Wat na IS in het Midden-Oosten?

Strijders met vlag van IS © Reuters

‘Hoewel IS nog steeds dood en vernieling zaait, moeten we ook al durven nadenken over de toekomst in de regio’, aldus de denktank Institute for Global Engagement.

‘De Islamitische Staat (IS) valt te vergelijken met een globale kanker, die zich sneller verspreidt dan dat ze te controleren valt’, schrijft Chris Seiple (hoofd van de denktank Institute for Global Engagement) die de afgelopen maanden Irak bezocht. Toch vindt hij dat er reeds nagedacht moet worden over een toekomstperspectief. ‘In welke richting zal de regio evolueren eens IS is verslagen’, vraagt hij zich af. Komt er dan stabiliteit of zal chaos en nog meer geweld domineren? Seiple somt alvast vier punten op waar lokale (en internationale) machthebbers rekening mee moeten houden.

1. Lokale steun

De coalitie die uiteindelijk de doodsteek kan geven aan IS, moet een breed draagvlak hebben onder de lokale bevolking. ‘Anders kan een toekomstige samenleving nooit slagen. Daarom is het belangrijk dat niet enkel een internationaal leger bommen dropt op stellingen van IS. Ook moslims uit de regio moeten hun steun bekend maken.’

2.Koerden

Wat na IS in het Midden-Oosten?
© reuters

In het broeiende wespennest in Irak en Syrië worden de Koerden wel eens over het hoofd gezien. ‘En dat is een spijtige zaak, want het Koerdische model kan een antwoord bieden op de impasse in het Midden-Oosten‘, aldus Salih Muslim covoorzitter van PYD (Koerdische politieke partij in Syrië). ‘De Koerden hebben er al zoveel bereikt. Zo hebben ze er een nieuw politiek systeem op poten gezien, economische structuren uitgebouwd en zelfs een nieuwe grondwet ontworpen’, meldde journalist Toon Lambrechts eerder.

3. Economisch herstel

Hoewel het bnp in ‘Irak en Syrië nog hoger is dan je zou denken’, is het merendeel van de Syrische steden volledig verwoest waardoor de lokale economie op apegapen ligt. ‘Een Marshall Plan zal nodig zijn om de regio er weer bovenop te helpen’, stelt Seiple. Want verschillende onderzoeken hebben reeds getoond dat mensen (en voornamelijk jongeren) die geen per perspectief hebben wat een job betreft, zich sneller aansluiten bij radicale groeperingen.

Seiple benadrukt dat dit een gedeelde verantwoordelijkheid is. ‘Niet alleen sterke en machtige economieën zoals de VS zullen hieraan moeten bijdragen. De ganse internationale gemeenschap heeft hierin een rol te spelen.’

4. Etnische groepen en minderheden

IS is er in geslaagd om de eeuwenoude verschillen tussen etnische groepen in het Midden-Oosten sterker in de verf te zetten. ‘Vertrouwen zal hersteld moeten worden. Belangrijk hierbij is dat niet één groep het machtsmonopolie in handen heeft.’

IS is deels een product van de chaos die ontstond na de Amerikaanse invasie van Irak

Volgens de denktank is het essentieel dat (christelijke) minderheden niet constant moeten leven in angst. Onlangs nog maakte IS in een videoboodschap bekend welke rol is weggelegd voor joden of christenen in het kalifaat. ‘Voor christenen en joden zullen er twee opties zijn: zich bekeren, of jezyah (de religieuze belasting) betalen en leven als tweederangsburgers.’ Over de gewelddadige behandeling van onder meer yezidi’s werd niet gecommuniceerd.

‘De gruwel die etnische minderheden moeten ondergaan in het door IS-geteisterde gebied tart elke verbeelding’, schreven verschillende politici, journalisten en academici in een open brief afgelopen jaar.

Lambrechts hamert op de verantwoordelijkheid van het Westen. ‘IS is deels een product van de chaos die ontstond na de Amerikaanse invasie van Irak. Bovendien is een grote groep IS-strijders afkomstig uit Europa, deels geradicaliseerd uit teleurstelling met hun plek in onze samenleving.’ (AVE)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content