Foto’s van Eddy Posthuma de Boer.

De foto’s van Eddy Posthuma de Boer worden sinds veertig jaar in grote oplagen gepubliceerd. Hij is een bekend fotograaf. Nu hangen meer dan vijfhonderd van zijn foto’s naast en boven elkaar in de Beyerd in Breda. Het zijn gezichten van kinderen, carnaval, muzikanten, van de derde wereld vooral. Bij de opening van de tentoonstelling zei de Nederlandse buitenlandminister Hans van Mierlo dat de foto’s als punaises waren, ze zouden prikken in het geweten van de Nederlanders. Niets van gevoeld.

Eddy Posthuma de Boer is een held. Voor de goede zaak maakte hij vele reizen en om de zwartste ellende te fotograferen, daalde hij af in de diepste putten van de mensheid. In Bogota werd hij in mekaar geslagen en raakte hij zijn toestel kwijt omdat hij alweer een kind fotografeerde dat drugs gebruikte. Maar Posthuma de Boer, die ondertussen vijfenzestig is, wil niet ophouden met fotograferen.

In de tentoonstelling werd gekozen voor zwartwitfoto’s. Ze zijn donker, vol symbolen en met zin voor drama in beeld gebracht. Het zijn dus ?mooie? foto’s. Elk beeld is een verhaal. En niet zomaar een verhaal, maar één met een wijze les. Als we de foto’s twee per twee zien in een tijdschrift omgeven door een tekst, dan is dat spannend en indrukwekkend, als we ze met honderden zien in een expositie dan merken we dat er een systeem in zit, dan worden we niet meer ontroerd maar overweldigd.

Reportagefotografen als Posthuma de Boer kunnen maar beter geen overzichtstentoonstelling houden. Dat is ontluisterend. Een teveel aan noodlotstijdingen en ijver maakt het werk ongeloofwaardig. We letten dan op de nevenverschijnselen, de trucjes om indruk te maken op eenvoudige kijkers : het donker maken van de luchten, het wegknippen van alles wat het beeld zou kunnen relativeren.

Maar als we geconfronteerd worden met zoveel foto’s zijn er natuurlijk beelden die ontroeren. Zoals het vierkante portret van Willem Elsschot, ernstig kijkend naast een pleisteren, ?klassiek? beeld in de tuin. En nog meer het portret van Beatrix van Oranje uit 1964, waarbij ze zichtbaar vertwijfeld naar de fotograaf kijkt, blozend haast, staande naast een venster en verlicht door het Hollandse licht. Het sappige beeld van een prinses om nooit te vergeten.

Johan De Vos

?Voor het Oog van de Wereld?, foto’s van Eddy Posthuma de Boer, De Beyerd, Boschstraat 22, Breda, van dinsdag tot vrijdag (10.00 tot 17.00), zaterdag en zondag (13.00 tot 17.00), maandag gesloten, nog tot 1/9.

Ecuador, 1982 : een enkele keer toch relativerend.