Het bewust onderdrukken van reflexen moet verslavingen kunnen bestrijden.
Hoe kunnen mensen hun hersenen zo trainen dat ze minder vatbaar worden voor risicovol gedrag, zoals gokken of overmatig alcohol- en drugsgebruik? Over die interessante vraag heeft de Vlaamse psycholoog Frederick Verbruggen, verbonden aan de universiteit van het Britse Exeter, met enkele collega’s informatie gepubliceerd in het vakblad Psychological Science.
Hun experimenten tonen aan dat eenvoudige mechanismen een remmend effect kunnen hebben op de hoeveelheid geld die vrijwilligers in gokexperimenten inzetten. Mensen kunnen zichzelf trainen om stopbewegingen uit te voeren die beletten dat ze bijna automatisch op een computerknop drukken om een gokopdracht te plaatsen. Een korte bewuste remming van een bijna reflexmatige beweging reduceerde het ingezette geldbedrag met tien tot vijftien procent gedurende minstens twee uur. Een klein, maar statistisch significant effect.
Nieuwe behandelingen
Van de studie wordt verwacht dat ze zal leiden tot nieuwe behandelingen voor verslavingen, die algemeen worden toegeschreven aan een gebrekkige controle op impulsief gedrag. Vergelijkbare mentale trainingsschema’s zouden opgesteld kunnen worden om verslavingen aan roken of eten te counteren.
Een nadeel van het experimenteel scenario was wel dat om ‘ethische’ (en ongetwijfeld ook budgettaire) redenen de deelnemers aan de proeven niet voor veel geld mochten spelen. Dat kan de resultaten beïnvloed hebben.
Van de drank blijven
Psycholoog Salvatore Campanella van de Université Libre de Bruxelles heeft met zijn collega’s in het vakblad Public Library of Science ONE gemeld dat er twee processen aan de basis liggen van het gegeven dat 70 procent van de mensen die een behandeling voor alcoholverslaving volgden, binnen het jaar weer aan de drank zit. Ze lijden enerzijds aan een onweerstaanbare aantrekkingskracht tot alcohol als ze er zien, en anderzijds kunnen ze zich er niet van weerhouden te drinken als ze een vloeistof zien.
De combinatie van beide factoren maakt het moeilijk om van de drank te blijven als je er eenmaal aan verslaafd bent geraakt. Vooral sociale drinkers zouden kwetsbaar zijn.
De onderzoekers kwamen ook op het spoor van een neurofysiologische merker om de aanwezigheid van een gebrekkige inhibitie in een persoon te kunnen aantonen. (DD)
