Onderzoek van de Groenlandse ijskap maakt het klimaatdebat er niet eenvoudiger op.
Het is niet meer mogelijk om een niet al te pessimistische visie op de klimaatopwarming te formuleren zonder boze reacties te krijgen. Als je niet meegaat in doemscenario’s over het aftakelen van de aarde en het verdwijnen van de mensheid als gevolg van het versterkte broeikaseffect, ben je in de ogen van sommigen een wetenschappelijke negationist.
Terwijl het helemaal niet uitgesloten is dat mensen inventieve oplossingen bedenken om het leven op aarde bij hogere temperaturen in stand te houden – alvast het leven voor de mens, want het is zonneklaar dat de snel veranderende temperaturen veel andere soorten zwaar onder druk zetten. De aarde zelf ligt uiteraard niet wakker van een graadje meer of minder.
Wetenschappers worstelen met het precies omschrijven van wat er gebeurt als de aarde opwarmt. Klimatoloog Philippe Huybrechts van de Vrije Universiteit Brussel analyseerde met een heel aantal collega’s gegevens over de Groenlandse ijskern. Ze stelden vast dat het ijs van Groenland in het verleden minder drastisch dan verwacht is gesmolten als gevolg van een – natuurlijke en niet door de mens in de hand gewerkte – versterking van het broeikaseffect. De resultaten van het speurwerk verschijnen in het wetenschappelijke tijdschrift Nature.
Meer dan honderdduizend jaar geleden was het in Groenland zo’n acht graden warmer dan vandaag. De zeespiegel was toen gemiddeld tussen vier en acht meter hoger dan het huidige niveau. Desondanks wijzen de metingen uit dat de ijskap destijds slechts een paar honderd meter dunner was dan nu. Ze zou dus niet zo goed als volledig verdwenen zijn, zoals werd aangenomen. Over een periode van zesduizend jaar zou ze slechts een kwart van haar volume verloren hebben, waardoor ze niet meer dan de helft van de toenmalige stijging van de zeespiegel kan hebben veroorzaakt.
De analyse houdt bijgevolg ook in dat het zuidpoolijs, dat in de meeste klimaatmodellen als relatief ongevoelig voor de temperatuurstijging wordt gepresenteerd, toch sterker zou kunnen smelten dan wordt aangenomen.
Nog in Nature verscheen een studie waaraan werd meegewerkt door de Waalse klimaatonderzoeker André Berger, die aantoont hoe moeilijk het is om het klimaat te reconstrueren. Het zal ongetwijfeld koren op de molen zijn van de paar negationisten die de door de mens in de hand gewerkte globale opwarming zélf ontkennen. De studie concludeert dat er per verdubbeling van de concentratie van het broeikasgas koolstofdioxide in de atmosfeer, een stijging van de globale temperatuur met 2,2 tot 4,8 graden Celsius optreedt. Dat stemt overeen met de waarden die in moderne klimaatmodellen worden gehanteerd. (DD)
