Zonnebloemen voor de Balkan

Een zigeunerkind valt in de modder. Zegt moeder tegen vader: “Zullen we het wassen of maken we gewoon een nieuwe?” Een Albanees in Tirana dacht me aan het lachen te brengen met een zigeunermop.

“Roma zijn het onderwerp van spot en ergernis voor veel Albanezen”, zegt Blendi Lami, coordinator van Balkan Sunflowers, een ngo die zich bekommert om Roma kinderen. “Het racisme zit veeleer verscholen, maar er is wel degelijk discriminatie. Als een Albanees en een Roma solliciteren voor een zelfde job, dan heeft die laatste geen schijn van kans. In de scholen zitten Roma kinderen vaak samen achteraan in de klas.”

“De werkloosheid onder de Roma bevolking is enorm. Wie wel werkt, is meestal schoonmaker, verkoper van tweedehands kledij of verzamelaar van oud ijzer.
Er wordt weinig belang gehecht aan onderwijs. Kinderen, vooral meisjes, verlaten vroegtijdig de schoolbanken. Roma meisjes trouwen al als ze 12, 13 jaar zijn, en beginnen erg jong aan een gezin. Analfabetisme en het gebrek aan een opleiding maken het erg moeilijk, zoniet onmogelijk, om uit die spiraal van armoede em marginaliteit te ontsnappen.”

Balkan Sunflowers is gevestigd in de wijk Selita in Tirana, waar zo’n 200 Roma gezinnen wonen. “Ons hoofddoel is het integreren van Roma kinderen in de maatschappij door middel van onderwijs, om zo op lange termijn de armoede te keren”, vertelt Blendi tijdens een bezoek aan het centrum. In een klaslokaaltje zitten acht kinderen in een cirkel rond een grote tafel. Ze worden begeleid door drie leraars bij het maken van hun huiswerk. Er heerst stilte en concentratie. Zelfs wanneer ik foto’s maak, kijken de kinderen amper op.

“Momenteel begeleiden we 50 kinderen, in overleg met de ouders, leraars en schooldirectie. Indien nodig brengen we de kinderen ook bepaalde gedragsregels en basishygiene bij. We organiseren ontspanningsactiviteiten en een keer per jaar trekken we op kamp naar de kust in Durres. De armste gezinnen geven we regelmatig voedselpaketten. Er is ook een psycholoog in dienst die individuele dossiers van de kinderen opvolgt.”

“Dit centrum moet voor de kinderen een tweede thuis zijn, een plek waar ze graag komen, met een atmosfeer die hen de vaak dramatische thuissituatie eventjes kan doen vergeten.”

“Sunflowers heeft niet de intentie om de tradities van de Roma te veranderen, mocht dat al mogelijk zijn. We willen enkel het onderwijs promoten, en de heersende mentaliteit die onderwijs en opvoeding onderschat, bijsturen.”

We maken een wandeling door Selita. Het heeft vannacht geregend en de straten zijn herschapen in een modderpoel. “Kom je onze prachtige buurt fotograferen?” klinkt het sarcastisch vanuit een raam drie hoog. Op de binnenkoer zet een moeder een bibberend naakt kind in een teil water. Een vrouw toont ons een fotoalbum en maakt ons duidelijk dat ze familie heeft in Belgie.

“Veel Roma hebben geen papieren, hoewel ze hier geboren zijn”, zegt Blendi. “Ze zijn daar erg non-chalant in. Verloren documenten worden vaak niet vervangen. Balkan Sunflowers is bezig om die families te registreren. We maken hen duidelijk dat papieren nodig zijn om aan werk te geraken, of om kinderen in te schrijven in de school.”

“De regering heeft een nationale strategie opgesteld om de sociale achterstelling van de Roma terug te dringen, maar tot op heden blijft die dode letter. Toen onlangs enkele illegaal gebouwde barakken moesten wijken voor de aanleg van een weg, dreigden de bewoners van de ene dag op de andere op straat te belanden. Pas na protest van Balkan Sunflowers, heeft de regering deze families geherhuisvest.”

“We willen graag onze capaciteit uitbreiden, om meer kinderen te bereiken. Als er bijkomende fondsen worden gevonden, dan kunnen we ook een keuken bouwen om onze kinderen dagelijks een warme maaltijd aan te bieden.”

Klik hier voor meer info over Balkan Sunflowers

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content