Voorzitter Gwendolyn Rutten heeft de touwtjes bij de Open VLD strak in handen, zegt politicoloog Marc Hooghe (KU Leuven). ‘Al kan ze strategisch nog iets leren van Bart De Wever: die praat over de grote thema’s in plaats van zich te verliezen in allerlei incidentjes.’
Zou de Open VLD niet beter een links-groene koers varen, zoals D66 in Nederland, om zich te onderscheiden van de ‘echte’ liberale partij N-VA? (Jan Hofkens, Melsele)
MARC HOOGHE: Dat was het idee achter de iD21-beweging van Bert Anciaux. Maar het probleem is dat de links-liberale markt heel klein is. Bovendien wordt de linkse markt ruimschoots bediend door de SP.A en Groen. Open VLD zelf heeft trouwens een eerder sociaal-liberale traditie en die is belangrijk voor hun kiespubliek. Maar of de N-VA nu ‘echt’ liberaal is? Op economisch vlak wel, en dat verkopen ze beter dan de Open VLD. Daardoor wagen typisch liberale kiezers zoals ondernemers wel de oversteek. Maar de N-VA vertoont ook veel conservatieve trekjes, zoals het pleidooi voor streng katholiek onderwijs. Dat zie ik ‘echte’ liberalen niet snel doen.
U laat zich omschrijven als een gerespecteerd academicus. Wie kent u deze titel toe en vooral, op basis waarvan? (Jan Peumans, Riemst)
HOOGHE: In tegenstelling tot politici als mijnheer Peumans, worden academici volledig anoniem beoordeeld: we sturen manuscripten naar wetenschappelijke tijdschriften en die worden anoniem doorgestuurd naar peer reviewers. Blijkbaar vinden internationale collega’s mijn werk degelijk. Dat staat natuurlijk haaks op het politieke vijanddenken: als iets uit een bepaalde hoek komt, kan het nooit goed zijn. Maar ik krijg zulke kritiek gelukkig niet alleen van de N-VA. Ik ben scherp voor elke partij en krijg van overal tegenwind. Voor mij wil dat zeggen dat ik mijn werk als politicoloog goed doe.
Wie bepaalt hoelang Rutten nog aan het roer blijft? Misschien is een wissel met Maggie De Block wel een goede zet? (Ronald De Deyn, Aalst)
HOOGHE: Rutten is enkele maanden geleden herverkozen met 89 procent van de stemmen, dus het is duidelijk dat ze nog geliefd is bij haar partij. Ik weet niet of De Block zo’n goed alternatief zou zijn. Zij cultiveert haar imago van bekwame vakminister, maar ze doet geen grote uitspraken over pakweg veiligheid. Terwijl een voorzitter over alles een mening moet hebben. In dat opzicht kan Rutten nog iets leren van Bart De Wever (N-VA): die gaat geregeld debatten aan over de grote thema’s en hij laat zijn vakministers de problemen op korte termijn oplossen. Terwijl Rutten zich te vaak verliest in kleine incidentjes.
Hoe kan het dat de belangrijkste publieke figuren van de Open VLD vrouwen zijn, maar dat een man, Patrick Dewael, voorzitter wordt van de parlementaire onderzoekscommissie naar de aanslagen in Brussel? (Jan Mercken, Hasselt)
HOOGHE: Ik denk dat de keuze voor Patrick Dewael als voorzitter niet onverstandig was: hij heeft veel ervaring op Binnenlandse Zaken en durft een matigende moderator te zijn. Als je daar een jonge politicus zet, zal die veel meer willen opvallen met straffe uitspraken om kiezers voor zich te winnen. Maar het klopt dat de Open VLD, net als andere partijen, gekozen heeft voor een snelle generatiewissel, wat positief is voor de vervrouwelijking van de partij. Ik denk echt wel dat Rutten de touwtjes strak in handen heeft.
Vraag van de week
Is een Volksuniescenario mogelijk bij de Open VLD? Bestaat de partij niet voornamelijk uit individuen die elk apart perfect bij een andere partij terechtkunnen zonder zichzelf te verloochenen? (Koen Albers, Putte)
HOOGHE: Nee, daar geloof ik niet in. Het grote verschil is dat de Volksunie uit twee vleugels bestond die elkaar na verloop van tijd niet meer konden luchten, waardoor de partij uiteenviel. Bij de Open VLD is er geen echte vleugelvorming, het is eerder een samenraapsel van individuen. Maar die individuele vrijheid is net heel belangrijk voor liberalen. In tegenstelling tot pakweg de socialisten, die altijd een strakke partijlijn nastreven, mogen de liberalen vlot hun mening verkondigen. Het liberalisme is een belangrijke strekking in de meeste democratieën, dus ik kan me niet voorstellen dat die partij zal verdwijnen.
Op 31 mei is het Wereld Antitabakdag. Een goede gelegenheid om het rookverbod nog verder uit te breiden?
Stel uw vraag aan tabaksexpert STEFAAN HENDRICKX
Mail uw vragen naar mijnvraag@knack.be en maak kans op een boekenbon van Standaard Boekhandel ter waarde van 20 euro.
Stefanie Van den Broeck
