Wat is er aan de hand in Marokko?

Een protestactie in Al-Hoceima, Marokko, 18 mei 2017. © REUTERS

Al maandenlang gaan demonstranten de straat op in Marokko. Vandaag werd de leider van de beweging gearresteerd. ‘Dit kan leiden tot een explosie.’

Op maandag werd in Marokko Nasser Zefzafi gearresteerd. De Marokkaanse autoriteiten zaten al een tijdje achter deze leidersfiguur van protestacties die al meer dan een half jaar duren. Vooral in de Rif, in het noorden van het land, is het onrustig.

We vroegen meer informatie aan Koert Debeuf. Hij is directeur van het Tahrir Institute for Middle East Policy Europe en was getuige van de Arabische Lente in Egypte in 2011.

Wat is er aan de hand in Marokko?

KOERT DEBEUF: Eigenlijk is er al maanden protest gaande in het land. De aanleiding hiervoor was een geval van corruptie met de dood tot gevolg. Enkele politiemannen wilden twee zwaardvissen van een visser in beslag nemen in oktober. Toen die weigerde, gooiden de agenten de vissen in een vuilniswagen. Daarop sprong de visser ook de vuilniswagen in. De politiemannen activeerden de machine, waarop de visser stierf.

Daarna volgden protesten die heel snel zijn uitgebreid doorheen het land. Op sommige plekken zijn die acties uitgedoofd. Maar in het noorden, in het Rifgebied, zijn ze blijven duren. Dit weekend zijn de protesten opnieuw uitgespreid over heel het land.

Je voelt dat de situatie aan het overkoken is.

Koert Debeuf

Zijn we getuige van een nieuwe Arabische Lente?

DEBEUF: Je voelt dat de situatie aan het overkoken is. De vergelijking met de Arabische Lente is dus snel gemaakt. Het grote verschil met de Lente is dat deze opstand een leider heeft. Vandaag werd die leider, Nasser Zefzafi, gearresteerd. Dat is hoegenaamd geen slimme zet van de regering.

Dat leiderschap is een voordeel voor de demonstranten. Zefzazi treedt echt op als hun woordvoerder. Hoe minder leiderschap in een revolte, hoe groter de chaos achteraf. Dat is een les die we leerden tijdens de Arabische Lente.

Net als bij de opstand in Egypte van 2011 gaat het nu ook over kansen, over corruptie en brutale politiemachten. We hebben het einde nog niet gezien van deze acties. Het is ook niet toevallig het Rifgebied waar er verhoogde activiteit plaatsvindt. Men komt op straat tegen de achterstelling van de regio, tegen corruptie. De mensen willen rechten en werk, maar de regering trekt zich er niets van aan. Zowel arme als minder arme burgers zijn boos.

Hoe reageren de regering en koning Mohammed VI?

DEBEUF: De koning en de regering willen niet eens luisteren naar de grieven. Hun aanpak van deze acties bewijst andermaal dat Marokko helemaal geen democratie is.

Met een leidersfiguur als Zefzafi kan onderhandeld worden. Hij kan vragen beantwoorden en voor een groep spreken. Maar als de Marokkaanse regering dit weigert te doen, is het hek van de dam. Wat ze nu doen is onverstandig.

De koning heeft een hele rist hervormingen beloofd na de protesten in 2011. Maar er is niets veranderd, nagenoeg alle veranderingen zijn terug ingetrokken. De enige grote wijziging is dat de Moslimbroederpartij is opgenomen in de regering. Maar dat is een politiek-strategische zet die enkel de Moslimbroeders zelf kalm zal houden. Wat met de rest van de bevolking?

In buurland Tunesië sluimert er trouwens ook nog altijd onbehagen. De economie draait slecht en de politieke elites zijn er grotendeels onveranderd gebleven. Het leger is er onlangs nog ingezet om belangrijke plekken te bewaken. Ik sluit niet uit dat Marokko hier een voorbeeld aan zal nemen.

Mijn u003cemu003egut feelingu003c/emu003e zegt me dat er iets serieus aan het bewegen is.

Koert Debeuf

Wat is de rol van de media?

DEBEUF: Zowel in de steden als in de dunbevolkte gebieden protesteert men. Het probleem is dat je er niets over kan lezen. De Marokkaanse kranten schrijven er niet over, en de buitenlandse media weten niets. Je voelt dat er nu meer nieuws begint door te sijpelen. Elk stukje nieuwe informatie kan leiden tot een explosie.

Dit wordt trouwens massaal gevolgd door Belgen van Marokkaanse afkomst, die grotendeels afkomstig zijn uit het Rifgebied. Mijn gut feeling, na vijf jaar in de regio gewoond te hebben, zegt me dat er iets serieus aan het bewegen is.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content