Het doembeeld van de deflatie duikt op in de Amerikaanse en de Europese economische wereld. Volgens Peter De Keyzer, hoofdeconoom van Petercam, is er (nog) geen reden tot paniek.
De Belgische consumenten lijken er vandaag absoluut nog niet van wakker te liggen, maar beleggers en economen des te meer. Een algemene daling van de prijzen, bekend als deflatie, het is een worstcasescenario voor elke economie. Een scenario waarin consumenten beginnen te anticiperen op die prijsdalingen en daarom wachten met uitgeven. Wat een negatieve spiraal doet ontstaan waar een economie niet zomaar weer uitklautert. Zover is het gelukkig nog niet, maar de barometers staan op onweer en zowel in de VS als de EU waarschuwen analisten voor het deflatiespook. ‘De kans dat het gebeurt, is nog altijd kleiner dan dat het niet gebeurt’, sust Peter De Keyzer, hoofdeconoom van het Brusselse beurshuis Petercam. ‘Maar als het gebeurt, zijn de gevolgen wel heel groot. Normaal gezien stijgen de lonen en de prijzen doorheen de jaren, waardoor de schulden en de leningen die je hebt gemakkelijker terug te betalen worden. De werkelijke kosten van je afbetalingen dalen dus gewoonlijk. Maar als er deflatie ontstaat, krijg je het omgekeerde fenomeen. Dan worden die afbetalingen bijzonder zwaar, zowel voor de overheden, de bedrijven als de consumenten.’ Aangezien de Europese en Amerikaanse overheden de voorbije twee crisisjaren enorme schuldenbergen hebben opgebouwd door de banken te redden en de economie te stimuleren, zou dat een nefast scenario zijn. Maar hoe kunnen regeringen en centrale banken zich daartegen wapenen? ‘Er is niet dat ene recept tegen deflatie’, stelt De Keyzer. ‘En de centrale banken doen nu ook al veel om deflatie te vermijden. Zowel in de VS als in Europa staan de rentes erg laag. Hoe dan ook, de beste remedie tegen deflatie is economische groei. Dan ontstaat er weer koopkracht bij de mensen, en stijgen de prijzen en de lonen weer. De overheid moet er dus voor zorgen dat ze die economische groei niet al te bruusk afremt. Dat zou kunnen ge-beuren als men de belastingen fors verhoogt of te drastisch bespaart. De overheid moet vooral het vertrouwen ondersteunen en blijven consumeren. Er is nu eindelijk herstel, maar dat is nog erg fragiel, dus moet men dat in de eerste plaats versterken. Op dit moment is onze totale productie nog altijd lager dan twee jaar geleden, voor de crisis. Zolang dat zo is, zal het herstel dus nog wel even broos blijven.’
Toch waarschuwt De Keyzer ervoor om nu al uit te pakken met een echt anti-deflatoir beleid. ‘Want dan dreig je in het andere uiterste te vervallen: ontsporende inflatie. Maar goed, dat zou nog altijd veel minder erg zijn dan deflatie. Kijk maar naar Japan. Dat zit al jaren met deflatie, en ze raken maar niet uit dat moeras. Hoge inflatie is te bestrijden, deflatie veel moeilijker. Je moet dus vandaag al denken aan de mogelijkheid dat ze optreedt en een plan B klaar hebben voor als het zover is. Want zelfs al is er maar tien procent kans op brand in je huis, toch zorg je dat je een goede brandverzekering hebt.’
Thomas Verbeke
