Eerst Julian Assange en nu Edward Snowden: waarom werpt uitgerekend Ecuador zich op als de grote verdediger van de vrije meningsuiting?
De kleine Andesrepubliek Ecuador werpt zich steeds meer op als de garant van de vrije meningsuiting in de wereld. Julian Assange van de klokkenluiderswebsite Wikileaks verblijft sinds vorige zomer in de ambassade van Ecuador in Londen, waar hij asiel kreeg en wacht op een mogelijkheid om naar Zuid-Amerika te vliegen zonder dat de Verenigde Staten hem kunnen vatten.
Vorig weekend bleek dat ook Edward Snowden asiel vroeg in Ecuador. Snowden zat op dat moment nog weggedoken in Hongkong, nadat hij een storm had ontketend met de onthulling dat Amerikaanse inlichtingendiensten wereldwijd telefoon- en internetverkeer controleren. Dat is, volgens Snowden, een gevaar voor de democratie.
De VS zelf houden vol dat ze die informatie nodig hebben in hun strijd tegen het terrorisme en dat ze eigenlijk niets doen wat tegen de wet is. De geplande, spectaculaire vlucht van Snowden uit Hongkong, via Moskou en Havana naar Quito in Ecuador zorgde zelfs voor zoveel spanning tussen de grootmachten China, Rusland en Amerika dat het belang van de kleine klokkenluider er door ondergesneeuwd raakte. Ecuador antwoordde overigens voorzichtig op het verzoek van Snowden: het zou zijn vraag serieus onderzoeken.
Klein land, groot ego
Wat kan president Rafael Correa van Ecuador ertoe aanzetten om het machtige Amerika tegen het zere been te willen schoppen? Hij ligt er zeker niet van wakker dat een klokkenluider – wie het ook is – het gevaar loopt om naar de gevangenis te moeten. De vrijheid van meningsuiting in zijn eigen land stelt niet bijster veel voor. Correa houdt er niet van dat er kritisch over hem wordt bericht. Het parlement in Quito keurde twee weken geleden nog een nieuwe, strenge perswet goed.
Ecuador is dan wel een klein land, maar het ego van zijn president is groot. Een schot voor de boeg van Washington doet het in Zuid-Amerika altijd goed. Correa heeft de ambitie om de nieuwe leider te worden van het linkse kamp in Latijns Amerika, een rol die sinds het overlijden van Hugo Chavez vacant is. De vijftigjarige Ecuadoraan is op dat continent ook de enige linkse politicus die over voldoende charisma en retorisch talent beschikt om in de schoenen van de voormalige president van Venezuela te stappen.
Dat is allemaal niet zonder risico. Waarnemers in Latijns-Amerika vrezen dat de toorn van Washington voor Ecuador zowel politieke als economische gevolgen kan hebben. Zeker op economisch vlak kunnen die pijn doen. Het toeval wil dat het Amerikaanse parlement volgende maand moet beslissen over een verlenging van de verminderde douanerechten voor producten uit Ecuador. De VS zijn de belangrijkste handelspartner van de Andesstaat – 48 procent van de export van Ecuador gaat naar Noord-Amerika. De prijs kan hoog zijn voor de populaire winst die een opgestoken middelvinger in het gezicht van Washington kan opleveren. (HvH)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier