Sonia Gandhi hield in Tilburg een Nexuslezing over ‘levende politiek: wat India me geleerd heeft’.
Na de moord op haar man Rajiv Gandhi en op haar schoonmoeder Indira Gandhi zijn strenge veiligheidsmaatregelen een gewoonte geworden bij iedere stap die Sonia Gandhi zet. In Tilburg was dat niet anders. ‘Te vaak denken we over politiek als een publieke arena die los staat van onze privéwereld en van ons innerlijk leven’, zei Gandhi tijdens haar uiteenzetting. ‘De ervaring heeft me geleerd dat die scheiding een illusie is.’
Sonia Gandhi werd in 1946 geboren in een middenklassegezin in Noord-Italië. In 1968 trouwt ze met Rajiv Gandhi, zoon van premier Indira Gandhi. Na de moord op zijn moeder in 1984, volgt Rajiv Gandhi haar op als minister-president. Mede door zijn beleid wordt India een wereldleider in de ICT. In 1991 komt Rajiv Gandhi om bij een zelfmoordaanslag door een lid van de separatistische Tamilbeweging uit Sri Lanka. De congrespartij vraagt Sonia Gandhi om haar echtgenoot op te volgen. Zij weigert. Maar na de verkiezingsnederlaag van de Congrespartij in 1996 aanvaardt Sonia Gandhi wel de positie van partijleider. Bij de algemene verkiezingen in 2004 leidt ze haar partij naar een overwinning. Het haar aangeboden premierschap weert ze af, maar ze blijft een vooraanstaande rol spelen in de Indiase politiek. Ze is president van het Indian National Congress en voorzitter van de regerende coalitie de United Progressive Allianced.
‘Ik ben ervan overtuigd dat de markt in vele opzichten wordt beschouwd als de nieuwe heersende godheid, maar onze ervaring leert dat er nog altijd een kritische en belangrijke rol is weggelegd voor de staat’, betoogt Sonia Gandhi in Tilburg. De strijd die ze voert, is de strijd voor de instandhouding van India als een seculiere staat met een democratische regering. Een pluralistisch India ook. Ze plaatst zich bewust in de traditie van Mahatma Gandhi en de familie Nehru-Gandhi. ‘Er zijn uitdagingen genoeg. Sommige van die uitdagingen komen voort uit de economische groei zelf. Snelle ontwikkelingen, puur consumentendom en sociale ongevoeligheid kunnen verschillen verscherpen en de spanning doen oplopen. Andere gevaren komen uit de hoek van fanatici en terroristische krachten die ernaar streven om onze maatschappij te polariseren.’ Ze bepleit een politiek die het pluralisme eerbiedigt en op waardigheid en wijsheid gebaseerd is. ‘Cynische manipulatie van populaire sentimenten en de publieke opinie om een doel te bereiken, kan nooit worden gerechtvaardigd. Hoe waardevol dat doel ook is.’
Politiek is voor haar niet alleen de kunst van het mogelijke. ‘Wat India me heeft geleerd, is dat het ook de kunst van het onmogelijke kan zijn.’
DE TEKST VAN DE LEZING VAN SONIA GANDHI VERSCHIJNT IN HET NAJAAR IN DE NEXUSBIBLIOTHEEK SERIE. OP ZONDAG 9 SEPTEMBER VINDT ER IN AMSTERDAM EEN GROTE NEXUSCONFERENTIE PLAATS MET DE TITEL ‘NEW NOTES TOWARDS THE DEFINITION OF WESTERN CULTURE. WHAT IS AN EDUCATED MAN?’. GASTSPREKERS ZIJN O.M. ALAIN FINKIELKRAUT EN RICHARD DAWKINS. INFO: WWW.NEXUS-INSTITUTE.NL
Anna Luyten
