Milieu Milieu Groei van zonne-energie breekt records SolarPower Europe spreekt van een 'seismische verschuiving voor het Europese energielandschap'. In 2022 steeg de capaciteit aan zonne-energie van 167,5 tot 208,9 gigawatt, zegt de sectorkoepel, een sprong met 25 procent. Die toename van 41,4 gigawatt komt overeen met het stroomverbruik van 12,4 miljoen Europese gezinnen, of vervangt 102 gastankers. Duitsland was het voorbije jaar koploper …
Milieu Milieu Shell betaalt 15 miljoen euro schadevergoeding voor olievervuiling in Nigeria De zaak draait om olievervuiling tussen 2004 en 2007 in verschillende dorpen in de Nigerdelta. Na jaren van procedures werd Shell daarvoor begin vorig jaar veroordeeld door de Nederlandse rechter. Na die uitspraak is onderhandeld tussen Shell en de Nederlandse ngo Milieudefensie over een schadevergoeding. Vrijdag maaktenvde onderhandelaars de uitkomst bekend in een gemeenschappelijke verklaring. Shell betaalt 15 …
Klimaat Klimaat Algen overleven in warmer water, en dat is goed voor onze zuurstof Fytoplankton - kleine algen die aan het oceaanoppervlak drijven - blijkt veel meer veerkracht te vertonen tegen de effecten van klimaatverandering dan eerder werd aangenomen. Dat blijkt uit onderzoek gepubliceerd in Science Advances. Plasticiteit Het mechanisme -bekend als nutriëntenopname-plasticiteit - stelt de algen in staat zich aan te passen aan voedselarme omstandigheden in de oceanen. Voedselarmoede …
Milieu Milieu De keerzijde van Amazon-pakjes: '320 miljoen kilo wegwerpplastic' In het rapport van Oceana The Cost of Amazon’s Plastic Denial on the World’s Oceans staat het zwart op wit: de grootste retailer van de wereld heeft vorig jaar meer dan 320 miljoen kilogram plastic verstuurd om de miljarden bestellingen die wereldwijd via hun website werden geplaatst in te pakken. Dat is volgens Oceana een toename met …
Klimaat Klimaat Kampioen in CO2-opslag: de walvis Een krachtig middel om de klimaatverandering te bestrijden zijn de zogeheten ‘nature based solutions’: klimaatbuffers door oplossingen in de natuur zélf. Bijkomend voordeel is het behoud van biodiversiteit en ecosystemen. Denk maar aan bomen planten of wetlands herstellen als bewezen methodes om CO2 op te slaan. Nu kunnen onderzoekers daar nog een variant aan toevoegen: …
Gezondheid Gezondheid Studie: rokers lopen hoger risico op 56 ziekten In China overlijden elk jaar een miljoen mensen aan de gevolgen van roken, en wereldwijd worden er deze eeuw maar liefst een miljard overlijdens verwacht door toedoen van tabak. Die zullen vooral vallen in de lage- en middeninkomenslanden, zoals in China, waar twee derde van de mannen rookt. Onderzoekers van Universiteit Peking, de Chinese Academy …
Milieu Milieu Egypte verbrandt vuilere mazout om meer gas aan Europa te verkopen: 'In alle opzichten schadelijk' In juni ondertekende Egypte een overeenkomst met de Europese Unie en Israël om de verkoop van LNG (vloeibaar aardgas) aan Europa op te krikken. Dat gebeurde in het kader van de Europese stormloop op gas om de verminderde invoer van Russische energie te vervangen. De Egyptische regering kondigde daarop aan het gebruik van gas te rantsoeneren en thuis te …
Wereld Wereld Waarom de huidige demonstraties in Iran verschillen van eerdere protesten Iran is opnieuw het schouwtoneel van hevige politieke en burgerlijke onrust. De huidige protesten - veroorzaakt door de dood van de 22-jarige Mahsa Amini na haar arrestatie door de zedenpolitie - zijn de laatste in een reeks andere manifestaties die de afgelopen jaren in Iran hebben plaatsgevonden. Dus wat is er nieuw aan deze burgeropstand? …
