Piet Swimberghe

‘Zijn de Chinezen straks tuk op Oude Meesters?’

Gaan we naar een fundamentele omwenteling van de kunstmarkt, nu de grootste privécollectie van Hollandse Meesters naar China verhuist?, vraagt kunstkenner Piet Swimberghe zich af.

Twee feiten trekken onze aandacht. Vooreerst sloot de internationaal opererende kunsthandelaar Johnny van Haeften zonet zijn galerie in Londen. Hij is dé man van de Old Masters die trouwens ook in ons land behoorlijk actief was. Daarnaast is er het feit dat de belangrijkste collectie van Hollandse meesters, de collectie van de Amerikaanse zakenman Thomas Kaplan en zijn echtgenote Daphne Recanati Kaplan, op wereldreis gaat. In dertig jaar tijd verzamelden ze het kruim van de zeventiende-eeuwse schilderkunst en bezitten naast werken van Vermeer en Fabritius niet minder dan 13 werken van Rembrandt van wie er maar weinig werken in privébezit zijn.

Hun verzameling wordt van 22 februari tot 15 mei in het Louvre in Parijs getoond, vertrekt daarna naar de musea Shanghai en Beijing om vervolgens nog even te stoppen in het Louvre van Abu Dhabi. Kaplan verklaart in een gesprek met The Art Newspaper dat hij wil dat de hele wereld van zijn verzameling kan genieten. We vernamen ook dat Johnny van Haeften die nu meer achter de schermen wil handelen, de rondreis zou begeleiden. Wat er op neerkomt dat ze naar alle waarschijnlijkheid de interesse voor de Oude Meesters in het Oosten willen wekken. De kans bestaat dat dit lukt en dat de oosterlingen de markt van de Oude Meesters nieuw leven in zullen blazen.

Goedkoper dan Warhol

Want deze Oude Meesters kregen het de laatste jaren vrij hard te verduren. We maken immers een smaakrevolutie mee waardoor de grote aandacht voor moderne en hedendaagse meesters ten koste gaat van de belangstelling voor de Oude Meesters (schrijven we nog respectvol met hoofdletters). Zoals Thomas Kaplan fijntjes opmerkt in het gesprek met de The Art Newspaper “… If people are willing to sell me Rembrandt for less than the price of Warhol, I was thrilled to be able to collect what we loved.” Hij heeft een punt, want de prijsevolutie is misschien wel te gek voor woorden. Voor de prijs van een Tuymans of Borremans koop je de grootste namen uit het verleden, die rotsen in de branding zijn met een onuitwisbare culturele waarde. Meer zelfs, nogal wat hedendaagse namen blijken net zo duur als de tenoren van de moderne kunst, als bijvoorbeeld Balthus of Magritte. Thomas Kaplan is niet de enige die zich afvraagt of dit wel klopt. Ondertussen blijft hij verzamelen en merken we, samen met The Art Newspaper een stille revival op van het oude genre.

AD top 100

'Lot en zijn dochters' van Rubens, in 2016 verkocht bij Christie's voor 58 miljoen dollar.
‘Lot en zijn dochters’ van Rubens, in 2016 verkocht bij Christie’s voor 58 miljoen dollar.

Blader bijvoorbeeld ook eens door de tophonderd van de decorateurs die jaarlijks wordt opgemaakt door het Amerikaanse blad Architectural Digest, waar je toch een zekere comeback van de antieke kunst ziet in de interieurs van wie goed in de slappe was zitten. The Art Newspaper merkt ook op dat er zich in Londen nu ook heel wat nieuwe en jonge dealers wagen in het segment van de Oude Meesters. Bovendien krijgen veel Oude meesters expo’s, van Rembrandt en Caravaggio tot Vermeer, Michelangelo en Rubens. Dus is er best wat aan de hand, de belangstelling groeit met de dag.

Authenticiteit

We merken in de marge ook op dat de nieuwe belangstelling voor Oude Meesters wel eens uit de hoek zou kunnen komen van de collectioneurs zelf die gaan twijfelen aan de over het paard getilde prijzen voor werk uit de 20ste en 21ste eeuw. Ook al omdat het vermoeden groeit dat er meer vervalsingen op de markt zijn dan men tot hiertoe aannam. Goed gerepertorieerde Oude Meesters met een perfect pedigree bieden daarentegen een onfeilbare authenticiteit. In tegenstelling tot de vooroorlogse periode, toen de Oude Meesters de hoogste toppen scheerden en bijzonder prijzig waren, stonden toen de materiële, noch de kunsthistorische kennis op het peil van tegenwoordig, waardoor nogal wat vervalsingen door de mazen van het net gleden. Dat is nu minder het geval. Je merkt ook dat dit argument aan waarde toeneemt bij het doorbladeren van de verkoopscatalogi, waar deze werken samen met allerlei wetenschappelijke verslagen worden aangeboden, precies om alle twijfel weg te nemen.

We zijn dus benieuwd wat de toekomst brengt en volgen de kunstmarkt op de voet, zeker met de talrijke internationale veilingen en beurzen die elk voor jaar tot een feest maken.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content