CVP) het lapje grond niet meer bebouwen dat hij, als eerst-aanwezend ingenieur bij het bestuur van bruggen en wegen in Brugge, eind 1981 voor 1.058.955 frank van de dienst wegenfonds verwierf : weliswaar via het Brugse aankoopkomitee.

Van de dertien woningen, die al aan de straatkant stonden voor het duinendekreet hun erf beschermde, zijn zes hoeven in handen van meestal jonge boeren. Ook zij hebben een pikturaal uitzicht op de Lenspolder en op de malse weiden die ze er van de erfgenamen- Crombez pachten. Hun adellijke namen zoals De Bosque, De Romree de Vichenet, Neve de Mevergnies, De Troostenbergh alsook de zachte glooïngen van de polder herinneren aan een ver verleden, dat zij nu willen verzilveren. Maar dat is intussen echter aan nieuwe wetten onderworpen.

De Lenspolder is niet zomaar een ?agrarisch gebied”, waarvan de kopjesduinen op het gewestplan gedeeltelijk als ?parkgebied” aangeduid werden en waarvan het duinendekreet de rand beschermt. De Lenspolder is, zoals de VZW Natuurreservaten er vorige week nog aan herinnerde, ?één van de laatste plaatsen aan de Belgische kust waar een natuurlijke, ononderbroken overgang van duin naar polder voorkomt. De Lenspolder is immers een restant van een vroeger waddengebied, gelegen tussen twee duingordels : enerzijds de jonge, oorspronkelijk zeewerende Similiduinen ten noorden en anderzijds, ten zuiden, een vroegmiddeleeuwse kopjesduinengordel, de zogenaamde Sandeshoved. De Lenspolder vormt tevens één van de grootste oppervlakten aaneengesloten open ruimte aan onze sterk geurbanizeerde kust.” En daar is het hem enkele vastgoedspekulanten en politici alweer om te doen.

UITTREDINGSVERGOEDING.

De erfgenamen-Crombez en hun rentmeester Pierre Brys zijn sinds een paar jaar hun stranden, duinen en polders aan de West- en Middenkust aan het verkopen. Dat brengt hen keer op keer tientallen miljoenen op, maar dat is weinig vergeleken bij de honderden miljoenen die de kopers beogen, als zij die gronden ook nog bouwrijp kunnen maken. Daarvoor hebben vastgoedspekulanten echter politici nodig, die bereid zijn tot wetswijzigingen, indien niet tot wetsovertredingen.

Zoals begin november in Knack uit de doeken gedaan, hebben de erfgenamen van Lucien baron Vlerick ( Bic Carpets in Kortrijk) en van Walter ridder Vanden Avenne (veevoederbedrijven in Ooigem) eind september 1994 onder meer de Lenspolder van de erfgenamen-Crombez gekocht ; op voorwaarde dat de kopers binnen de vijf jaar de nodige wetswijzigigen en vergunningen bekomen om de gronden van de oude landadel te bebouwen en er een golfterrein aan te leggen. Daarvoor kunnen de zonen-Vanden Avenne en hun respektieve echtgenoten, de dochters-Vlerick, rekenen op hun rentmeester Willy Vandoorne en op enkele politici.

In Nieuwpoort was Georges Mommerency SP-burgemeester sinds 1971 tot hij en zijn echtgenote Annie Pollentier enkele jaren geleden de (meeste) banden met de SP verbraken. Bij de jongste gemeenteraadsverkiezingen van oktober 1994 belandde Mommerency met zijn eigen NPTMM en met één VLD-gemeenteraadslid in de oppositie : in feite vormen zij met hun 7 zetels dé oppositie. CVP en SP sloten immers in Nieuwpoort, met respektievelijk 10 en 4 zetels, een bestuurskoalitie die goed is voor 14 van de 21 zetels.

