Vrije Tribune

Wie faalt: politici of systeem?

Vrije Tribune Hier geven we een forum aan organisaties, columnisten en gastbloggers

Als een land het Europese record vestigt in het zoeken naar een regering en het wereldrecord voor het grijpen ligt, dan is er een probleem. Tot daar de consensus. Wat is de oorzaak?

Logischerwijs komen we uit op twee mogelijkheden. Ofwel deugen de politici niet ofwel deugt het systeem niet. Wanneer een patiënt niet geneest, faalt de dokter of is de ziekte ongeneeslijk. We kunnen hier spreken van de B-groep en de V-groep.

Voor de initiatiefnemers van de betoging van zondag gaan de politici in de fout. Ook Marc Hooghe is een militant van die interpretatie. Ondergetekende gelooft dat de V-analyse – het Belgische systeem deugt niet – klopt. In een debat horen de argumenten dan naast elkaar gelegd te worden.

Wie de facebook-groepen bekijkt en de discussies op de internetfora, merkt dat de toon van het debat verscherpt. Meteen wordt ook duidelijk voor iedereen die nog een beetje in staat is te lezen, dat zowel bij de B-aanhangers als V-liefhebbers veel, teveel op de man/vrouw wordt gespeeld. Een bloemlezing past hier niet, want ook kinderen lezen soms mee. Maar de indruk die graag gewekt wordt dat de haatmailcultuur een exclusieve eigenschap zou zijn van Vlaamsgezinden, maakt zichzelf schuldig aan manipulatie.

Laten we dus toch vooral naar de feiten kijken.
Zondag trokken zowat 35 000 mensen op straat onder het officiële motto “los het nu eindelijk op” en “stop met partijpolitieke spelletjes”. Bij Hooghe heet het “de mars der dwaasheid van de politieke klasse”. Lees tussen de regels: er bestaat wel een goede oplossing binnen België. Een zuivere B-analyse dus.

Hooghe schrijft vanuit zijn buikgevoel dat “de opkomst keurig tweetalig” was. Le Soir liet een onderzoeksbureau de samenstelling van de betoging nagaan. Die krant verdient een pluim voor dat initiatief, want het biedt veel inzicht. Slechts 21% van de deelnemers kwam uit Vlaanderen, 44% uit Brussel en 35% uit Wallonië. Daarmee heeft deze betoging bevestigd wat wellicht niet meteen de bedoeling was. De kloof die België doormidden snijdt bestaat echt.

Volgens Hooghe ging het om een “geïmproviseerde actie van een stelletje jonge amateurs”. Daar is niets tegen in te brengen. Maar hij gaat verder: “die geen enkele organisatie achter zich hadden”. Hier past enige nuance, om het voorzichtig uit te drukken. Zowat twee weken lang werd deze optocht gehyped in alle media op zelden geziene manier. Facebook was maar een marginaal kanaal in de mobilisatie.

Het protest van zondag heet “massaal” en Hooghe vergelijkt met de Witte Mars van 1996. De opkomst was behoorlijk, maar misschien houden we best de maat der dingen toch even voor ogen. In 1996 stapten 300 000 mensen door de Brusselse straten, zondag iets meer dan een tiende daarvan.

De organisatoren wilden niet aan politiek doen. Ze werden door vele deelnemers gewoon genegeerd. De Belgische vlaggen domineerden het beeld. Een brave betoger die een Vlaamse Leeuw meegebracht, moest zijn biezen pakken. Volgens het onderzoek van Le Soir was de gehechtheid aan een verenigd België het voornaamste motief om mee op te stappen. Let op, dat is een fatsoenlijk standpunt en daar mag voor betoogd worden. Maar we moeten dat feit wel vaststellen om de betekenis van de tocht in te schatten. In november 2007 telde een Belgicistische betoging al 35 000 deelnemers. De verkiezingen die daar op volgden werden gewonnen door partijen met een uitgesproken Vlaamsgezind programma.

Zagen we zondag “dé facebook”-generatie? Ho maar. Een deeltje daarvan, akkoord. Weer weet Le Soir dat slechts 18% van de deelnemers (6300 in getal, waarvan 1300 uit Vlaanderen) uit de leeftijdscategorie 18-24 kwam.

En wat doet de politiek nu met dit signaal? We kunnen moeilijk verwachten dat daarmee de verkiezingsuitslag van juni wordt weggeveegd. Dat was geen signaal, maar een dwingende opdracht van de soeverein van dit land: het volk. Die wees een andere richting uit dan de betogers van zondag. Moeten N-VA of CD&V zich na zondag tot doel stellen het programma van SP.a of Groen! te gaan uitvoeren? Eerbare programma’s overigens, maar niet die van de kiezers van N-VA of CD&V. Daarvoor zijn 7500 Vlaamse betogers – waarvan een verwaarloosbare minderheid kiest voor N-VA of CD&V – toch echt wel wat te weinig in getal.

“Het basisidee van de moderne democratie is echter dat er geen onoplosbare problemen bestaan of mogen bestaan”, vindt Hooghe. Beperken we ons tot de vaststelling dat dit toch nog anders klinkt dan de eis dat uitsluitend gewerkt wordt binnen de grenzen van het huidige Belgische kader.

We willen, ons houdend aan de feiten, Huysentruyt-gewijs afsluiten. Wat hebben we geleerd zondag?
Eén. Het België-gevoel leeft vooral bij de Franstaligen en mobiliseert vrij beperkt aan Vlaamse zijde (zeker als we van die 7500 nog de deelnemers aftrekken die gewoon uiting gaven aan een terecht gevoel van bekommernis over de vastgestelde stilstand).

Twee. Zondag verzamelde in Brussel een biotoop dat totaal los staat van de massa die in juni besliste dat we nood hebben aan fundamenteel meer Vlaamse autonomie. Het ene feit heft het andere, en veel belangrijkere, niet op.

Drie. Elio Di Rupo had de moed om de betogers meteen met de neus op de feiten te drukken. “Ja, een regering maar niet tegen elke prijs”, zorgde de PS-voorzitter voor een indrukwekkende eenmanstegenbetoging. Daarmee de betekenis van de optocht terugduwend tot het nulpunt.

Terecht, tenzij inderdaad onze politici niet deugen. Wie die mening is toegedaan, moet aandringen op nieuwe verkiezingen. Alleen daar kan dat signaal echt gegeven worden.

Peter De Roover Politiek secretaris Vlaamse Volksbeweging

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content