Wereld Wereld Staan vrouwen een herverkiezing van Jair Bolsonaro in de weg in Brazilië? Dat het niet botert tussen vrouwen en de 67-jarige Jair Bolsonaro, blijkt duidelijk uit de peilingen. Niet alleen loopt de voormalige legerkapitein achter op zijn tegenstander, oud-president Luiz Inácio Lula da Silva (kortweg Lula), het vrouwelijk kiespubliek geeft ook consistent de voorkeur aan het 76-jarige linkse boegbeeld. In een recente peiling door Datafolha behaalde Bolsonaro …
Voeding Voeding Ultrabewerkt voedsel is slecht voor onze gezondheid: nu weten we ook waarom In Europese en Noord-Amerikaanse landen is ultrabewerkt voedsel nu goed voor meer dan de helft van de geconsumeerde calorieën. Dit is zorgwekkend, aangezien deze voedingsmiddelen in verband zijn gebracht met een aantal gezondheidsproblemen. Zo is er een groter risico op obesitas en verschillende chronische aandoeningen zoals hart- en vaatziekten en dementie. Bij ultrabewerkte voedingsmiddelen worden …
Wereld Wereld Al bijna 400 doden bij overstromingen in Niger en Nigeria Al sinds begin juli regent het bijzonder hevig langs de grens tussen beide landen. Dat leidt al weken tot overstromingen in Niger en Nigeria. Die kostten het leven aan meer dan 300 mensen in Nigeria en nog eens 75 mensen in Niger. Zo’n 15.000 huizen zijn al weggespoeld of beschadigd. De ontheemde gezinnen vinden opvang …
Klimaat Klimaat Klimaatverandering breekt alle records: broeikasgassen, zeespiegel en oceaantemperatuur Volgens het State of the Climate-rapport vertonen de verwoestende effecten van klimaatverandering nog geen tekenen van afzwakking. In het lijvig rapport van meer dan driehonderd pagina’s meet de Amerikaanse overheidsdienst NOAA jaarlijks de toestand op van de klimaatverandering. Meer dan vijfhonderd wetenschappers uit zestig landen werken eraan mee. 'Het rapport is duidelijk: we blijven overtuigend wetenschappelijk bewijs …
Gezondheid Gezondheid Micropauzes van 10 minuten helpen burn-out voorkomen Steeds vaker horen we dat mensen uitvallen op het werk door een burn-out, het resultaat van een langdurige periode van stress en overbelasting waarbij je je vaak moe voelt en er niet meer in slaagt om je werk nog te doen zoals je dat zou willen. Burn-out op de werkvloer is sinds 2019 een belangrijk …
Wereld Wereld Thaise premier geschorst door Grondwettelijk Hof: wat nu? Sinds vorige week is de Thaise premier geschorst na een petitie van 172 oppositieraadsleden. Die beweren dat Prayuth Chan-o-cha de maximale ambtstermijn van acht jaar bereikt heeft en dus moet opstappen. Maar er is discussie over de precieze startdatum van zijn regeerperiode. Staatsgreep Thailand heeft een lange geschiedenis van burgerregeringen die telkens omver geworpen worden …
Gezondheid Gezondheid Covid-rapport: 'De wereld liet de armste landen in de kou staan' . Het nieuwe rapport van People’s Vaccine Alliance, International Treatment Preparedness Coalition (ITPC) en Matahari Global Solutions is scherp: de wereld heeft tijdens de covid-19-pandemie de armste landen in de steek gelaten. Dat stellen de auteurs na uitgebreid onderzoek naar de toegankelijkheid van materialen in de strijd tegen het coronavirus in Bangladesh, de Democratische Republiek Congo (DRC), …
Milieu Milieu Interne gps van bijen verstoord door pesticiden Vroeg u zich al eens af hoe bijen de weg van nectarrijke bloemen naar de korf terugvinden, soms kilometers verderop? Dat gaat zo: honingbijen gebruiken de zogeheten ‘visuele afstandsmaat’ om de afstand te berekenen die ze van de korf tot bloemenveld hebben afgelegd. Ze meten de afstand met hun ogen en de som van alle beweging …
Klimaat Klimaat 'Kinderen zullen hitte minder aankunnen dan hun ouders' De wereld warmt op en via de media horen en lezen we volop tips en raadgevingen die ons leren hoe je het hoofd koel houdt bij deze hitte. Minder gehoord, maar volgens onderzoeker Shawnda Morrison van de Universiteit van Ljubljana, een belangrijke voorwaarde om de hitte beter aan te kunnen, is fysiek fit zijn. In …
