Dieren van het geslacht ‘Equus’ (zebra’s, paarden en ezels) zijn de enige nog levende dieren op deze aardbol die slechts één teen/hoef hebben. Maar dat was niet altijd het geval.
De kleinere voorouders van het geslacht, de Hyracotherium, die zo’n 50 miljoen jaar geleden leefden, hadden vier tenen aan hun voorste en drie aan hun achterst benen. Onderzoekers hebben pas recentelijk ontdekt hoe de dieren hun tenen onderweg in de geschiedenis zijn kwijt geraakt.
Om de evolutie van de paardenteen te achterhalen, bestudeerden onderzoekers de botten van de benen van 12 uitgestorven paardenrassen, elk uit een verschillend geslacht waaronder de Hyracotherium, alsook de beenderen van een tapir, een varkensachtig Zuid-Amerikaans geslacht met vier tenen aan de voorste en drie aan de achterste benen.
Aan de hand van die gegevens bekeken ze hoeveel stress de botten ervaarden tijdens het lopen en springen. Hoe ving de middelste teen het lichaamsgewicht op en hoe distribueerden de zijtenen de kracht?
Beter één teen in de hand
Ze ontdekten dat de extra teen bij de oude paardenrassen echt wel essentieel was omdat anders het bot van de grote teen zou breken, maar naarmate het moderne paard groter en zwaarder werd en de zijtenen begonnen te krimpen, veranderde ook de architectuur van het bot van de grote teen. Hij werd dikker en holler zodat het groeiende paard zijn eigen gewicht beter kon dragen en in staat werd om op één teen te staan en te bewegen.
Over ‘de kip of het ei’ zijn de wetenschappers nog in dubio: was het door het dikker worden ven de grote teen dat de zijtenen verdwenen, of was het omdat de zijtenen verdwenen, dat de hoofdteen groter werd?
Het is ook mogelijk dat de zijtenen verdwenen om zo minder gewicht over te houden op het einde van het been, dat gedurende de evolutie steeds langer werd. ‘Verschillende tenen op het einde van een been is heel erg energierovend’, zegt hoofdauteur van de studie, Brianna McHorse (what’s in an name) van de universiteit van Harvard. ‘Het kost immers minder energie om het been op te gooien als er minder tenen aan hangen.’
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
