VS: nieuwe sekswetten aan universiteiten roepen vragen op

Rudi Rotthier

Toen Jerry Brown, de gouverneur van Californië, eerder deze week een wet ondertekende die staatssteun ontzegt aan universiteiten die geen seksreglementering opstellen en doordrukken, handelde hij in overeenstemming met een vraag van het Witte Huis en met de groeiende protesten tegen aanrandingen op de campussen. Maar hoe regel je seks bij wet?

De nieuwe wet kreeg de naam Yes means yes mee, ja betekent ja. De bedoeling is, volgens gouverneur Brown, om te tonen dat vrijwillige overeenstemming een relatie kenmerkt, eerder dan gebrek aan expliciet verzet. De wet moet, zeggen voorstanders, een soort Copernicaanse revolutie brengen in de manier waarop we seksuele relaties beschouwen. Het moet een wet worden van de toekomst.

Volgens die wet moet elke vorm van seksuele activiteit, bij elke stap, voorafgegaan worden door “een affirmatief, bewust en vrijwillig akkoord” vanwege de partners. Die toestemming kan verschillende vormen aannemen, een hoofdknik kan volstaan, zolang er maar geen misverstand over de boodschap kan bestaan. Voor wie van zoenen (daar is expliciete toestemming voor nodig) in bed wil belanden zijn er algauw 4 of 5 fases van expliciete en onmiskenbare instemming nodig. Wie onder invloed is van drank of drugs, kan nooit bij volle bewustzijn toestemming geven, dus alle seks met een dronken persoon wordt volgens de universiteitswet aanranding.

Hoe in de praktijk?

De universiteiten in Californië worden geacht op te treden tegen overtreders – ze van de universiteit te sturen en te laten vervolgen. Anders verliezen ze hun subsidies. Maar hoe gaat men inbreuken vaststellen voor iets wat zich doorgaans in de privésfeer afspeelt? En gaat men een jongen, zelf dronken, die in een situatie zonder dwang of geweld seks had met een dronken meisje, voor het leven labelen als ‘verkrachter’? En gaat men dat meisje dan ook vervolgen omdat ze seks had met een dronken jongen?

De wet is noodzakelijk om het bewustzijn van jonge mensen te veranderen, argumenteren voorstanders. Je moet niet te veel veronderstellen in seksuele relaties, het moet expliciet gezegd of aangeduid worden, en je moet niet vervolgen op basis van geweld en verzet daartegen, maar al op basis van niet gegeven toestemming.

De wet gaat ervan uit, zeggen tegenstanders dan weer, dat aanranding en verkrachting vaak het gevolg zijn van misverstanden, van slechte communicatie, eerder dan van opzet. Maar dat is niet bewezen.

De beste oplossing?

In het algemeen is in deze heel weinig bewezen. Men weet niet heel zeker dat er een toename is van het aantal verkrachtingen en aanrandingen aan universiteiten. Er wordt zeker meer over gesproken, maar het zou kunnen dat dit een teken is van grotere openheid.

Dat de situatie slecht is, staat evenwel volgens alle commentatoren buiten kijf. Sommigen spreken van een cultuur van verkrachting. De voorstanders van de wet lanceren het cijfer van 1 studente op 5 die het slachtoffer wordt van een seksueel misdrijf. President Obama riep begin dit jaar op tot ferme actie tegen seksueel geweld aan de unversiteiten.

Maar wat er werkt tegen seksueel geweld is niet wetenschappelijk onderzocht, zo schrijft The New York Times. Werkt de ja is ja aanpak tegen dit grote en heel reële probleem? Niemand die het weet.

In het verleden legde men de schuld van het seksueel geweld soms bij drugs en drank, en met name bij een ‘binge drinking’ cultuur – zuipen tot je neervalt.

Vele universiteiten legden, ook in de strijd tegen seksueel geweld, reglementen op die drankgebruik aan banden moesten leggen. Zelden echter worden studenten van de universiteit weggestuurd omwille van publieke dronkenschap, hoewel dat volgens die reglementen zou kunnen.

Nieuw puritanisme

De seksregels hebben iets puriteins, merken meerdere commentatoren op. Vroeger had je de conservatieven die het seksleven probeerden te beteugelen – doorgaans met weinig sukses. Nu krijg je in sommige reglementen een progressieve versie van die beteugeling. (ook buiten Californië voeren Noord-Amerikaanse universiteiten gelijkaardige, soms zelfs verdergaande regels in).

Zo noemt de Universiteit van Michigan, volgens een commentaarstuk in The Globe and Mail, dit als voorbeelden van seksueel geweld: “de seksualiteit van de partner bekritiseren”, “seks en affectie onthouden”, “seks hebben met andere mensen”. “In mijn tijd”, aldus de commentator, “noemde men dat gewoon in een slechte relatie zitten”. Nu is het potentieel strafbaar. Het is alsof men studenten via een wet op seksueel geweld ook wil behoeden voor slechte relaties.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content