Wereld Wereld 'Slow food geeft de biodiversiteit een stevige duw in de rug' Wat begon als een schoolstraf – op het land gaan werken-, werd voor Oegandees Edward Mukiibi zijn levensdoel. 'Duurzame, lokale landbouw is de basis voor geluk en de oplossing tegen honger, werkloosheid en het verlies van biodiversiteit', zegt de kersverse voorzitter van Slow Food International, actief in 160 landen. Mukiibi (36) herinnert zich nog goed …
Wereld Wereld Zelfs ons regenwater zit vol PFAS Het is een beruchte chemische stof en het valt met bakken uit de lucht. Wetenschappers uit Zweden en Zwitserland hebben ontdekt dat ook ons regenwater vol PFAS zit. Zelfs de sneeuw in Antarctica ontsnapt niet aan de 'forever chemicals'. PFAS - voluit poly- en perfluoralkylstoffen - zijn een groep van meer dan negenduizend schadelijke chemische …
Voeding Voeding Londens reclameverbod voor ultrabewerkte voeding vermijdt 100.000 gevallen van obesitas Sinds 2019 mag er op het Londense openbaar vervoer geen reclame meer gemaakt worden voor voeding met veel calorieën, zout, vet of suiker. De universiteit van Sheffield en de London School of Hygiene & Tropical Medicine (LSHTM) hebben nu de invloed daarvan berekend op de volksgezondheid. Dat deden ze door enquêtes en onderzoek in buurtwinkels …
Gezondheid Gezondheid Vochtige hitte is gevaarlijker dan eerst gedacht Hittegolven worden intenser naarmate het klimaat verandert. Ze duren langer, komen vaker voor en worden simpelweg heter. Een vraag die op vele lippen brandt is: 'Wanneer wordt het te warm voor normale dagelijkse activiteiten, zelfs voor jonge, gezonde volwassenen?' Het antwoord gaat verder dan de temperatuur die de thermometer aangeeft: ook vochtigheid speelt een grote …
Klimaat Klimaat Gezond milieu is universeel mensenrenrecht: VN-lidstaten keuren historische resolutie goed De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties heeft de toegang tot een schoon en gezond leefmilieu officieel erkend als universeel mensenrecht, en dat met een overweldigende meerderheid. De VN-resolutie werd aangenomen met 161 stemmen voor. Geen enkele lidstaat stemde tegen, maar Wit-Rusland, Rusland, Iran, China, Cambodja, Ethiopië, Kirgizië en Syrië hebben zich onthouden. Van deze …
Milieu Milieu Gezond milieu is universeel mensenrecht: VN-lidstaten keuren historische resolutie goed De VN-resolutie werd aangenomen met 161 stemmen voor. Geen enkele lidstaat stemde tegen, maar Wit-Rusland, Rusland, Iran, China, Cambodja, Ethiopië, Kirgizië en Syrië hebben zich onthouden. Van deze laatste landen staan Rusland, China en Iran tevens in de top tien van grootste vervuilers. 'Historische beslissing' De resolutie roept overheden, internationale organisaties en bedrijven op om meer …
Voeding Voeding Onderzoek linkt ultrabewerkt voedsel aan dementie De consumptie van ultrabewerkt voedsel als chips, koekjes, bereide vleeswaren, fabrieksbrood, ijs, kant-en-klare sausjes of frisdranken leidt niet rechtstreeks tot dementie, maar verhoogt wel het risico erop, stellen de onderzoekers in het tijdschrift van de Amerikaanse Academy of Neurology. Het goede nieuws is dat aanpassingen in het dieet, snel leiden tot een vermindering van dat …
Gezondheid Gezondheid Studie: 'Groeiende bewijslast dat blootstelling aan PFAS onze gezondheid schaadt' De aandoeningen veroorzaken niet alleen een hoge menselijke kost, zeggen onderzoekers aan de NYU Grossman School of Medicine. Ze betekenen ook een geschat economisch verlies van 5,5 tot 63 miljard dollar gedurende de levensloop van de huidige bevolking. 3M-fabriek PFAS - voluit poly- en perfluoralkylstoffen - is de verzamelnaam voor meer dan 4700 chemische stoffen. …
