Wat u moet weten over Super Tuesday bij de Republikeinen

De koplopers na het CNN-debat: Donald Trump, Marco Rubio en Ted Cruz © REUTERS
Rudi Rotthier

Vannacht houden de Republikeinen in 11 staten hun presidentiële voorverkiezing. Tot dusver werden 5 procent van de afgevaardigden gekozen. Daar komen er vannacht maar liefst 25 procent bij.

Wat is Super Tuesday en wat is in het geding?

De Amerikaanse presidentsverkiezingen volgen een zekere logica. Ze beginnen in kleine staten, waar de kandidaten uitvoerige campagnes kunnen opzetten. Dat is het voorspel.

Vannacht volgt de grootste brok van de voorverkiezingen, Super Tuesday. Er wordt bij de Republikeinen in 11 staten gekozen. De grootste staat waar op Super Tuesday wordt gekozen is Texas met 155 afgevaardigden.

De andere staten zijn: Alabama (50 afgevaardigden), Alaska (28), Arkansas (40), Georgia (76), Massachusetts (42), Minnesota (38), Oklahoma (43), Tennessee (58), Vermont (16), Virginia (49). Dat zijn in totaal 595 afgevaardigden, bijna een kwart van het totaal, bijna de helft van wat nodig om de meerderheid te halen.

Super Tuesday legt de verkiezingen doorgaans in een plooi. Noordelijke Amerikanen klagen nog weleens omdat het zuiden het overwicht heeft in Super Tuesday, wat in het geval van de Republikeinen zeggen dat evangelische christenen en sociaal conservatieven domineren.

Ter herinnering: tot dusver heeft Donald Trump in vier staten 82 afgevaardigden vergaard, tegen 17 voor Ted Cruz, 16 voor Marco Rubio, 6 voor John Kasich en 4 voor Ben Carson.

1.237 afgevaardigden geeft een meerderheid.

Tegen eind maart zal ruim de helft van de kiesvertegenwoordigers zijn aangeduid.

Hoe staan de kandidaten ervoor?

Dat is een goede maar moeilijk te beantwoorden vraag. In vele van de staten zijn geen betrouwbare recente peilingen voorhanden. In vele staten is bijna geen campagne gevoerd, in Minnesota bijvoorbeeld heeft Trump nauwelijks een organisatie.

De voorbije week stond in het teken van scheldpartijen tussen Marco Rubio en Donald Trump. Ze kregen allebei bergen publiciteit, maar wie wint bij scheldpartijen?

De peilingen per staat die er wel zijn (soms oud) tonen dat Trump in minstens 10 van de 11 staten “competitief is”, meedoet voor de overwinning, of zelfs de favoriet is. De enige uitzondering is Texas. In zijn thuisstaat leidt senator Ted Cruz in alle peilingen. Trump komt in alle peilingen op de tweede plaats. De marge tussen deze twee bedraagt, al naargelang de poll, tussen 1 procent en bijna 20 procent.

Trump staat er wellicht heel goed voor, misschien zelfs schitterend, maar dit is een getrapt proportionele verkiezing, dus de anderen zullen ook een deel van de afgevaardigden binnenhalen. En zelfs als Trump uitdrukkelijk wint, wordt het allicht nog geen KO overwinning.

Ted Cruz zat de voorbije weken eerder in een negatieve curve. Na zijn overwinning in de allereerste staat, Iowa, vielen zijn resultaten wat tegen, vooral bij zijn grootste doelgroep, de evangelische christenen. Hij hoopt dat hij met een overwinning in Texas tweede kan blijven inzake afgevaardigden. Hij heeft uitvoerig campagne gevoerd in de zuidelijke staten, en staat volgens één peiling ook aan de leiding in Arkansas, zij het met nipte voorsprong op Trump.

Voor Rubio, die nog in geen enkele staat heeft gewonnen, is het best mogelijk dat hij ook in Super Tuesday geen staat wint (zijn campagne zegt dat hij onder meer een goede kans maakt in Minnesotaen Oklahoma). Hij wil na Super Tuesday meer vertegenwoordigers hebben dan Cruz. Allebei hopen ze dat Trump niet te veel voorsprong neemt. Wat ook zijn resultaat, Rubio gaat bijna zeker door tot 15 maart wanneer er in zijn thuisstaat Florida wordt gestemd. l.

