De notebook moet niet meer onderdoen voor de desktop-pc. En tot nader order is hij redelijk mobiel.

De notebook viert dit jaar de mooiste overwinning uit zijn carrière. Hij heeft de desktop-pc verslagen. Voor het eerst in de geschiedenis staan er meer draagbare dan vaste pc’s in bedrijven en bij mensen thuis. Precieze cijfers zijn er niet, omdat onmogelijk kan worden achterhaald hoeveel desktops en notebooks uit pakweg 1999 en 2000 vandaag nog in omloop zijn. Het valt dus niet uit te sluiten dat de desktop-pc in werkelijkheid nog één of twee tienden van een procent voorligt op de notebook. Voor wat het waard is. Haalt de notebook vandaag geen meerderheid, dan morgen. De notebook is niet langer de reserve-pc voor de desktop, hij neemt de zaak over. Hij heeft alles wat een desktop heeft: een krachtige processor, een groot scherm, een dvd-brander, poorten om randapparaten aan te sluiten… Ook de prijs is geen issue meer. Alle grote merken hebben een instapmodel onder de psychologische grens van 1000 euro. Een toestel dat krachtig en multimediaal genoeg is om de gemiddelde pc-gebruiker van dienst te zijn.

Het verschil tussen een notebook van 1000 euro en van 2500 euro? De kostenposten waarop wordt bespaard, zijn de processorkracht, de grootte en resolutie van het scherm, de grafische kaart, de kwaliteit van de luidsprekers en de levensduur van de batterij. Er wordt doorgaans níét bespaard op de dvd-brander. Een dvd-speler in de plaats van een dvd-brander levert een flink prijsvoordeel op, maar wordt door de consument als een groot verlies ervaren. Hij wil en zal zijn eigen dvd’s branden! De beeldschermresolutie en processorkracht zijn abstracte begrippen, niet tastbaar en dus minder gevoelig. Er wordt evenmin bespaard op de netwerkfunctionaliteiten van de notebook. Volgens een recente studie van het Leuvense onderzoeksbureau Indigov beschikt een kwart van de Belgische pc-gebruikers thuis over een draadloos netwerk, wat maakt dat fabrikanten er verstandig aan doen om hun nieuwe notebooks daarop te voorzien. Vrijwel alle toestellen, inclusief de budgetmodellen, zijn uitgerust met Wi-Fi-technologie om op een draadloos netwerk te kunnen springen. Wi-Fi, dat het mogelijk maakt om naast tekstbestanden ook videofilms en muziek over een grote afstand (een halve kilometer) draadloos in de computer te laden, heeft letterlijk en figuurlijk grenzen verlegd in de informaticawereld. De roem is echter van korte duur, want Wi-Fi moet binnenkort baan ruimen voor WiMax. Die onderscheidt zich van zijn voorganger door een grotere transmissiecapaciteit (75 in plaats van de huidige 54 Mbps) en een bereik van liefst 50 kilometer. Dat maakt dat het volledige grondoppervlak van België kan worden bedekt met een handvol hotspots. Mooi, al hebben we het dankzij de dichte bekabeling in ons land nu ook al goed. Vooral in slecht bekabelde streken kan WiMax zijn waarde bewijzen.

Klein is duur

De notebook is de dwerg die de reus verslaat. Of niet? De draagbare computer heeft zijn succes vooral te danken aan het feit dat hij zich als een desktop heeft leren gedragen. De Fujitsu-Siemens Amilo M3438G (1500 euro) is een notebook met alles erop en eraan. De Dell Inspiron 9300 (1699 euro) pronkt met een scherm van 17 inch. Beide toestellen kunnen zich meten met een desktopmodel én zijn relatief goedkoop. Het geheim? De machine van Fujitsu-Siemens tikt aan tot 4,1 kilogram op de weegschaal. Die van Dell past nauwelijks in de aktentas. Voor een draagbare computer zijn ze bijzonder ondraagbaar. Dat doet mobiele pc-gebruikers afknappen, maar lokt wel desktopgebruikers die vasthouden aan hun gigabytes en pixels. De aantrekkelijke prijs? Een wet uit de pc-wereld luidt: kleine computerstukken zijn dure computerstukken. Vandaar dat de kleinste notebooks de duurste zijn. En de grootste de goedkoopste. Vandaar ook dat je voor de supersized Dell Inspiron 9300 minder betaalt dan voor de ultracompacte en ultralichte Toshiba Libretto U100. Die meet 21×16,5×3 cm en weegt 999 gram. Voor 2050 euro.

