Vrij verkeer EU-burgers opgestopt

© PhotoNews

Sinds kort wordt in Gent consequent aan elke Oost-Europese EU-burger gevraagd drie maanden geduld te hebben vooraleer hij zijn melding kan overmaken.

De afgelopen maanden zochten de Gentse burgemeester en schepenen nadrukkelijk de media op om hun beklag te doen over toestromende Bulgaren die de leefbaarheid van de stad bezwaren. Een gebrek aan steun vanuit Europa noopte het stadsbestuur tot het treffen van maatregelen die te ver zijn doorgeslagen.

‘Zelfs al willen we een gastvrije en solidaire stad zijn, als het gaat over de opvang van Oost-Europeanen is Gent vol’, liet burgemeester Daniël Termont optekenen. Inderdaad, aan het Loket Migratie van de Dienst Burgerzaken volstaat het uit één van de Oost-Europese lidstaten afkomstig te zijn en voor meer dan drie maanden in België te willen verblijven om op een muur van weerstand te botsen. Sinds kort wordt consequent aan elke Oost-Europese EU-burger gevraagd drie maanden geduld te hebben vooraleer hij zijn melding kan overmaken.

Nochtans is sinds 1 mei 2009 het vrij verkeer van werknemers in België van toepassing voor de inwoners van Polen, Estland, Letland, Litouwen, Hongarije, Slovenië, Tsjechië en Slowakije. Van deze nieuwe wachtregel valt bovendien geen letter terug te vinden.

Niet zonder reden, zo blijkt aan het loket: ‘Wij mogen dit niet op papier zetten. Het stadsbestuur heeft ons gevraagd hierover niet in detail te treden.’ Na het – dixit de bediende ‘frequent gegeven’ – advies om in een andere stad (!) eens te proberen, sta je weer op straat. Geen stap verder.

De bevoegde schepen Catharina Segers (Open VLD) verdedigt het beleid vanuit de optiek de kwaliteitsvolle dienstverlening te handhaven: ‘U moet weten dat de druk op ons Loket Migratie enorm groot is. De wachtrijen waren gigantisch. Al vanaf vijf uur ’s morgens trotseerden velen de vrieskou. Mensen begonnen te vechten om enkel nog maar een afspraak te krijgen. De situatie was niet langer leefbaar voor het personeel. In het kader van ons nieuwe afsprakensysteem werken we nu met wachtlijsten. Een termijn van drie maanden is dan ook geen uitzondering. Ook andere steden zoals Antwerpen hanteren wachttijden die oplopen tot vijf à zes maanden. Ik ben er trots op dat we het hebben aangedurfd om met reservaties te werken. Deze aanpak past trouwens perfect binnen de regels.’

Rechten van de Europese burgerIs een stad als Gent gerechtigd tot het invoeren van die beperkende maatregel? Het antwoord is klaar en duidelijk: neen. Professor emeritus arbeidsrecht Roger Blanpain (Katholieke Universiteit Leuven): ‘Het toevoegen van die drie maanden wachttijd is strijdig met één van de fundamentele rechten van de Europese burger, namelijk het vrij verkeer van EU-onderdanen. Dit is een absolute sociale schande.’ Zo wordt er verwacht dat je als werkzoekende na maximaal drie maanden verblijf in België een bewijs van inschrijving bij de bevoegde dienst voor arbeidsvoorziening kan voorleggen. Registratie bij de VDAB is echter onmogelijk zonder rijksregisternummer, zodat zwartwerk en een bevestiging van de aloude vooroordelen lonkt.

Ook andere deuren, zoals die naar een ziektekostenverzekering, een bankrekening en het huren van een woning, blijven gesloten. ‘Een administratief-organisatorisch probleem wordt zo afgewenteld op de rug van de EU-burger’, aldus professor internationaal en Europees sociaal recht Herwig Verschueren (Universiteit Antwerpen). ‘De richtlijn stelt dat de overheden van de lidstaten “onmiddellijk” een “verklaring van inschrijving” moeten afgeven indien blijkt dat de betrokkene aan de voorwaarden voldoet’, legt professor Verschueren uit. ‘In dit geval kunnen we bezwaarlijk van een “onmiddellijke” afhandeling spreken.’ Bovendien is het onderscheid tussen enerzijds burgers van lidstaten die in 2004 en 2007 zijn toegetreden en anderzijds die van andere lidstaten volgens professor emeritus rechtssociologie Kees Groenendijk (Radboud Universiteit Nijmegen) ‘evident in strijd met het verbod van discriminatie op grond van nationaliteit. Dat is een kernbepaling van EU-recht.’

De Europese Commissie bevestigt op de hoogte te zijn van deze problematiek in zowel Gent als in andere Belgische steden. De komende maanden zullen verdere stappen overwogen worden. Op die manier is dit land goed op weg om, naast haar wereldrecord regeringsvormen, ook haar Europees record inbreukprocedures veilig te stellen.

Joey De Keyser

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content