Wetenschappers leggen uit waarom het in bepaalde omstandigheden voordelig kan zijn om een monogame relatie te hebben.
Een monogame relatie zou voordelig geweest zijn voor de eerste landbouwers.
De mens stamt af van polygame voorouders. Maar wij zijn geleidelijk overgestapt naar een ander systeem, te beginnen met de invoer van actief vaderschap: de mens is een van de weinige zoogdieren waarbij de vader een rol speelt in het grootbrengen van de jongen.
Wij komen ook uit een systeem waarin de paarband niet stabiel was, maar om de gemiddeld vier tot vijf jaar kon wisselen – als het kind dat uit de relatie geboren was, kleuter was geworden, en groot genoeg om zonder permanente aandacht in een groep te kunnen functioneren.
Dat systeem is onder culturele dwang opgegeven voor een monogaam bestaan, geconcretiseerd in het huwelijk. Het verhoogt de kans dat een man bij een vrouw blijft tot de kinderen groot genoeg zijn om zich uit de slag te trekken, en dat de man zich inspant voor zijn eigen kinderen en niet die van iemand anders.
Het vakblad Journal of Evolution Biology heeft een model gepresenteerd dat uitlegt waarom het in bepaalde omstandigheden voordelig kan zijn om een monogame relatie te hebben.
Charles Darwin
Alles blijkt terug te voeren tot de fameuze omgevingsomstandigheden die ook in Charles Darwins evolutietheorie zo’n cruciale rol spelen. Vooral in omstandigheden waarin land schaars is, en moeilijk vruchtbaar te maken, zou monogamie een voordeel zijn omdat het dan de overlevingskansen van de kinderen bevordert.
Zo’n 10.000 jaar geleden maakte onze soort een moeilijke overgang van een zwervend bestaan van jagers-verzamelaars naar een sedentair bestaan van landbouwers. In het begin moet dat niet gemakkelijk geweest zijn, en waarschijnlijk zelfs minder gunstig voor de overleving van de kinderen dan de oude levensstijl. De landbouw zelf ontstond waarschijnlijk onder druk van de groeiende mensenbevolking, waardoor gewoon leven van wat de natuur opbracht steeds moeilijker werd.
Andere onderzoekers hebben er al op gewezen dat monogamie voor meer sociale rust zorgt dan polygamie, omdat in het laatste systeem te veel mannen vrouwloos achterblijven. En gefrustreerde mannen kunnen hinderlijk zijn voor hun sociale omgeving.