De NV Lutherick, genoemd naar baron Lucien en zijn echtgenote Thérèse Vlerick-Vande Wiele (van de gelijknamige Kortrijkse producent van weefgetouwen) evenals de NV Vlerick Vastgoed hadden dus niet meer genoeg aan Mommerency en de zijnen. Zijn opvolger werd CVP-burgemeester Roland Crabbe, direkteur-ingenieur bij de administratie wegen en verkeer in Brugge, gewezen kabinetsmedewerker van de toenmalige minister van Ruimtelijke Ordening en Openbare Werken Theo Kelchtermans (CVP), nu Vlaams minister van Leefmilieu en Tewerkstelling. Burgemeester Crabbe is, zoals dat heet, een man met konnekties. En dat is ook het Nieuwpoorts CVP-gemeenteraadslid Bernard Maenhoudt, opdrachthouder bij de Vlaamse minister-president Luc Van den Brande (CVP) en daar nogwel belast met milieu, ruimtelijke ordening, huisvesting en infrastruktuur.

En als de Vanden Avennes en de Vlericks aan deze lobby niet genoeg hebben, zijn er ook nog een paar schepenen die al was het maar privé moeilijk zitten. Schepen van Jeugd, Sport en Feestelijkheden Marc Cloet (SP) is de zoon van Georges en gelieerd met de andere drie Cloets, die de weilanden op de Lenspolder van de Crombez pachten en aan wie Lutherick derhalve uittredingsvergoedingen moet betalen. Als die de boeren tenminste van hun pachtgronden weg wil om ze te verkavelen.

Schepen van Onderwijs, Landbouw, Ekonomie en Leefmilieu André Dezaeyer (CVP), een overtuigd voorstander van de verkaveling van de Lenspolder, pachtte dan weer andere landbouwgronden van de erfgenamen-Crombez in Middelkerke (deelgemeente Lombardsijde), tot die in augustus vorig jaar door de NV Vlerick Vastgoed werden aangekocht. Daar werden de uittredingsvergoedingen al betaald. Als echter die verkaveling langs de Koninklijke Baan, ter hoogte van de Schorrebloem- en de Kleitendijkstraat onvermijdelijk blijkt, dan is dat niet zo met de geplande verkaveling van de Lenspolder.

NJET.

Behoudens een protestkomitee van buurtbewoners (mét zicht op de Lenspolder) en Natuurreservaten, zijn er vooral de Vlaamse ministers van Leefmilieu en Tewerkstelling Theo Kelchtermans en zijn kollega van Openbare Werken, Vervoer en Ruimtelijke Ordening Eddy Baldewijns (SP). Die heeft op 27 december op een brief van de Natuurreservaten geantwoord zich ?ten volle bewust te zijn van de hoge natuurhistorische waarde van de Lenspolder als relikt van het voormalige IJzerestuarium (…) Het is duidelijk dat de aanleg van een golfterrein op die plaats een vervalsing van de natuurhistorisch zeer belangrijke geomorfologie van het terrein impliceert en nooit aan de voorwaarden voor een uitzondering op het bouwverbod kan voldoen. Residentiële verkavelingen op het, buiten de dekretaal afgebakende Maritieme Duinstreek gelegen, gedeelte van de Lenspolder zijn eveneens onaanvaardbaar zowel omwille van de hoge potenties van de Lenspolder voor natuurontwikkeling als vanuit het perspektief van mijn beleid dat een maximale vrijwaring van de schaarse open ruimten langs de Vlaamse kust nastreeft. Ik zal dan ook onder geen beding voor de Lenspolder een bestemmingswijziging goedkeuren die de aanleg van een golfterrein en residentiële bebouwing zou toelaten.”

