Rachel Dolezal, 37, is hoofd van een organisatie voor kleurlingen, geeft les in Afrikaanse studies en toont op haar Facebookpagina een zwarte vader. Nu hebben haar ouders meegedeeld dat ze helemaal geen zwarte voorouders heeft.
Het gebeurde in de Amerikaanse stad Spokane, in de staat Washington, waar Rachel Dolezal de feitelijke woordvoerder is van de zwarte gemeenschap. Ze wordt als dusdanig geïnterviewd, onder meer op Al Jazeera waar ze commentaar gaf op het politiegeweld in Baltimore. Dolezal was hoofd van de afdeling in Spokane van de NAACP, de grote rechtenvereniging voor zwarte Amerikanen. Ze heeft er ook deeltijdse baan aan de universiteit waar ze Afrikaanse studies doceert. En ze is voorzitter van de ombudscommissie van Spokane. Toen ze voor die laatste functie solliciteerde, noemde ze zich in haar applicatieformulier zwart, met ook witte en indiaanse voorouders.
Haatmisdrijven
De lokale media begonnen haar met argwaan te bejegenen nadat ze in februari en maart veelvuldig melding maakte van haatmisdrijven waarvan ze het slachtoffer was. Ze zou in de naburige staat Idaho tot acht keer toe lastig gevallen zijn. Een onderzoek van een tv-station in Spokane leverde slechts drie klachten op, die alle zonder gevolg waren geklasseerd.
Heel recent meldde ze dat ze ook in Spokane haatbrieven had ontvangen.
De politie heeft een onderzoek naar de haatmail geopend.
Everything you need to know about the ’transracial’ NAACP activist http://t.co/N3PNbsXDfW
— TIME.com (@TIME) June 12, 2015
Nu hebben haar ouders, die in de staat Montana wonen, misschien in het kader van dat onderzoek, misschien in het kader van een betwiste adoptie, misschien om andere redenen, laten weten dat Dolezal op inderdaad verre indiaanse voorouders na alleen maar witte antecedenten heeft. Haar voorouders zijn onder meer afkomstig uit Zweden, Tsjechië en Duitsland. Zo staat het op haar geboortecertificaat en zo is het ook, zeggen ze. Ze heeft wel een zwarte broer, maar die is geadopteerd. De ouders hebben jeugdfoto’s getoond aan onder meer CNN.
Haar vader suggereert dat ze een universiteitsbeurs verkreeg door te pretenderen zwart te zijn, en dat ze zich sindsdien met ‘de zwarte zaak’ identificeert.
Exploitatie
Dolezal wil haar 21-jarige zwarte broer adopteren, en daarover zou een dispuut binnen de familie zijn ontstaan. Er is al lang geen goede verhouding tussen ouders en dochter.
Dolezal werd door een lokaal tv-station over de zaak aangepakt, en onder meer gevraagd naar de zwarte man die ze op Facebook haar vader noemt. Ze weigerde op de vraag in te gaan. Ze heeft wel enige uitleg gegeven aan Sky News. “Het kan me geen halve moer schelen wat jullie denken”. Ze vindt het belangrijker, zei ze, de “zwarte gemeenschap” een verduidelijking te geven liever dan het uit te leggen aan “een gemeenschap die, eerlijk gezegd, de definities van ras en ethniciteit niet snapt”.
Ze beschouwt zichzelf als zwart en verwerpt de term “Afrikaans-Amerikaans”.
Boom #RachelDolezal pic.twitter.com/OpoEVjDgtn
— Sam (@samwhiteout) June 12, 2015
De zaak krijgt grote ruchtbaarheid in de VS, en leidt tot tienduizenden commentaren op sociale media. Doet het er iets toe wat ze zich noemt of wat ze genetisch is? Sommigen leggen het verband met Caitlin Jenner, de gewezen tienkamper die van geslacht verandert. Maar kun je van ethniciteit veranderen zoals van geslacht? Bestaat er zoiets als transracialiteit?
Vele zwarte commentatoren vinden dat Dolezal een bijzonder laakbare vorm van exploitatie van zwarten beoefent – dat ze zwart is met een nooduitgang. De NAACP ondersteunt haar tot dusver. De vereniging stelt geen etnische vereisten aan haar leden.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier