Hannes Cattebeke
Hannes Cattebeke Freelance journalist voor onder meer Knack

‘Er is nog meer onderzoek nodig naar lokaal en hevig onweer,’ zegt VTM-weervrouw Jill Peeters, ‘maar in de Lage Landen zullen we er hoe dan ook vaker mee geconfronteerd worden.’

Waarom zorgt de klimaatsverandering voor extremer weer? (Jenny De Vrye, Sint-Amandsberg)

JILL PEETERS: Behalve het feit dat warmere lucht meer vocht kan bevatten, waardoor het globaal gemiddeld natter wordt, ontstaat er door de hogere temperatuur ook meer energie in de atmosfeer. De ‘uitbarstingen’ daarvan zien we in orkanen en onweer. Extreme weersomstandigheden zijn van alle tijden, maar we stellen wel een toename vast van bepaalde extremen. Zo waren er in de jaren 1950 in de Verenigde Staten even vaak warmte- als kouderecords, terwijl er vandaag twee keer meer warmterecords zijn dan kouderecords.

Volgens het rapport van het VN-klimaatpanel IPCC is er geen bewijs dat het aantal lokale hevige onweders is toegenomen. Op welke grond verklaart u dan dat dit in de toekomst wel het geval zal zijn? (Arthur Delaruelle, Sint-Denijs-Westrem)

PEETERS: Ik moet mij net zoals u baseren op wat de klimaatwetenschappers van het IPCC schrijven. Het klopt dat er in het rapport staat dat er meer onderzoek nodig is over lokale hevige onweersbuien. Maar voor gematigde klimaatzones verwacht hetzelfde rapport zeer duidelijk dat we steeds vaker extreme weersomstandigheden zullen krijgen. De Lage Landen zijn zo’n gematigde klimaatzone. Ik denk dat we er dus wel degelijk rekening moeten mee houden dat we vaker hevig onweer en hagelbuien zullen krijgen, zoals die tijdens het pinksterweekend.

Volgens geschiedkundigen was er in Europa de voorbije eeuwen een kleine ijstijd. Is de huidige opwarming niet gewoon een terugkeer naar de situatie van daarvoor? (Guido Gerets, Rekem)

PEETERS: De kleine ijstijd en de warmere periode daarvoor waren regionale fenomenen die niet wereldwijd werden vastgesteld. De huidige opwarming, daarentegen, is globaal en verloopt met een snelheid die de mensheid nog nooit heeft meegemaakt. Natuurlijke fenomenen die de temperatuur beïnvloeden, zoals zonnecycli of vulkaanuitbarstingen, zijn er altijd geweest. Maar die veranderen de temperatuur slechts minimaal. Vandaag verwacht men dat de gemiddelde temperatuur tegen 2100 met 1,5 tot 6 graden Celsius zal stijgen. Zo’n snelle stijging is te wijten aan de invloed van de mens, die is niet terug te brengen tot natuurlijke elementen.

Op 18 juni heeft het in Koksijde de hele voormiddag zeer regelmatig geregend. Hoe komt het dat daar op de neerslagradar van het KMI niets van te zien was? (Tony Priem, Koksijde)

PEETERS: Die regen was wel voorspeld, maar was inderdaad niet te zien op de radarbeelden. Radars zenden een signaal uit dat wordt teruggekaatst door regen of hagel. Bij hevig onweer, zoals bij de pinksterstorm, leverde dat heel duidelijke informatie op. Fijne regen is moeilijker vast te stellen met een radar. Maar het probleem op 18 juni was vooral dat de lage wolken waaruit die motregen viel onder het niveau hingen van de radar in Jabbeke. De werking van de radar kan ook verstoord worden door vliegverkeer, windmolens of hoge gebouwen. Je kunt er dus niet honderd procent op vertrouwen, ook al omdat zeker in de zomer een onweer heel snel kan ontstaan. Schrik dus niet als uw barbecue alsnog in het water valt, ook al was er drie uur daarvoor nog niets te zien op de radar.

Vraag van de week

In volle zomer lezen we weleens dat er een harde winter aankomt. Hoeveel dagen of weken op voorhand kunnen de weerdiensten wetenschappelijk verantwoord het weer voorspellen? (Rik Van Kets, Drongen)

PEETERS: De voorspellingen op korte termijn hangen af van het weertype. Soms is het voor ons zelfs moeilijk om één dag vooruit te kijken. Op andere momenten tonen de weerkaarten een blokkering. Dan kunnen we met grote zekerheid zeggen dat het twee weken hetzelfde soort weer zal zijn. Momenteel zitten we in zo’n blokkering, met een hogedruk- gebied boven de Britse eilanden en de aanvoer van polaire lucht. Dat betekent dat we overdag voor die hele periode temperaturen krijgen tussen de 18 en de 24 graden, met lichte schommelingen al naargelang de zon erdoor komt. Aan de seizoensvoorspellingen die twee keer per jaar worden opgepikt door de media hecht ik geen waarde. Meestal komen die berichten er op aanvraag van bedrijven die daar belang bij hebben, zoals reisagentschappen of stookolieverkopers.

Volgende week: Europarlementslid Johan Van Overtveldt (N-VA). Mail uw vragen naar mijnvraag@knack.be en maak kans op 2 filmtickets

Hannes Cattebeke

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content