‘Wie hoopt dat we met de tandem Macron-Merkel een swingend Europa krijgen, kan bedrogen uitkomen’

© BelgaImage
Ewald Pironet

Welke gevolgen zal de Duitse verkiezingsuitslag hebben voor Europa en voor de Belgische economie?

Oud-gouverneur van de Nationale Bank Fons Verplaetse omschreef België ooit als de zeventiende deelstaat van Duitsland: onze economische ontwikkeling wordt in grote mate bepaald door de internationale conjunctuur en door die van onze grote oosterbuur. Duitsland is niet alleen voor ons land maar voor heel Europa van cruciaal belang, want het levert bijna 30 procent van de economische activiteit in de eurozone. Sputtert de Duitse motor, dan sputtert Europa en zeker ook België.

Wie hoopt dat we met de tandem Macron-Merkel een swingend Europa krijgen, kan bedrogen uitkomen

Merkel wint Duitse verkiezingen’, twitterde CD&V-voorzitter Wouter Beke zondag al snel na het sluiten van de stembureaus. Haar partij blijft inderdaad de grootste, maar toch was de tweet van de Duitse krant Die Zeit accurater: ‘Was für ein Desaster für Merkel und die CDU’. De partij van de bondskanselier kwam uit op 33 procent en verloor dus 8,5 procentpunt of 20 procent van de stemmen en dat is rampzalig. Haar coalitiepartner SPD leed, zoals haast alle socialistische partijen tegenwoordig in Europa, een zware nederlaag en zakte naar 20 procent – nog altijd het dubbele van wat de SP.A hier bij ons in de peilingen haalt. Grote winnaar was de extreemrechtse AfD met bijna 13 procent. Wie na de verkiezingsnederlagen van Geert Wilders in Nederland en Marine Le Pen in Frankijk dacht dat het rechtspopulisme op zijn retour was, heeft zich vergist.

De regeringsvorming in Duitsland belooft moeilijk te worden. De socialisten willen herbronnen in de oppositie. Dan kan Merkel alleen nog maar een mathematische meerderheid vormen met de liberale FDP (11 procent) en de groenen (9 procent). Zo’n ‘Jamaica-coalitie’ op de been brengen wordt niet eenvoudig, want in de campagne stonden de liberalen en de groenen vaak diametraal tegenover elkaar. Bovendien wordt de regeringsvorming doorkruist door verkiezingen in Nedersaksen op 15 oktober. Voor het einde van het jaar hoeven we dus geen nieuwe Duitse regering te verwachten.

Duitsland mag dan een sterke economische groei kennen, met gezonde overheidsfinanciën en een uiterst lage werkloosheidsgraad van 4 procent, toch kent het Wirtschaftswunder schaduwzijden. Zo groeide onder het bewind van Merkel de kloof tussen arm en rijk. Het percentage gepensioneerden onder de armoedegrens is sinds 2005 van 10 naar 15 procent gestegen. Naast de vluchtelingenproblematiek speelde ook dat zeker een rol in het succes van de rechtspopulistische AfD.

De volgende Duitse regering moet dus het armoederisico terugdringen en de herverdeling stimuleren. Met de liberalen in de regering is de kans groot dat de belastingen verlaagd zullen worden, zeker voor de lage inkomens. Daarnaast zal de nieuwe regering extra geld moeten uittrekken voor infrastructuurwerken, want de wegen in Duitsland zijn zo mogelijk nog slechter dan bij ons. Ook op het vlak van digitalisering loopt Duitsland jaren achter. Economen rekenen erop dat de Duitse economie de volgende jaren gestimuleerd zal worden door de regering.

Als ‘zeventiende deelstaat’ kan België er zijn voordeel mee doen als de nieuwe regering in Berlijn meer investeert in eigen land

‘Voor de binnenlandse economie is een coalitie met de liberalen het best, voor Europa is een coalitie met de socialisten het best’, verklaarde voor de verkiezingen Carsten Brzeski, hoofdeconoom van ING Duitsland. De Duitse liberalen willen niet weten van steun aan Europese probleemlanden, het liefst van al zouden ze Griekenland uit de eurozone stoten. Ze hebben zich tot nu toe ook heftig verzet tegen de pro-Europese hervorming die de Franse president Emmanuel Macron in gedachten heeft. Wie hoopt dat we met de tandem Macron-Merkel een daadkrachtig en swingend Europa krijgen, zou dus wel eens bedrogen uit kunnen komen.

Als ‘zeventiende deelstaat’ kan België er zijn voordeel mee doen als de nieuwe regering in Berlijn meer investeert in eigen land en zo de Duitse economie aanvuurt. Maar voor de Europese economie, waar wij deel van uitmaken, ziet het er minder goed uit. Er is het groeiende populisme in Duitsland. De regeringsvorming tussen de christendemocraten, liberalen en groenen belooft moeilijk te worden. Wellicht krijgen we vervolgens een minder stabiele Duitse regering dan de voorbije twaalf jaar. En onzekerheid is in de economische wereld nooit goed.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content