Opleidingsniveau bepaalt gevoel voor humor

Is humor een kwestie van smaak? Of moeten we de verklaring ergens anders zoeken?

Waarom lacht de ene tranen met tuiten bij het zien van FC. De Kampioenen en werkt de ietwat absurde humor van Neveneffecten dan weer op de lachspieren van de ander? Op die vragen zocht Nathalie Claessens, master Communicatiewetenschappen aan de Universiteit Antwerpen een antwoord.

Voor haar scriptie aan de Universiteit van Antwerpen interviewde Claessens twintig Vlaamse kijkers van 18 tot 65 jaar oud, met elk een verschillende opleidingsachtergrond. Ze vroeg naar hun voorkeur op het gebied van televisiezenders, kranten en magazines en stelde zo een smaakpatroon op. Vervolgens ging de onderzoekster na hoe goed de respondenten programma’s als FC De Kampioenen en Neveneffecten kennen en wat ze er van vinden.

Het onderzoek toont aan dat lageropgeleiden vaker afstemmen op commerciële zenders zoals VTM en 2Be en dat Canvas vooral kan rekenen op hogeropgeleide kijkers. Hogeropgeleiden kiezen daarnaast voor informatieve tijdschriften en kranten zoals Knack, Humo en De Standaard, terwijl lageropgeleiden zich het liefst wenden tot de iets luchtigere varianten zoals Dag Allemaal en Libelle.

Op de vraag waarom de kijker liever afstemt op FC De Kampioenen, dan wel op Neveneffecten, bleken laag -en hoogopgeleiden percies het tegenovergestelde te beweren. Uit de interviews blijkt dat de lageropgeleide kijker eerder zal kiezen voor FC De Kampioenen voor de herkenbare situaties en personages. Hogeropgeleiden verklaren precies het omgekeerde. Zij verkiezen de absurde grappen van Neveneffecten net omdat ze zo onvoorspelbaar en verrassend zijn.

Claessens stelde bovendien vast dat lageropgeleiden niet gauw naar een serie als Neveneffecten kijken. Degenen die het doen, omschrijven de humor als eenvoudig. “Dit komt omdat ze vooral de visuele en duidelijke grappen opmerken en de subtiele en maatschappijkritische verwijzingen hen al snel ontgaan”, aldus de onderzoekster.

De voorkeur voor comedyseries past dus binnen het bredere smaakpatroon van de respondenten: lageropgeleiden verkiezen ontspanning en hogeropgeleiden houden van diepgaande gelaagdheid. Humor is dus niet zozeer een kwestie van smaak, maar wél van opleiding.

Nathalie Claessens nam in 2009 deel aan de Vlaamse Scriptieprijs. Lees de volledige scriptie op www.scriptieprijs.be. Ook jouw scriptie is goud waard! Schrijf je in en maak kans op €2500.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content