‘Gespierde politici zijn egoïstischer’

Zijn de fysieke machtsverhoudingen uit de prehistorie nog steeds van invloed op ons stemgedrag?

Zelfs een gehard evolutiebioloog schrikt soms van onderzoeksresultaten gepubliceerd in vakbladen als Psychological Science. De psychologische wetenschappen gaan weliswaar door een moeilijke periode, met schandalen rond verzonnen studies en problemen met de degelijkheid van experimenten, maar tot nader order mag je er toch van uitgaan dat iets wat gepubliceerd wordt, op zijn minst met de beste bedoelingen is gemaakt.

Forsere biceps, minder aandacht voor armoedeToch trek je de wenkbrauwen op als je leest dat mannen met een stevige torso een veel egoïstischer politiek zouden aanhangen dan meer fragiele mannen, en dat de verklaring daarvoor gezocht moet worden in onze voorgeschiedenis: in de prehistorie waren sterkere mannen immers minder geneigd om voedselvoorraden te delen dan zwakkere mannen, die veel meer van de goodwill van anderen afhingen.

Zowel in de Verenigde Staten, Denemarken als Argentinië – de studie claimt ook nog eens universele geldigheid – zouden mannen met forse biceps minder steun verlenen aan programma’s voor armoedebestrijding dan schrielere mannen. Voor vrouwen werd er geen vergelijkbare link gevonden, wat logisch lijkt, want vrouwen hebben het nooit van hun fysieke kracht moeten hebben.

Minder dominante mannen gedragen zich in hun politieke keuzes dus nog steeds minder zelfzuchtig dan hun imposantere seksegenoten, alsof het stemgedrag een weerspiegeling is van het brute contact in de prehistorie.

Genen en hormonen bepalen politieke voorkeur
De studie is de zoveelste in een steeds langer wordende rij van analyses die een link zoeken tussen genen en hormonen enerzijds en politieke voorkeuren anderzijds. Want het is volgens die onderzoekers duidelijk dat sociale factoren, zoals het welzijn van ouders en kinderen, zelden doorwegen in het bepalen van iemands politieke overtuiging.

Maar zelfs het vakblad Nature wijst erop dat de resultaten van veel studies nog altijd niet bevestigd zijn. Bovendien worden ze vaak gepubliceerd in psychologische, sociologische of politieke tijdschriften, die niet altijd dezelfde standaarden hanteren als exact-wetenschappelijke vakbladen. Toch illustreert de verruiging van de politieke zeden – ook een universeel gegeven – dat tegenwoordig meer wordt gemikt op de primaire reacties van de kiezer dan op goede bedoelingen en nobele voornemens. Iemands politieke overtuiging veranderen blijft moeilijk, wat eveneens zou aantonen hoe sterk die in iemands karakter geworteld zit. (DD)