Hubert van Humbeeck

Ook na zes jaar Barack Obama is Amerika niet klaar met de relatie tussen blank en zwart.

Het is over enkele maanden precies vijftig jaar geleden dat Lyndon B. Johnson zijn Voting Rights Act voorstelde aan het voltallige parlement in Washington. Die wet was het tweede deel van een tweeluik dat Afro-Amerikanen de kans gaf om hun democratische rechten uit te oefenen. Een jaar eerder maakte de Civil Rights Act een einde aan de rassenscheiding. Zeker in de zuidelijke staten van de VS was het tot dan voor Afro-Amerikanen bijna onmogelijk geweest om zich als kiezer te registreren. Wie wilde stemmen, moest eerst antwoorden op pesterige vragen zoals ‘hoeveel bellen zitten er in een stuk zeep?’.

Dat sinds de jaren zestig en de wetten van Johnson niet alles is veranderd, bleek onlangs in Ferguson. In die voorstad van St. Louis, waar voornamelijk Afro-Amerikanen wonen, werd in augustus een ongewapende zwarte tiener door een politieman doodgeschoten. Vorige week oordeelde een rechtbank dat de politieman daarvoor niet wordt vervolgd. Die uitspraak leidde in tientallen Amerikaanse steden tot felle demonstraties. Ferguson legde een vinger op de wonde. Het blijkt alweer dat de VS niet in het reine zijn met de relatie tussen blank en zwart. Het optreden van politie en gerecht maakt dat heel duidelijk.

De cijfers zeggen genoeg. Drie procent van alle Afro-Amerikaanse mannen zit in de cel. Van één van alle vijftien zwarte kinderen in de VS zit vader of moeder in de gevangenis. Afro-Amerikanen lopen twintig keer meer kans dan blanken om door de politie op de korrel te worden genomen. Maar ook: de werkloosheid onder Afro-Amerikanen is dubbel zo hoog als onder blanken en bijna dertig procent van de Afro-Amerikaanse bevolking leeft onder de armoedegrens.

Dat is, alles bij elkaar, geen toeval. Het heeft met racisme te maken, maar ook met onbegrip en onwetendheid. Met slecht opgeleide, onderbetaalde, bange blanke politiemannen. Tien dagen geleden werd in Cleveland nog een kind van twaalf jaar, dat in een park met een neppistool speelde, neergeschoten. Zwarte en blanke Amerikanen wonen in hetzelfde land, maar ze leven ook na zes jaar presidentschap van Barack Obama nog altijd in een andere wereld.

Tegelijk moet Europa op dit punt niet te veel met de vinger zwaaien. In Brussel vinden jonge migranten ook nauwelijks werk. Ze klagen op dezelfde manier als Afro-Amerikanen in de VS dat ze overmatig door de ordediensten aan de kant worden gezet. De ongelijkheid is ook bij ons groot. Alleen is de politie hier gelukkig niet zo trigger happy.

Hubert van Humbeeck

Wat in Ferguson gebeurde, heeft met racisme te maken, maar ook met onbegrip en onwetendheid.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content