Gezondheid Gezondheid 62 symptomen gelinkt aan long covid Veel gemelde symptomen van langdurige covid, zoals vermoeidheid en kortademigheid, hebben een aanzienlijk effect op het dagelijkse activiteiten, levenskwaliteit en arbeidsprestaties van mensen. Maar langdurige covid-symptomen zijn veel breder. In een nieuwe studie in Nature Medicine, identificeerden Britse onderzoekers 62 symptomen die verband houden met langdurige covid. Het eerste onderzoek naar langdurige covid-19 concentreerde zich …
Wereld Wereld Nooit eerder zoveel Afrikanen op de vlucht voor geweld Conflicten en geweld jagen nu al 36 miljoen Afrikanen op de vlucht - goed voor 44 procent van het wereldwijde totaal. Het aantal mensen op de vlucht in Afrika is al een decennium lang aan het stijgen, maar het voorbije jaar is de toename aanzienlijk. Afrika telt nu 36 miljoen mensen die hun huis gedwongen hebben moeten …
Milieu Milieu Zwitsers halen kerosine uit zonlicht, water en CO2 De luchtvaart is momenteel verantwoordelijk voor zo’n 5 procent van de wereldwijde CO2-uitstoot, en door de snelle groei neemt die klimaatafdruk alleen maar toe. De druk is dan ook hoog om een meer klimaatvriendelijke manier van vliegen te vinden. Zwitserse onderzoekers hebben nu een potentiële doorbraak bereikt in die zoektocht. Ze hebben een werkende installatie …
Wereld Wereld Libanon stuurt komende maanden tienduizenden vluchtelingen terug naar Syrië Libanon telt meer dan anderhalf miljoen vluchtelingen uit het buurland Syrië. Ze zijn op de vlucht voor het geweld van de oorlog en de repressie in hun thuisland. Begin deze week deed de Libanese minister van Ontheemden, Issam Sharaf el-Din, een plan uit de doeken om vijftienduizend Syrische vluchtelingen per maand terug te sturen. Hij uitte de …
Wereld Wereld 'Kenia verliest meer olifanten door droogte dan door stroperij' Kaddu Sebunya, een uitgesproken stem over de verhouding van Afrika met Europa en China, is in Londen om de zestigste verjaardag van zijn organisatie bij donoren onder de aandacht te brengen. Welke impact hebben de crises van klimaat en voedselzekerheid op Afrika? Kaddu Sebunya: Die hebben een enorme impact, omdat alles met elkaar verbonden is. …
Klimaat Klimaat Studie: risico op bosbranden in EU neemt snel toe De studie in het tijdschrift Scientific Reports concludeert dat de brandrisico’s in de lente en de zomer enorm zijn toegenomen in de afgelopen jaren. Met name in Zuid-Europa bereiken veel meer en grotere gebieden nu waarden die bosbranden waarschijnlijk maken. Door toenemende hittegolven en droogte komen die gevaarlijke omstandigheden ook vaker voor. 'Die toename van extreem brandrisico …
Wereld Wereld 'Adembenemende groei' van windenergieprojecten op zee De cijfers van de Britse koepelorganisatie voor wind-, golf- en getijdenenergie slaan op offshore windparken in alle stadia van ontwikkeling: operationeel, in opbouw of ingepland. Volgens de analyse loopt China voorop met 98 gigawatt aan windenergieprojecten op zee, gevolgd door Groot-Brittannië met 91 gigawatt (vorig jaar was dat nog 55 gigawatt) en de Verenigde Staten met 80 …
Milieu Milieu Russische gascrisis legt Europese zwakte in groene energieopslag bloot Landen zetten steeds meer in op groene stroom, zoals van windturbines en zonnepanelen. Maar die hernieuwbare stroom is minder voorspelbaar. De uitbreiding van de opslag is daarom van cruciaal belang voor de bevoorradingszekerheid. De meest gebruikte methodes van vandaag - zoals de opslag van energie in waterkrachtreservoirs of in lithiumbatterijen - hebben nadelen. Ze hebben …
Gezondheid Gezondheid Hartziekte vermijden? Minder tv kijken is een goed begin De onderzoekers betogen dat gedurende lange tijd onderuitzakken na het avondeten en snacken voor de televisie schadelijk is voor de gezondheid, los van genetische aanleg. Volgens hun bevindingen zouden meer dan één op de tien gevallen van coronaire hartziekten kunnen voorkomen worden, indien iedereen zijn dagelijkse dosis televisie zou beperken tot minder dan een uur. …