Klein is fijn als je vaak onderweg bent. Groot voelt goed als je spelletjes speelt of een dvd-film wilt kijken. Let wel: het kijkplezier hangt meer af van de beeldresolutie (liefst 1200×800 pixels of meer) en de kwaliteit van de grafische kaart dan van de afmeting van het scherm. Twee grafische kaarten van topklasse: ATI Rodeon en Nvidia GeForce Go. Jammer alleen dat de kaarten veel warmte produceren, wat extra koeling vraagt en de batterij leeghaalt. Zware multimediatoepassingen verbruiken veel stroom, wat het belang van een goede batterij versterkt. De langeduurloper Dell Inspiron 6000 (948 euro) redt het bijna vier uur zonder verse stroom, minder fitte kastjes houden het al na een uur voor bekeken. Denk echter niet dat een dure notebook met een sterke batterij (van het Lithium-ION-type) garant staat voor een lange adem: als de computer zware programma’s en multimedia moet torsen, mag hij blij zijn als hij gelijke tred houdt met de anderen. Sommige notebooks bevatten software die de levensduur van de batterij verlengt door bijvoorbeeld de lichtsterkte van het scherm te verlagen. Ook de Centrino-technologie van chipproducent Intel beperkt het stroomverbruik.

De snelheid van de pc wordt bepaald door de processor. Intel bepaalt al jaren het tempo, concurrent AMD moet moeite doen om bij te benen, maar komt geen stap dichterbij. De snelste notebooks draaien vandaag op een 2,26GHz-processor. Intel zit met twee kampioenen vooraan: de Pentium haalt de hoogste kloksnelheid, Celeron is iets trager maar verbruikt wel minder energie. Aardig detail: dankzij de technologie van hyper-threading (ontwikkeld door Dell) kan de snelheid van een computer met 30 procent worden verhoogd. Hyper-threading bundelt samenhorende instructies en voert ze parallel uit, zodat de processor geen tijd verliest als hij moet wachten op data afkomstig van een trage externe bron. Belangrijk: ook het geheugen heeft invloed op de snelheid. Aan 512 megabyte heb je normaal gezien genoeg om te voorkomen dat je computer op de rem gaat staan. En omdat inhoud even belangrijk is als snelheid, kies je liefst een harde schijf van minstens 60 gigabyte. Bewaar je voornamelijk tekstbestanden op de harde schijf, dan kun je het met minder redden. Wil je er een fotoarchief, een MP3-collectie en een reeks pc-games onderbrengen, dan doe je er het best nog wat gigabytes bovenop.

Dell is de beste allrounder en wellicht daarom ook marktleider. De Amerikaanse producent nodigt je uit om op zijn website een pc op maat samen te stellen, in de Dell-fabriek wordt die pc in elkaar geschroefd en een koerierdienst levert het toestel aan huis. Zo hoeft Dell zijn winst niet te delen met de winkelier en hoeft de klant niet te betalen voor onderdelen die hij niet wil. Grote rivaal HP gaat uit van het principe ‘meer is beter’ en stopt zijn Pavilion-modellen vol met fonkelende hardware en software. Fujitsu-Siemens probeert de consument de weg te wijzen door in zijn Amilo-reeks het onderscheid te maken tussen een A-Serie en een M-Serie, respectievelijk ‘Allrounders’ en ‘Multimedia’-toestellen. Packard Bell klopt met zijn EasyNote-familie aan bij mensen die nog niet zo vertrouwd zijn met de computer. Het Japanse Toshiba gold vijf jaar geleden nog als portable-merk bij uitstek, heeft die reputatie sindsdien verspeeld, maar levert wel nog altijd kwaliteit. Het minder bekende Acer is in de schaduw van de grote merken uitgegroeid tot een bestseller. De Acer Travelmate 2312LMi gooit hoge ogen met zijn prijskaartje: 659 euro. Enige minpunt: veel Acer-toestellen hebben een zwakke batterij, waardoor ze al na een uur hun laatste adem uitblazen. Apple is het buitenbeentje: de iBook en PowerBook draaien op andere software en hebben een andere look dan alle anderen. Hun prestaties en prijs zijn wél vergelijkbaar. Sony profileert zich als designspecialist: de Vaio blinkt niet uit in techniek, maar maakt het verschil met esthetiek. Die schoonheid heeft wel een prijs. De Vaio kost enkele honderden euro’s meer dan machines met een vergelijkbare technische fiche. Aan de andere kant van het spectrum staan de notebooks uit het warenhuis. Goedkope brol? Twee keer fout! Ze zijn beter én duurder dan hun imago doet uitschijnen. Kortom, de pc-winkel doet het beter dan de supermarkt.

Bart Vandormael

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content