Bepaalt de structuur van een molecule de specifieke geur ervan?

© iStock
Dirk Draulans
Dirk Draulans Bioloog en redacteur bij Knack.

Kun je voorspellen hoe een molecule zal ruiken? In een internationale ‘competitie’ ondernamen wetenschappers een poging.

De meest voor de hand liggende vragen krijgen niet altijd vlot een antwoord. Zo raken wetenschappers er maar niet achter hoe een molecule zal ruiken. Soms leveren twee bijna identieke moleculen een totaal verschillende geurervaring op, terwijl verschillende moleculen dan weer identieke geuren kunnen uitlokken. Het zou gemakkelijk zijn als je aan de hand van de structuur van een molecule zou kunnen voorspellen welke geurervaring ze zal losmaken.

Een studie in Science, waaraan werd meegewerkt door Celine Vens van de eenheid Maatschappelijke Gezondheidszorg en Eerstelijnszorg van de Kulak, heeft die uitdaging op een originele manier aangepakt. Ze lanceerde een soort competitie tussen tweeëntwintig teams uit de hele wereld. Die kregen toegang tot een gegevensbank met informatie over een massa geurproeven enerzijds en de fysische en chemische eigenschappen van een heleboel moleculen anderzijds.

Daaruit werden zelflerende algoritmes gepuurd: wiskundige formules die zichzelf in de loop van een leerproces konden bijsturen. Daarmee konden de geurige eigenschappen van een molecule deels worden voorspeld op basis van haar structuur. Zoals te verwachten was, bleek er weinig lijn in de resultaten te zitten: de geurperceptie hangt van veel factoren af. Maar de voorspellende kracht van de beste algoritmen was verbazend groot.

Van geur naar ons reukorgaan: microbiologe Sarah Lebeer van de UAntwerpen en haar collega’s onderzochten de bacteriën in de neus van honderd volwassenen. Naar analogie van onze bloedgroepen en onze specifieke groepen van darmbacteriën ontdekten ze een soort van ‘bacteriegroepen’ in onze neus. Op basis van het dominante bacteriegeslacht in de stalen onderscheidden ze vijf verschillende types. Hun inzichten moeten op termijn de strijd tegen luchtweginfecties vooruithelpen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content