Ben Carson en John Kasich moeten niet op veel vertegenwoordigers rekenen tijdens Super Tuesday. Kasich, die vindt dat hij uiteindelijk meer vertegenwoordigers kan vergaren dan Rubio, mikt op de periode na Super Tuesday, met onder meer de verkiezing in zijn eigen staat, Ohio, op 15 maart.

Velen denken dat het Trump misschien goed uitkomt als Cruz wint in Texas. Als Cruz verliest in zijn eigen staat, heeft hij nog weinig perspectief en zou hij weleens de handdoek in de ring kunnen gooien. Maar als hij wel wint, gaat hij zeker door, en blijft het veld ruimer, verdeelder. Als Trump vannacht wint, en zowel Cruz als Rubio doorgaan, is het bijna uitgesloten dat iemand anders dan Trump een meerderheid aan vertegenwoordigers haalt. Het is dan nog wel mogelijk dat ook Trump geen meerderheid haalt.

Wie heeft nog geld?

Volgens de recentste cijfers van het Center for Public Integrity is Cruz de Republikeinse kandidaat met het meeste geld: hij heeft 13,6 miljoen dollar in zijn eigen campagnekas en 25,9 miljoen dollar via zijn SuperPAC. Bij Marco Rubio is dat minder dan de helft: 5 miljoen in de eigen kas, en 5,6 miljoen in zijn SuperPAC, (de cijfers dateren van 21 februari, na het debat van vorige week zouden enkele grote geldschieters Rubio’s SuperPAC hebben aangevet).

Ben Carson heeft 4,15 miljoen in zijn eigen kieskas, en 680.000 dollar in zijn SuperPAC. Hij geeft op dit ogenblik weinig uit, dus hij kan een tijd doorgaan, al verwachten sommigen dat hij vnnacht zijn campagne beëindigt.

John Kasich heeft 1,48 miljoen in zijn kas, en 2,35 miljoen in zijn SuperPAC. Hij leeft al een tijd met de bodem van zijn geldbuidel in zicht, maar hij kan het volgens zijn campagne minstens volhouden tot 15 maart.

Donald Trump heeft 1,5 miljoen in zijn kas en 148.000 dollar van buitenstaanders, maar dat eerste bedrag is betekenisloos. Trump pompt om de zoveel tijd nieuw geld in zijn campagne, al heeft hij tot dusver met 25,5 miljoen dollar veel minder uitgegeven dan zijn resterende rivalen.

Hoe wordt gekozen?

Op Super Tuesday heeft elke staat in meer of mindere mate een proportioneel en in meer of mindere mate een ingewikkeld systeem. Texas is bijvoorbeeld proportioneel en ingewikkeld met een dubbele drempel.

Van de 155 vertegenwoordigers worden er 47 staatsgewijs verdeeld en 108 per districit (3 per district).

De bovendrempel is in beide gevallen 50 procent. De kandidaat die meer dan 50 procent van de stemmen wint, haalt alle 47 staatsvertegenwoordigers binnen, of per district, alledrie de vertegenwoordigers. Voor de staatsvertegenwoordigers: 20 procent is de benedengrens. Wie minder haalt krijgt geen van die 47 vertegenwoordigers. Dat betekent allicht dat deze 47 verdeeld worden tussen Cruz en Trump. Per district is het eenvoudiger: tenzij iemand 50 procent haalt in het district, krijgt wie als eerste eindigt 2 vertegenwoordigers en de tweede 1. Zoals het er in de peilingen naar uitziet, zou het kunnen dat alleen Cruz en Trump in Texas vertegenwoordigers binnenhalen.

In Georgia geldt een gelijkaardige 50 en 20 procentregel en een gelijkaardige regeling per districti Volgens peilingen ligt Trump er fors aan de leiding, en balanceren Rubio en Cruz allebei net boven of net onder 20 procent. Als ze er allebei onder zitten, wint Trump alle 34 staatsvertegenwoordigers en het merendeel van de 42 districtsvertegenwoordigers.

Interessante staten om te volgen worden Minnesota en Oklahoma, waar de drie, Trump, Cruz en Rubio, ongeveer gelijk peilden.

Een prognose

The Washington Post heeft onder heel veel voorbehoud een prognose gemaakt. Ze kent van de 595 afgevaardigden 319 toe aan Trump, 185 aan Cruz, 52 aan Rubio en telkens 9 aan Kasich en Carson.

Partner Content