Religie beschermt tegen ontrouwe vrouwen

Godsdienst bevat elementen om de ‘deugdzaamheid’ van de vrouw te promoten.

Nadat de mens boer was geworden, raakte de maatschappij georganiseerd volgens een patriarchaal model: de sterke man was de baas, en de overerving van goederen gebeurde van vader op zoon. Toch knaagt er altijd die twijfel: is een man wel zeker dat de zoon die erft, zíjn zoon is? Nee, daar is een man zelden 100 procent zeker van. Dus moesten er systemen komen om die zekerheid een boost te geven.

Zo hebben mannen zich vanaf het begin uitgeput om vrouwen niet alleen tot deel van het mannelijk territorium te degraderen, naast de kippen en de kinderen, maar hebben ze ook culturele sturingsmechanismen ingebouwd om vrouwelijke deugdzaamheid te bevorderen.

Maagdelijkheid en boerka’s

Godsdienst werd daar een belangrijk onderdeel van. Volgens het wetenschappelijke topvakblad Proceedings of the National Academy of Sciences is een van de belangrijke functies van de ontwikkeling van moderne godsdiensten het introduceren van normen voor vrouwelijk seksueel gedrag geweest. Maagdelijkheid en andere vormen van kuisheid, of boerka’s zijn er voorbeelden van.

Onderzoekers vonden een prachtige illustratie van het concept in de Dogon-cultuur van het ondertussen door een burgeroorlog versmachte woestijnland Mali. In de traditionele godsdienst van de Dogon moeten vrouwen, als ze menstrueren, in een speciale hut overnachten. Zo signaleren ze dat ze opnieuw vruchtbaar zijn, waardoor ze beter in de gaten kunnen worden gehouden door de familie van hun man.

In dat systeem is slechts 1,3 procent van de geboren zonen niet van de officiële vader. Zonder religieus toezicht is in de Dogon-cultuur 2,9 procent van de zonen het gevolg van overspel. Mali kent een van de hoogste aantallen kinderen per vrouw, zodat een vrouw er meestal ofwel zwanger, ofwel zogend is. (DD)