In een beslissing met 7 stemmen voor en 1 tegen heeft het Amerikaans hooggerechtshof een man die bijna 30 jaar in de dodencel zat een nieuw proces gegeven. Het openbaar ministerie had op onrechtmatige wijze zwarte juryleden geweerd, vond het hof.
De zaak dateert van 1986 en speelde zich af in de plaats Rome, in de staat Georgia. De 18-jarige (zwarte) Timothy Tyrone Foster bekende dat hij een 79-jarige (witte) gepensioneerde onderwijzeres had vermoord.
Volgens de aanklacht had “Foster ingebroken in het huis” van het slachtoffer, had hij “haar kaak gebroken, haar gezicht met talkpoeder bedekt, haar seksueel gemolesteerd met een sausfles, en haar gewurgd, alvorens voorwerpen uit haar huis mee te nemen”.
De politie kwam bij Foster uit na een tip van diens vriendin. Foster bekende. Hij heeft een laag IQ en sommigen vermoedden dat hij niet alleen had gehandeld.
Foster werd een jaar later door een exclusief witte jury tot de dood veroordeeld. Het openbaar ministerie had de jury aangemaand een voorbeeld te stellen voor “the projects”, de achterstandsbuurten die vrijwel exclusief zwart zijn.
De advocaten van Foster zijn erin geslaagd de hand te leggen op de notities van dat openbaar ministerie, via de wet op openbaarheid. En uit die nota’s blijkt dat de juryselectie wel degelijk volgens huidskleur gebeurde. Bij 5 zwarte juryleden stond een B, hun naam was groen gearceerd en de aanduiding zwart was omcirkeld. De combinatie van B en groene arcering stond voor ‘definitief neen’. Ook één witte vrouw kreeg van de procureur een ‘definitief neen’, nadat ze had gezegd dat ze onder alle omstandigheden tegen de doodstraf gekant was.
De procureur had een andere zwarte in gedachten “voor het geval er toch een zwart jurylid moet zijn”, wat uiteindelijk niet nodig bleek.
‘Geen kleurenblinde keuze’
Iemand van een bepaalde huidskleur weren, kan volgens de Amerikaanse wetgeving alleen als er goede niet raciale redenen gegeven worden om dat jurylid te weren – als het jurylid hoe dan ook geschrapt zou worden, los van de huidskleur.
Maar de gegeven redenen waren in dit geval bijlange niet afdoende, vond het hooggerechtshof. “Dit gaat in tegen de bewering van het openbaar ministerie dat juryleden geweerd werd ‘op kleurenblinde wijze’.”
Een zwarte vrouw werd op vraag van de procureur geweerd omdat ze op haar 34ste te jong geacht werd. Maar, noteert het hooggerechtshof, “de procureur had geen bezwaar tegen 8 witte potentiële juryleden onder 36 jaar. Twee van die acht werden uitgekozen om in de jury te zetelen, een van die twee was slechts 21 jaar”.
De procureur wilde die 34-jarige vrouw ook weren omdat ze gescheiden was. Bij 3 van 4 gescheiden witte juryleden maakte hij geen bezwaar.
Een ander zwart jurylid werd geweerd omdat hij een zoon had in de leeftijd van Foster, die “ten gronde hetzelfde gedaan had als wat de beschuldigde ten laste gelegd wordt”.
Het hooggerechtshof noemt dat “onzin”. De zoon van het jurylid had een voorwaardelijke gevangenisstraf gekregen voor een kleinere diefstal.
De enige tegenstem binnen het hof kwam van de conservatief Clarence Thomas, het enige zwarte lid van het hooggerechtshof. Hij vond het bewijsmateriaal tegen Foster en diens bekentenis sterk genoeg om de veroordeling en de doodstraf staande te houden.
Er komt nu een nieuw proces tegen Foster.
De raciale manipulatie van de jury is een gebruikelijke techniek, zowel van verdediging als openbaar ministerie, en de ‘alternatieve, kleurenblinde redenen’ om iemand te weren zijn wel vaker zwak tot onbestaande.
Volgens statistieken uit 2010 die de Washington Post aanhaalt, weren procureurs 80 procent van de potentiële zwarte juryleden, en sturen ze bij bepaalde zaken aan op witte jury’s.
Bovendien mogen beide partijen in een proces een aantal juryleden weren zonder reden op te geven.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier