Natuurliefhebberij kan schadelijk zijn en brengt niet genoeg op voor de natuur.
Voor de zuidpooltoeristen die in hun rubberen bootjes voorbij de grote pinguïnkolonie dobberden, moet het een pijnlijke ervaring zijn geweest. Zij kwamen van een cruiseschip waarop te veel toeristen zaten om aan land te mogen gaan en tussen de pinguïns te struinen. Ze keken dus niet alleen naar pinguïns maar ook naar een gemiste kans, want ze zagen andere toeristen die wel aan land mochten, omdat ze met een kleinere boot naar een van de laatste ongerepte zones op aarde waren gevaren.
Conflicten tussen natuurtoeristen nemen toe. In Oost-Afrikaanse natuurparken lopen jachtluipaarden of neushoorns vaak met een sliert toeristenbusjes achter zich aan. In Australië moeten speciale politie-eenheden surfers langs de oogverblindend witte stranden uit elkaars vaarwater houden. Wetenschappers sommen in de Journal of Consumer Research een aantal van zulke natuurconflicten op om hun stelling te ondersteunen dat de roep van de natuur niet altijd heilzaam is – niet voor de natuurliefhebber maar evenmin voor de natuur zelf.
Marktwaarde
Mooie natuur wordt steeds schaarser, wat haar ‘marktwaarde’ verhoogt, net als haar aantrekkingskracht. Daardoor wordt de druk op die mooie natuur nog versterkt. Op de Malediven (en zelfs op bergen als de Everest) hebben toeristen al zo veel afval achtergelaten dat sommige zones officieel als stortplaats worden gelabeld. Ecotoerisme is niet altijd een zegen en het is belangrijk dat het in goede banen wordt geleid om niet nog meer schade te veroorzaken aan de fragiele natuur.
De economische exploitatie van zuivere natuur brengt ook niet altijd genoeg op om een meerwaarde voor de bescherming te betekenen. Maar het kan wel, zoals bewezen wordt in het uitstekend beheerde Nationaal Park Hoge Kempen in het hart van onze provincie Limburg. De omzet die het park genereert, via onder meer toerisme, wordt op 191 miljoen euro becijferd, per jaar! Een mooi bedrag in de context van het altijd ondergewaardeerde natuurbeheer.
Maar om de teloorgang van biodiversiteit – een teloorgang die grotendeels aan menselijke activiteiten toe te schrijven is – wereldwijd een halt toe te roepen, hebben we een investering van een heel andere orde nodig. Om te vermijden dat in 2020 veel iconische soorten dieren en planten definitief verloren zijn, rekende het vakblad Science voor, hebben we 70 miljard euro nodig. Per jaar. De berekeningen wijzen uit dat er van dat bedrag momenteel slechts 12 procent beschikbaar is. Er is dus nog veel werk aan de natuurwinkel. (DD)
