Wordt de Raad van State de staat?

De nonchalance waarmee in dit land wetten in elkaar gekwakt worden alsmede de institutioneel ingebouwde verwarring als gevolg van een overmatig complexe staatsstructuur zijn maar twee elementen die bijdragen aan het tot stand komen van wetgeving waar een gespecialiseerd orgaan als de Raad van State voortdurend gaten in kan en moet ontdekken.

De zaak Arco, de stok in de wielen van Uplace en de fel omstreden uitspraak rond de spoorlijn Brussel Nijvel. De dames en heren van de Raad van State hebben duidelijk méér dan hun handen vol.

Als hoogste rechtscollege van het land is het niet meer dan normaal dan deze Raad van State regelmatig haar neus aan het venster steekt maar de jongste tijd lijkt het toch wat de spuigaten uit te lopen.

Het valt moeilijk te ontkennen dat er zich hier in het geval van de acties van de Raad van State ook enige trekjes van zelfpromotie en machtsuitoefening manifesteren, zoals dat bijvoorbeeld ook het geval is met Europese Centrale Bank (ECB) en haar rol in de bestrijding van de crisis binnen de eurozone. Beide instellingen zitten echter evenzeer in een weinig comfortabele positie. De ECB krijgt zware verantwoordelijkheden toebedeeld omdat de politieke besluitvorming in belangrijke mate in gebreke blijft. De ECB als gatenvuller, zeg maar.

Eenzelfde argument kan gemaakt worden ten aanzien van de Raad van State hier ten lande. De nonchalance waarmee in dit land wetten in elkaar gekwakt worden alsmede de institutioneel ingebouwde verwarring als gevolg van een overmatig complexe staatsstructuur zijn maar twee elementen die bijdragen aan het tot stand komen van wetgeving waar een gespecialiseerd orgaan als de Raad van State voortdurend gaten in kan en moet ontdekken.

Ook de onzorgvuldigheid waarmede uitvoeringsbesluiten vaak tot stand komen, voedt de belangrijkheid van en de rol te spelen door de Raad van State.

Last but not least mogen we ons gelukkig prijzen dat een instelling als de Raad van State haar voet tussen de deur steekt in gevallen van pertinent bevoordeling van individuele groepen of personen (denk aan de zaak Arco).

De veelvuldige interventies van de Raad van State maken deel uit van de toenemende rechtsonzekerheid in dit land die op haar beurt zwaar weegt op het investeringsklimaat, de tewerkstelling en de economie in het algemeen. Finaal is rechtsonzekerheid ook behoorlijk destructief voor het democratisch bestel.

Ook de ECB doet wat ze kan maar kan de onzekerheid over het voortbestaan van de euro niet wegnemen. Het is telkens aan de beleidsvoerende politici om de bakens echt te verzetten.