De politieke knoop in Washington wordt steeds groter. De Republikeinen willen nu niet alleen president Obama’s ziektewet kelderen, maar komen met een waslijst nieuwe eisen. Een schuldcrisis dreigt.
De Republikeinen in het Huis van Afgevaardigden (de Amerikaanse Kamer van Volksvertegenwoordigers) hebben bekendgemaakt dat ze de wettelijke limiet op de Amerikaanse staatschuld alleen willen verhogen als Barack Obama en de Democraten ingaan op een waslijst nieuwe eisen.
Daaronder: een jaar uitstel voor grote delen van Obamacare (de nieuwe ziektewet), de aanleg van een omstreden oliepijpleiding uit Canada, het afzwakken van een reeks milieuregels, het terugschroeven van de financiële consumentenbescherming en een belastinghervorming.
Krankzinnig
Obama laat weten dat hij daar niet op in wil gaan. Tijdens een striemende speech in Maryland beschuldigde hij de Republikeinen van chantage.
“Dit zou grappig zijn als het niet zo krankzinnig was”, zei hij. “De Tea Party-Republikeinen dreigen ermee om de overheid te sluiten of de hele economie tot stilstand te brengen door ervoor te zorgen dat Amerika voor de allereerste keer in de geschiedenis zijn rekeningen niet meer kan betalen, tenzij ik toestem om een wet te ontmantelen die miljoenen mensen zal helpen.”
Schuldplafond
De wettelijke bovengrens op de Amerikaanse staatsschuld bedraagt 17.600 miljard dollar (12.400 miljard euro). Dat bedrag zal naar verwachting midden-oktober bereikt worden. De VS is het enige land met zo’n ‘schuldplafond’.
Wordt dat schuldplafond niet verhoogd, dan kan de VS zijn schulden niet meer afbetalen. Dat is nooit voordien gebeurd en economen waarschuwen dat het ernstige gevolgen kan hebben voor de VS en de hele wereldeconomie.
Overheidsdiensten dicht
Tegelijkertijd tikt in Washington ook de klok naar een potentiële ‘goverment shutdown’. Komende maandag loopt de huidige begroting af. Als er dan, in afwachting van een nieuwe begroting, geen voorlopige werkingsmiddelen worden vrijgemaakt, moeten grote delen van de Amerikaanse federale overheid dicht. De Republikeinen willen daar alleen mee instemmen als de fondsen voor Obamacare worden afgesneden.
Aangenomen werd dat de nieuwe Republikeinse eisen over het schuldplafond in de plaats zouden komen van de eisen rond de begroting, om een government shutdown te vermijden. De Republikeinse voorzitter van het Huis van Afgevaardigden, John Boehner, liet echter weten dat zijn partij niet met de voorlopige middelen zal instemmen als daar niets tegenover staat. “Dat zie ik niet gebeuren”, zei hij.
Nieuwe recessie
Washington zit dus met een dubbele knoop. Een goverment shutdown zou voor heel wat ongemak zorgen voor de burgers en de economie geen goed doen, maar vooral het bereiken van het schuldplafond zou nare gevolgen hebben.
Om te beginnen, zou de Amerikaanse regering bij gebrek aan vers krediet gedwongen worden om in één klap honderden miljarden dollars te besparen. Tegelijkertijd zou de rente op Amerikaanse overheidsobligaties stijgen. Dat zou in de VS een nieuwe recessie veroorzaken.
Het hele financiële wereldsysteem zou gedestabiliseerd worden, omdat het vertrouwen in Amerikaanse staatobligaties – traditioneel een bijzonder veilige en populaire belegging op de internationale markten – een knauw zou krijgen. Ook de beurskoersen zouden een klap krijgen.
Diep water
Bij soortgelijke confrontaties de afgelopen jaren kwam er steeds te elfder ure een compromis uit de bus. Deze keer lijkt het water tussen beide partijen in Washington wel erg diep.
De Republikeinen, onder impuls van hun ultraconservatieve Tea Party-fratcie in het Huis, zien Obamacare als een verregaande aantasting van de vrijheid in het land. De democraten zien de Republikeinen als extremisten die zich weigeren neer te leggen bij die ziektewet, die al in 2010 goedgekeurd werd, en bij hun presidentiële verkiezingsnederlaag vorig jaar, toen de Republikeinse kandidaat Mitt Romney opkwam voor de afschaffing van Obamacare.
Tijdens zijn toespraak in Maryland herhaalde Obama dat hij weigert te onderhandelen over het schuldplafond. “Sorry, maar zo werkt dat niet”, reageerde John Boehner.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier