Waarom u maar beter geen gemene egoïst bent

© Reuters
Trui Engels
Trui Engels Journalist Knack

Egoïstische mensen halen op korte termijn voordeel uit hun gedrag, maar samenwerking en communicatie lonen op lange termijn.

Nieuw onderzoek, gepubliceerd in het vakblad Nature Communications, stelt dat egoïstische individuen ‘zichzelf uiteindelijk wegconcurreren’ en dat de natuurlijke selectie samenwerking verkiest boven zelfzuchtigheid. Deze conclusie is verrassend aangezien een studie uit 2012 suggereert dat het beter is om jezelf op de eerste plaats te zetten.

Aan de hand van evolutionaire speltheorieën, zoals het ‘dilemma van de gevangenen’, werd aangetoond hoe samenwerkende volkeren op langere termijn succesvoller zijn dan egoïstische volkeren en hoe onze egoïstische kenmerken ons uiteindelijk zouden hebben uitgeroeid.

Verraden of niet?

In het ‘dilemma van de gevangenen’ worden twee verdachten ondervraagd die samen een inbraak hebben gepleegd. Er is niet voldoende bewijs, tenzij de ene verdachte de andere verraadt. Als de een tegen de andere getuigt, wordt hij vrijgelaten, maar wordt de andere een jaar opgesloten. Als ze elkaar allebei verraden, krijgen ze elk zes maanden gevangenisstraf. Als ze allebei zwijgen, worden ze slechts een maand opgesloten. Volgens de bekende Amerikaanse wiskundige John Nash kies je er het best voor om niet te zwijgen om te vermijden dat jij een jaar naar de gevangenis gaat als de andere je verraadt.

Een team van wetenschappers van de Michigan State University vroeg zich af waarom er in de dierenwereld, microbenwereld en bij de mens dan wel wordt samengewerkt? Het antwoord is dat in het ‘dilemma van de gevangenen’ de twee verdachten niet met elkaar mochten communiceren. Wanneer ze dat wel hadden mogen doen, konden ze de afspraak maken om samen te werken en allebei te zwijgen en dus elk maar een maand celstraf te krijgen.

‘Egoïsme is evolutionair niet houdbaar’

‘Op korte termijn loont gemeen gedrag, maar niet op lange termijn’, zegt Christoph Adami, hoofdauteur van het onderzoek. ‘Egoïsme is evolutionair niet houdbaar.’

Ondanks de schijnbaar vredelievende boodschap van het nieuwe onderzoek, wordt het concept van ‘The Selfish Gene’ van de Britse bioloog Richard Dawkins niet tegengesproken. Dawkins stelde dat levende organismen enkel bestaan om hun eigen genetische materiaal door te geven.

De nieuwe bevindingen zijn zelfs complementair met de Selfish Gene-theorie, want de genen halen hun voordeel uit samenwerkende groepen. Het zijn bovendien niet de individuen die moeten overleven, maar de genen en die gebruiken individuele organismen – mens of dier – enkel als vehikel om zichzelf door te geven.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content