Gezondheid Gezondheid Klimaatverandering is slecht voor ons hart en onze slaap Klimaatverandering leidt tot extreme weersomstandigheden, luchtvervuiling, ineenstorting van ecosystemen, verminderde voedselproductie en lagere voedingskwaliteit van belangrijke graangewassen. Al die factoren hebben directe en indirecte gevolgen voor de cardiovasculaire gezondheid, leggen experten in het British Medical Journal uit. De cijfers spreken voor zich: in 2019 waren hoge temperaturen wereldwijd verantwoordelijk voor naar schatting 93.000 cardiovasculaire sterfgevallen. …
Wetenschap Wetenschap Uw lever is minder dan drie jaar oud De lever is verantwoordelijke de opruiming van giftige stoffen in het lichaam en loopt daarbij regelmatig schade op. Het orgaan heeft daarom een uniek vermogen om zich te regenereren. Onderzoekers van de Technische Universiteit Dresden wilden nagaan of dat vermogen afneemt naarmate we ouder worden. Dat deden ze met koolstofdatering, een techniek verwant is met …
Klimaat Klimaat Rekenkamer: EU overschat haar eigen klimaatinspanningen De Europese Commissie had tussen 2014 en 2020 naar eigen zeggen 216 miljard euro uitgegeven aan klimaatactie. Daarmee zou ze haar streefdoel hebben gehaald om 20 procent van haar begroting aan klimaatactie te spenderen. Maar auditeurs van de Europese Rekenkamer komen tot een heel andere conclusie. Zij constateren dat veel van de gerapporteerde uitgaven niet altijd …
Europa Europa Poolse groep bemoeilijkt abortus voor Oekraïense verkrachtingsslachtoffers De inzet zijn Oekraïense vrouwen die zwanger zijn geworden na verkrachting door Russische soldaten tijdens de oorlog in hun land. De bewijzen voor deze vorm van seksueel geweld stapelen zich de laatste weken op. In de buurlanden van Oekraïne, inclusief Polen, rapporteren lokale organisaties steeds vaker dat ze gecontacteerd worden door vrouwelijke vluchtelingen in verband met een …
Gezondheid Gezondheid Zelfs op je tachtigste loont het nog om gezonder te gaan leven Minder alcohol drinken, niet roken, een gezond gewicht houden, fruit en vis eten, bewegen en meer slapen: dit zijn de ingrediënten om je leven mee te verlengen, zeggen wetenschappers van de Universiteit van Osaka. Ze baseren hun resultaten op onderzoek onder vijftigduizend mensen die ze dertig jaar geleden zijn beginnen volgen. Bij de start van …
Voeding Voeding Het geheim om kleuters groenten te doen eten: geduld 'Uit eerder onderzoek weten we dat kinderen minstens acht tot tien keer iets nieuws moeten eten voor ze het lekker gaan vinden', zegt onderzoekster Britt van Belkom van de Universiteit van Maastricht. Ze verrichte onderzoek naar de eetgewoontes van jonge kinderen en presenteerde haar bevindingen op het European Congress on Obesitas, vorige week in Maastricht. …
Wereld Wereld Update Bijna 40 jaar na zijn beruchte vader brengen Filipijnen zoon en naamgenoot Ferdinand Marcos aan de macht Na zes jaar Rodrigo Duterte, die volgens de wet maar één ambtstermijn op post kon blijven, mochten de Filipino’s gisteren een nieuwe president kiezen. Het resultaat moet nog bevestigd worden, maar met 58 procent van de stemmen achter zijn naam wordt het zo goed als zeker Ferdinand Marcos junior. Eerste reacties Een overwinningsspeech heeft hij nog …
Wereld Wereld Hoe de Amerikaanse abortuswet ook de rechten van Afrikaanse vrouwen mee bepaalt Aan de hand van drie vragen legt Sara Casey uit hoe de Amerikaanse abortuswet ook de rechten van Afrikaanse vrouwen mee kan gaan bepalen. 1.Wat is Roe vs. Wade? Wat betekent deze uitspraak voor het recht op abortus? Roe vs. Wade is de historische uitspraak van het Amerikaanse Hooggerechtshof die vrouwen een grondwettelijk recht op …
