Een groot banenplan moet de werkloosheid in de VS verminderen en het president-schap van Barack Obama redden.

De hoge werkloosheid en de kwakkelende aandelenmarkt zijn slecht nieuws zowel voor de Amerikaanse economie als voor het presidentschap van Barack Obama. Zijn langverwachte toespraak voor het Congres vorige week was een poging om ze allebei te reanimeren. De American Jobs Act plant voor 447 miljard dollar aan belastingverminderingen en uitgaven die moeten verhinderen dat de economie begin volgend jaar in een recessie belandt. De maatregelen zijn zorgvuldig gekozen om snel banen te creëren. Tegelijk willen ze het de Republikeinen zo moeilijk mogelijk maken om de wet te boycotten – de Republikeinse partij heeft een meerderheid in het Huis van Afgevaardigden. De helft van de maatregelen komt dan ook direct werkgevers ten goede die mensen aan het werk zetten. De rest van het geld gaat naar openbare werken en naar hulp voor lokale overheden om scholen te restaureren en leerkrachten, politieagenten en brandweermannen aan het werk te houden.

De president wil in de eerste plaats voorkomen dat de VS in een recessie wegzakken. Van de in het voorjaar voorspelde groei van 3 procent blijft niet veel over, terwijl de invloed van zijn oorspronkelijke stimulusplan van 825 miljard dollar uit-gewerkt lijkt. Om het de Republikeinen moeilijk te maken om zich tegen zijn plan te verzetten, nam Obama enkele van hun ideeën over. Zo, bijvoorbeeld, de oprichting van een infrastructuurbank die privégeld wil aantrekken voor openbare werken. Tegelijk kan hij het zich ook niet veroor-loven om de steun te verliezen van zijn eigen linkerzijde. Die is al misnoegd omdat hij de belastingvoordelen van de superrijken heeft verlengd en recent toegaf aan druk om maatregelen tegen luchtver-vuiling op de lange baan te schuiven.

Omdat er volgend jaar in de VS presidentsverkiezingen worden gehouden, hebben de Republikeinen er geen belang bij om de president van dienst te zijn. Maar een peiling in The Wall Street Journal leert dat de kiezers het vooral de Republikeinen kwalijk nemen dat het land vorige maand door politieke spelletjes over het verhogen van het schuldplafond bijna failliet ging. De Republikeinse voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, John Boehner, zei nu snel dat de plannen van de president ‘aandacht verdienden’.

Daarmee is nog niet uit-gemaakt hoe er voor het plan wordt betaald. Obama belooft dat het de schuld niet nog groter zal maken. Hij stelt voor dat een gemengde commissie van Democraten en Republikeinen het nodige geld bijeenbrengt. Die commissie moet tegen eind november ook al 1500 miljard dollar besparingen vinden om de schuld over een periode van tien jaar terug te dringen. Obama belooft dat hij de gemengde parlementscommissie snel meer uitgewerkte ideeën zal bezorgen. Maar wellicht pikt de Republikeinse meerderheid in het Huis van Afgevaardigden de brokken uit het plan die ze ziet zitten en keurt ze alleen die goed.

De president probeerde de parlementsleden er in zijn toespraak opnieuw van te overtuigen dat de tijd van politieke spelletjes voorbij was. ‘De volgende verkiezingen zijn over 14 maanden’, zei hij. ‘Maar de mensen die ons hebben verkozen, hebben geen 14 maanden de tijd om te wachten tot wij het eens worden.’ De kans dat de kloof tussen Republikeinen en Democraten voor Nieuwjaar wordt gedicht, lijkt eerder klein.

©The Economist