Brazilië staat in de uitverkoop, stelt Luc Vankrunkelsven vast.
Luc Vankrunkelsven (norbertijn en Braziliëkenner bij wervel.be): Links Brazilië noemt de afzetting van Dilma Rousseff een coup en tegen die analyse valt weinig in te brengen. De president werd uit haar ambt gezet omdat ze haar begroting creatief had opgepoetst, niet omdat ze betrokken was in een corruptiezaak, zoals zoveel Braziliaanse politici. Dilma werd vervangen door de oude, rechtse elite die de progressieve hervormingen onder Lula da Silva, de voorganger van Dilma, nooit geaccepteerd heeft. Binnen de 24 uur na zijn aantreden schafte het nieuwe kabinet drie ministeries met een sociale functie af. Op onderwijs en gezondheidszorg wordt zwaar bezuinigd. Blairo Maggi, de grootste sojaboer ter wereld, werd de nieuwe minister van Landbouw. Het is allemaal nogal schaamteloos.
Rousseff noemt wat haar overkwam ‘de dood van de democratie in Brazilië’. Zware woorden, maar ze lijken op hun plaats?
Vankrunkelsven: Ik vind van wel. Corrupte politici die zich opgejaagd voelden, schoven Dilma aan de kant en maken nu de dienst uit in de nieuwe regering. Dilma heeft nooit de harten van het volk veroverd, zoals de charismatische Lula dat wel deed. In 2018 trekken de Brazilianen naar de stembus en wordt Lula wellicht opnieuw president. Zijn tegenstanders maken gebruik van deze overgangsperiode om alles te gelde te maken: de staatsbanken, de havens, de luchthavens staan in de uitverkoop. Tegelijkertijd proberen ze Lula in de gevangenis te gooien, voorlopig zonder succes.
De Arbeiderspartij van Lula en Dilma heeft zeker boter op het hoofd. In Brazilië wordt er bij openbare werken van oudsher veel smeergeld uitgedeeld. Lula en Dilma gingen zelf niet in de fout, maar niet iedereen binnen hun partij kon de verleiding weerstaan.
Hebben de Brazilianen nog enig geloof in hun politiek bestel?
Vankrunkelsven: Nee, en wie zou het hen kwalijk nemen? Nu zijn Brazilianen over het algemeen slecht geïnformeerd over de staat van hun land. De media brengen vooral entertainment. Misstanden – politieke of andere – blijven vaak onder de radar. De Braziliaanse rechters zijn trouwens al even corrupt als de politici.
Dit hadden gloriejaren moeten zijn voor Brazilië, met de Wereldbeker voetbal en de Olympische Spelen.
Vankrunkelsven: In Brazilië bestond er veel discussie of het organiseren van grote sporttoernooien de verstandigste inzet van middelen was. De Brazilianen zijn voetbalgek, dus voor het WK hadden ze nog begrip. Dat gold niet voor de Olympische Spelen, een evenement dat sowieso alleen in Rio leefde. De timing hielp niet. Brazilië leeft van de export van grondstoffen. De economische crisis bereikte het land relatief laat, maar ze slaat nu in alle hevigheid toe.
Tekst JEF VAN BAELEN
‘Ze proberen Lula in de gevangenis te gooien, voorlopig zonder succes.’