Aldus Vlaams minister van Ruimtelijke Ordening Baldewijns. Zijn voorganger Kelchtermans, nu onder meer bevoegd voor Leefmilieu, is al even duidelijk. In zijn beleidsplan schrijft hij dat ?voor de totaliteit van de ruimte ook minimum een stand-still van de aktuele natuurwaarde en het behoud van de potentialiteit en de kansrijkdom voor de toekomst vooropgesteld wordt.” Kelchtermans heeft trouwens destijds als minister van Ruimtelijke Ordening op 23 februari 1995, in antwoord op een parlementaire vraag van zijn partijgenote Maria Tyberghien, verklaard dat ?de aanleg van een golfterrein in de Lenspolder niet verenigbaar is met de agrarische (gewestplan-)bestemming van het gebied.” Hij wees er voorts op dat de aanduiding in december 1994 van een deel van dit gebied als een voor het duingebied belangrijk landbouwgebied ?een nieuw bijkomend element is om de wenselijkheid van de lokalizatie van een golfterrein in de Lenspolder in vraag te stellen.”

Toch blijft het CVP-SP-kollege van burgemeester en schepenen van Nieuwpoort aandringen op een wijziging van het gewestplan om vooral Lutherick, met zijn golf- en bouwplannen, ter wille te zijn. Omdat het kollege deze verantwoordelijkheid blijkbaar niet langer alleen durft te nemen, wordt eerstdaags aan de gemeenteraad gevraagd zich al dan niet akkoord te verklaren met een aanvraag van gewestplanwijziging om in de Lenspolder precies een golfterrein en zogeheten residentiële en sociale woonwijken aan te leggen. Zij het na het opstellen van een milieu-effektenrapport, in opdracht van de projektontwikkelaar. Daarbij wordt echter een bestaand rapport uit het oog verloren.

VERZETSDAAD.

Uitgerekend deze week begint de gemeentelijke adviesraad voor milieu en natuur van Nieuwpoort aan de bespreking van het Gemeentelijk Natuurontwikkelingsplan (GNOP). Daarin worden nogal wat argumenten opgesomd voor het behoud van de Lenspolder. Die zullen echter, gezien de agenda, pas besproken worden nadat de gemeenteraad zich wellicht op 25 januari uitspreekt over de gewestplanwijziging, het golfterrein en de verkavelingen.

In het gemeentelijk natuurontwikkelingsplan wordt niet alleen verwezen naar beleidsdokumenten van Kelchtermans om ?van een ruimtelijke ordening van de vraag naar een ruimtelijke ordening van de draagkracht (te komen). Dit in tegenstelling tot de huidige ruimtelijke ordening die de ruimte beschouwt als een beschikbaar goed dat zonder meer kan gebruikt worden voor de realizatie van de behoeften.” En als die er in de Lenspolder al zouden zijn wat niet zo is, gezien het bestaan van andere bouwrijpe terreinen in Nieuwpoort dan noemt het GNOP een golfterrein ?ongepast ten aanzien van het behoud van de ekologische potenties van de Lenspolder.” Het natuurontwikkelingsplan stelt zelfs voor om de Lenspolder op te nemen in een zogenoemde west-as voor natuur, die bovendien als een Europese corridor fungeert.

Het ACW, waartoe burgemeester Crabbe ooit behoorde en waartoe minstens drie van de negen CVP-gemeenteraadsleden nog steeds behoren, wees er eind vorig jaar op dat ?veeleer aandacht dient te gaan naar inbreiding en renovatie van het bestaande woningpatrimonium in de stadskern van Nieuwpoort ; liever dan weer open ruimte te gaan inpalmen (…) Liever zagen ze dat de Lenspolder, met respekt voor het milieu, voor eenieder toegankelijk blijft. De aanleg van wandel- en fietswegen op de bestaande buurtwegen lijkt hen minstens een te overwegen alternatief.” Uitkijken dus of een aantal CVP- en SP-gemeenteraadsleden de moed opbrengen om tegen de NV Lutherick en haar politieke pleitbezorgers in Nieuwpoort, Brugge en Brussel minstens een daad van verzet te plegen.

Frank De Moor

De Lenspolder tussen Nieuwpoort-bad en Nieuwpoort-stad is een van de meest waardevolle overgangsgebieden tussen duin en polder.

Burgemeester Crabbe van Nieuwpoort probeert de verkaveling van de Lenspolder goed te praten met de aanleg van een golfterrein.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content